Nguyễn Khải được biết đến là cây bút có sức sáng tạo dồi dào, bền bỉ trong nền văn xuôi Việt Nam hiện đại. Một trong những yếu tố góp phần làm nên thành công cho tác phẩm của ông chính là nhờ vào nghệ thuật trần thuật hấp dẫn. Điều này được thể hiện rõ thông qua tác phẩm Nếp nhà.
Trong truyện ngắn Nếp nhà, Nguyễn Khải đã sử dụng ngôi kể thứ nhất xưng "tôi", người kể chuyện là nhân vật tham gia vào sự việc diễn ra, khiến mạch truyện phát triển theo dòng nội tâm nhân vật chủ thể trữ tình, tạo nên cái nhìn đa chiều, mang màu sắc chủ quan vừa khách quan, chân thật. Người kể chuyện có thể tham gia sâu vào cuộc đời của nhân vật, chứng kiến mọi sự kiện, biến cố, có thể nhập vào nhiều vai, biết tường tận, cả những điều mà nhân vật không hay biết. Nhờ vậy, người đọc có thể hiểu rõ hơn về suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật, đồng thời cũng thấy được thái độ, đánh giá của tác giả. Bên cạnh đó, tác giả còn khéo léo lồng ghép những lời bình luận, nhận xét vào mạch tự sự, nhằm đưa ra triết lý, tư tưởng, quan niệm sống đúng đắn.
Đoạn trích tập trung miêu tả tâm trạng của ông Bằng khi gặp lại con dâu trưởng và những đứa cháu. Ông Bằng là người nặng tình nghĩa, coi trọng những giá trị truyền thống, luôn bảo ban con cháu mình sống sao cho phải đạo, phải ghi nhớ những truyền thống tốt đẹp của gia đình. Vì thế, sau bao năm xa cách, lúc gặp lại con dâu trưởng, ông không khỏi xúc động, nghẹn ngào. Những cử chỉ như nắm tay, vỗ vai hay ánh mắt trìu mến đều cho thấy tình cảm sâu đậm của ông dành cho con cháu. Đồng thời, tác giả cũng sử dụng ngôn ngữ đối thoại để làm nổi bật tính cách của từng nhân vật. Chẳng hạn như, khi Luân hỏi bố về việc tổ chức lễ giỗ Tổ tại Hà Nội, ông Bằng đã thẳng thắn bày tỏ quan điểm của mình rằng: "Lễ ở đâu cũng được, miễn là thành tâm. Nhưng nếu có điều kiện thì nên về quê". Câu nói này cho thấy ông Bằng là người coi trọng truyền thống, muốn con cháu mình phải biết ơn cội nguồn, gốc rễ của mình.
Ngoài ra, tác giả còn chú trọng miêu tả khung cảnh thiên nhiên, không gian sinh hoạt của gia đình. Khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp, thơ mộng càng tô đậm thêm vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật. Không gian sinh hoạt đầm ấm, thân mật càng làm nổi bật tình cảm gia đình thắm thiết.
Thông qua việc sử dụng ngôn ngữ trần thuật, Nguyễn Khải đã xây dựng thành công hình ảnh gia đình ông Bằng - một gia đình nề nếp, gia giáo, luôn coi trọng những giá trị truyền thống. Đoạn trích cũng gửi gắm thông điệp ý nghĩa về việc giữ gìn những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.
Như vậy, bằng việc sử dụng ngôn ngữ trần thuật một cách linh hoạt, Nguyễn Khải đã tạo nên một đoạn trích giàu chất trữ tình, thể hiện được những giá trị nhân văn sâu sắc.