Phân tích nhân vật chị Dậu trong tác phẩm "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố.

Ngô Tất Tố là một trong những nhà văn tiêu biểu của trào lưu văn học hiện thực phê phán giai đoạn 1930-1945. Các tác phẩm của ông chủ yếu xoay quanh chủ đề số phận của người nông dân trước Cách mạng. Trong số đó phải kể đến tác phẩm "Tắt đèn" với những kiếp người khốn cùng, tăm tối mà tiêu biểu là nhân vật chị Dậu. Tuy nhiên ở người phụ nữ này luôn tiềm tàng một sức sống, sức phản kháng mãnh liệt đối với xã hội đầy bất công ấy. Đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" chính là ví dụ điển hình nhất cho vẻ đẹp của chị Dậu và của người phụ nữ Việt Nam.

Để làm nổi bật lên hình ảnh người phụ nữ nông dân với những phẩm chất tốt đẹp, Ngô Tất Tố đã đặt nhân vật chị Dậu vào một hoàn cảnh đầy éo le, khắc nghiệt. Đó là nạn sưu thuế ghê gớm đang diễn ra ở làng Đông Xá những ngày cuối năm 1939. Gia đình chị Dậu thuộc hạng "cùng đinh" nhất nhì trong làng. Nhà nghèo không có tiền nộp sưu, anh Dậu bị bắt ra đình đánh bất tỉnh. Mợ cháu khóc lóc xin tha nhưng bọn lính còn xông vào đánh cả mợ cháu rồi lôi sồng sộc ra ngoài. Anh Dậu vừa tỉnh dậy run rẩy bưng bát cháo chưa kịp ăn thì bọn cai lệ và người nhà lí trưởng đã sầm sập tiến vào với roi song tay thước và dây thừng đòi tiền sưu. Ban đầu chị Dậu hết sức nhún nhường vì trong nhà đang có người ốm. Chị xưng hô "cháu-ông" thể hiện thái độ nhún nhường, lễ phép. Nhưng đáp lại sự nhũn nhặn ấy là những tiếng quát mắng thô lỗ, vô nhân đạo của bọn cai lệ. Khi bị ép buộc quá mức, chị Dậu đã vùng lên mạnh mẽ. Từ cách xưng hô "cháu-ông", chị Dậu chuyển sang "tôi-ông". Điều đó khẳng định được vị trí, tầm vóc của chị xứng đáng ngang hàng với bọn quan lại xấu xa kia. Không chỉ vậy, chị còn đánh lại chúng bằng cả cú đòn roi lẫn cú đòn ngôn từ. Với những câu nói thẳng căng, đanh thép, chị Dậu đã hạ gục lũ cai lệ xấu xa.

Đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" đã thành công trong việc khắc họa hình tượng nhân vật chị Dậu. Đó là người phụ nữ vừa giàu tình yêu thương, vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. Ở chị đã hội tụ đần đủ bản chất của người phụ nữ đôn hậu, đảm đang và thủy chung. Đồng thời nhà văn cũng bộc lộ lòng yêu mến và niềm tin vào tương lai tươi sáng cho người nông dân Việt Nam xưa.

Với nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình trong hoàn cảnh điển hình cùng bút pháp miêu tả tâm lí nhân vật cực kì xuất sắc, Ngô Tất Tố đã xây dựng lên một bức chân dung bất hủ của nền văn học Việt Nam mang tên "Tắt đèn". Qua đó giúp ta hiểu hơn về xã hội phong kiến thối nát lúc bấy giờ.