viết đoạn văn 200 chữ cảm nhận về bài thơ thu vịnh của nguyễn khuyến

Trong nền văn học Việt Nam, nếu như Xuân Diệu được mệnh danh là "ông hoàng của thơ tình" thì Nguyễn Khuyến lại nổi tiếng với chùm thơ về mùa thu gồm Thu điếu, Thu vịnh và Thu ẩm. Và có lẽ Thu vịnh là bài thơ khắc họa rõ nét nhất cảnh sắc mùa thu nơi làng quê Bắc Bộ. Bài thơ chính là sự quan sát và miêu tả tinh tế, đặc sắc của Nguyễn Khuyến về cảnh vật mùa thu, đồng thời cũng bộc lộ những tâm sự thầm kín của tác giả.

Bức tranh mùa thu trong Thu vịnh được Nguyễn Khuyến phác họa với những nét đẹp đượm buồn. Trời thu xanh ngắt, cao vời vợi, "mấy tầng cao" càng trở nên bao la hơn khi có thêm sự góp mặt của "cần trúc lơ phơ". Từ láy "lơ phơ" diễn tả hình ảnh của những lá cây khẽ đung đưa trước làn gió thu nhè nhẹ. Không gian vừa được mở rộng thêm ra bởi sự "mở rộng" của tầm nhìn khi nhà thơ "hơi quắc mắt". Cái nhìn trập trùng, vừa hòa hợp giữa hai chiều cao - thấp của bầu trời và mặt đất, của cần trúc và mặt nước. Mùa thu tiếp tục hiện diện ở phần sau của bức tranh với hình ảnh "ao thu lạnh lẽo", nước "trong veo" và "một chiếc thuyền câu bé tẻo teo". Bức tranh ấy tuy đơn sơ, mộc mạc nhưng lại toát lên vẻ đẹp rất riêng, rất thuần khiết, giản dị. Đến khổ thơ thứ hai, từ bức tranh thiên nhiên, Nguyễn Khuyến bắt đầu gửi gắm vào đó tâm trạng của mình:

Song thưa để mặc ánh trăng vào
Ngủ chẳng được, lo nghĩ nhiều quá

Ánh trăng dường như là một người bạn tri kỷ của nhà thơ. Trăng xuất hiện cùng nhà thơ trong đêm vắng, cùng thả hồn theo thiên nhiên để xoa dịu đi những nỗi đau thầm kín. Nhưng ánh trăng này khác với ánh trăng trong Thu ẩm, nó không phải là "Khó hững hờ" mà đã "vào" đến tận nơi, soi sáng cả không gian đêm khuya. Nhà thơ mất ngủ, một phần vì ánh trăng, một phần vì "ngổn ngang" quá nhiều nỗi lo. Đó cũng chính là tâm trạng chung của các nhà nho trước bối cảnh nước nhà đang rơi vào khủng hoảng, bế tắc.

Ở cuối bài thơ, chúng ta chợt phát hiện ra một chi tiết khá thú vị. Như chúng ta đã biết, Nguyễn Khuyến cáo quan về quê sống cuộc sống ẩn dật, xa rời chốn quan trường xô bồ, phức tạp. Cuộc sống của ông gắn bó mật thiết với làng xóm quê hương. Vậy mà tại sao ông lại cảm thấy "thẹn" với ông Đào? Theo tìm hiểu, ông Đào ở đây chính là Đào Tiềm, một nhà thơ, nhà văn nổi tiếng đời Tấn. Ông là một tấm gương sáng về đạo đức và nhân cách. Ông đỗ tiến sĩ, ra làm quan nhưng chán ghét chốn quan trường bẩn thỉu, nhũng nhiễu mà lui về ở ẩn. Vậy điều gì khiến Nguyễn Khuyến cảm thấy "thẹn"? Bởi so về học thức, tài năng và nhân cách, ông không thể nào sánh bằng ông Đào. Điều này đã cho thấy cái lòng tự trọng, cái khí tiết thanh cao của nhà thơ. Nó khẳng định một lần nữa cái quyết định đúng đắn của ông khi lựa chọn con đường từ quan.

Như vậy, có thể khẳng định Thu vịnh là một bài thơ hay, đóng đinh tên tuổi của Nguyễn Khuyến trong lịch sử văn học Việt Nam. Qua bài thơ, chúng ta thấy được một hồn thơ đẹp, một nhân cách đẹp.