Thuyết minh về tác phẩn Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh

Nhắc đến phong trào thơ trẻ thời kỳ chống Mỹ cứu nước, ta không thể không nhắc đến nữ thi sĩ Xuân Quỳnh. Thơ của bà là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên tươi tắn, vừa chân thành đằm thắm và luôn da diết trong khát vọng về hạnh phúc đời thường. Bài thơ "Thuyền và biển" được viết vào năm 1963 đã cho thấy rõ những nét đặc sắc trong phong cách sáng tác của nữ thi sĩ.

Xuân Quỳnh viết "Thuyền và biển" vào khoảng những năm 1963, khi ấy bà mới chỉ 25 tuổi, độ tuổi còn rất trẻ. Tuy nhiên, trong độ tuổi trẻ, tình yêu đó, người ta đã nhìn thấy một sự chín chắn, trưởng thành hơn trong cả cuộc sống lẫn tình yêu. Có lẽ bởi vậy mà những vần thơ của Xuân Quỳnh lúc ấy vừa chứa đựng những nét ngây thơ, hồn nhiên lại vừa chân thành, sâu sắc.

Bài thơ được gợi cảm hứng từ hình ảnh của những con thuyền và biển ngoài khơi xa. Đó là những con thuyền lênh đênh trên biển cả, sóng gió, bão tố, những con thuyền ngày đêm ra khơi kiếm miếng cơm manh áo. Những con thuyền ấy có lúc trở về trong niềm hân hoan hạnh phúc, nhưng cũng có lúc gặp nạn, bị sóng gió vùi dập. Nhưng dù thế nào, chúng vẫn hướng về về bến bờ, nơi có những người vợ, người mẹ ngày đêm mong ngóng.

Với hình ảnh biểu tượng là thuyền và biển, Xuân Quỳnh đã nói về nỗi nhớ, niềm khao khát tình yêu của mình một cách đầy tinh tế, ý nhị và khéo léo. Tình yêu của nhà thơ giống như thuyền lênh đênh giữa biển lớn, vượt qua bao sóng gió, bão tố để cập bến an toàn, tìm về đúng bến đỗ của mình.

Lòng thuyền nhiều khát vọng
Và tình biển bao la
Thuyền đi hoài không mỏi
Biển vẫn xa... còn xa

Ngay từ đầu bài thơ, nhà thơ Xuân Quỳnh đã khẳng định rằng tình yêu của "thuyền và biển" là một tình yêu chung thuỷ, son sắt. Dù thuyền có đi đâu, về đâu, tình cảm của thuyền dành cho biển vẫn mãi không thay đổi.

Khổ thơ thứ hai của bài thơ tiếp tục khắc họa thêm chiều sâu cho câu chuyện tình yêu của thuyền và biển. Tác giả mượn hình ảnh của thuyền và biển để nói lên tiếng lòng của mình. Đó là một trái tim rung động, bồi hồi, xao xuyến trước tình yêu đôi lứa.

Những câu thơ như "Chỉ có thuyền mới hiểu / Biển mênh mông nhường nào / Chỉ có biển mới biết / Thuyền đi đâu, về đâu" đã thể hiện được sự gắn bó mật thiết, không thể tách rời giữa thuyền và biển. Chúng tựa như hình với bóng, lúc nào cũng quấn quýt, không rời.

Đặc biệt nhất, trong khổ thơ tiếp theo, nhà thơ Xuân Quỳnh đã sử dụng phép nhân hóa để biến thuyền và biển trở thành một cặp đôi yêu nhau thật sự. Họ có những hờn ghen, giận dỗi, vui buồn đan xen như bất cứ cặp đôi nào khác. Điều này khiến cho câu chuyện tình yêu của thuyền và biển trở nên gần gũi, chân thực hơn với độc giả.

Cũng giống như bao chuyện tình khác, thuyền và biển cũng có những phút giây chia ly, cách biệt. Đó là khi thuyền đi xa, bỏ lại biển ở nhà một mình với nỗi nhớ thương khôn nguôi. Khi ấy, biển như một cô gái nhỏ bé, bẽn lẽn, ngại ngùng nhưng lại vô cùng chân thành trong tình yêu.

Nhà thơ Xuân Quỳnh đã sử dụng những hình ảnh so sánh rất sinh động để diễn tả nỗi nhớ nhung của biển khi thuyền đi xa. Đó là "những ngày không gặp nhau", là "biển bạc đầu thương nhớ", là "biển đau - rã rời". Tất cả những hình ảnh ấy đều góp phần tô đậm thêm nỗi nhớ da diết của biển, cũng như nỗi nhớ của nhà thơ dành cho người mình yêu thương.

Nếu như khổ thơ trước đó, nhà thơ Xuân Quỳnh đã vẽ ra khung cảnh thuyền và biển gặp nhau sau những ngày xa cách. Lúc này, thuyền và biển lại hòa quyện vào nhau, trở thành một thể thống nhất. Cả hai như bù đắp cho nhau, xoa dịu những tổn thương, những nhớ nhung mà họ đã trải qua.

Tình yêu của thuyền và biển cũng giống như tình yêu của đôi lứa vậy. Họ luôn hướng về nhau, tìm kiếm nhau, không gì có thể ngăn cản được. Ngay cả cái chết cũng không thể chia lìa họ, bởi tình yêu là bất tử, là vĩnh cửu.

Có thể nói, bài thơ "Thuyền và biển" của Xuân Quỳnh là một bài thơ hay, thể hiện được vẻ đẹp của tình yêu đôi lứa. Bài thơ mang âm hưởng ca dao, dân ca, với những hình ảnh quen thuộc, gần gũi. Đồng thời, bài thơ cũng thể hiện được vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam, đó là sự thủy chung, son sắt trong tình yêu.

Tóm lại, bài thơ "Thuyền và biển" của Xuân Quỳnh là một bài thơ hay, thể hiện được vẻ đẹp của tình yêu đôi lứa. Bài thơ mang âm hưởng ca dao, dân ca, với những hình ảnh quen thuộc, gần gũi. Đồng thời, bài thơ cũng thể hiện được vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam, đó là sự thủy chung, son sắt trong tình

yêu.