I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4 ĐIỂM) Đọc đoạn trích sau: Từ ngày muôn dặm phù tang , Nửa năm ở đất Liêu Dương lại nhà. Vội sang vườn Thúy dò la, Nhìn phong cảnh cũ, nay đà khác xưa. Đầy vườn cỏ mọc, lau thưa....

phần:
câu 5: . Đoạn trích trên được viết theo thể thơ lục bát.
. Từ ngữ chỉ hành động của Thúy Kiều trong đoạn trích: dò la, nhìn, cười, liệng, cài, treo, rũ, vẫy, tuôn, vật.
. Biện pháp tu từ liệt kê: “đầy vườn cỏ mọc, lau thưa; song trăng quạnh quẽ, vách mưa rã rời; trước sau nào thấy bóng người, hoa đào năm ngoái còn cười gió đông ; sập sè én liệng lầu không, cỏ lan mặt đất, rêu phong dấu giày; cuối tường gai góc mọc đầy, đi về này những lối này năm xưa!” Tác dụng: nhấn mạnh khung cảnh hoang tàn, tiêu điều, hiu hắt của khu vườn nhà họ Vương.
. Qua đoạn trích, tác giả Nguyễn Du muốn gửi gắm thông điệp: ca ngợi vẻ đẹp phẩm chất và tài năng của nhân vật Thúy Kiều đồng thời cũng thể hiện tấm lòng thương cảm sâu sắc đối với số phận bất hạnh của nàng.

câu 1: Thể loại của văn bản trên: truyện thơ Nôm

câu 2: Văn bản là ngôn ngữ của Nguyễn Du

câu 3: Tóm tắt: Từ ngày chia tay Thúy Kiều, Kim Trọng trở về quê chịu tang chú nên không thể đến gặp và kết duyên cùng nàng được. Sau đó, Kim Trọng nhận tin gia đình Kiều bị vu oan, nàng phải bán mình chuộc cha và em rồi bỏ trốn khỏi nhà Hoạn Thư. Chàng buồn bã sống qua ngày mong chờ tin tức của Kiều nhưng vô ích.

câu 4: Câu thơ "Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông" sử dụng biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác để miêu tả khung cảnh mùa xuân tươi đẹp nhưng cũng mang theo nỗi buồn man mác của quá khứ. Hình ảnh "gió đông" gợi liên tưởng đến tiết trời se lạnh, trong khi đó "hoa đào" thường nở rộ vào đầu xuân, tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, sức sống mãnh liệt. Sự kết hợp giữa hai yếu tố đối lập này tạo nên một bức tranh thiên nhiên vừa rực rỡ, vừa u buồn. Hoa đào năm ngoái vẫn còn nở rộ, nhưng nụ cười của nó dường như đã phai nhạt theo thời gian, phản ánh nỗi nhớ nhung da diết và tiếc nuối của tác giả về quá khứ đã qua.

Câu thơ thể hiện sự hoài niệm, tiếc nuối về những gì đã mất đi, đồng thời cũng ẩn chứa nỗi buồn sâu thẳm của tác giả khi chứng kiến sự tàn phai của thời gian và cuộc sống.

câu 5: : Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản là tự sự.
: Biện pháp nghệ thuật chủ yếu được sử dụng trong văn bản trên là miêu tả và biểu cảm.
: Nội dung chính của văn bản trên là cuộc hành trình trở về quê hương của Thúy Kiều để thăm mộ Đạm Tiên.
: Trong câu thơ "Sập sè én liệng lầu không/ Cỏ lan mặt đất, rêu phong dấu giày", tác giả Nguyễn Du đã sử dụng biện pháp tả cảnh ngụ tình.
- Cảnh vật được miêu tả qua hình ảnh "sập sè én liệng" gợi lên khung cảnh hoang tàn, tiêu điều của khu mộ Đạm Tiên.
- Hình ảnh "cỏ lan mặt đất, rêu phong dấu giày" thể hiện sự hoang phế, vắng vẻ của khu mộ.
- Qua đó, tác giả muốn khắc họa tâm trạng buồn bã, cô đơn của Thúy Kiều khi đến thăm mộ Đạm Tiên. Nàng nhớ về quá khứ, về những kỉ niệm đẹp đẽ với Đạm Tiên nhưng cũng xót xa vì sự bất hạnh của người bạn tri âm.
Tả cảnh ngụ tình là một biện pháp nghệ thuật đặc sắc, giúp tác giả truyền tải hiệu quả nội dung tư tưởng của bài thơ.
Reflection:
Alternative Reasoning:
Phương pháp tiếp cận ban đầu dựa vào việc xác định biện pháp tu từ tả cảnh ngụ tình thông qua việc phân tích từng câu thơ cụ thể. Tuy nhiên, ta có thể tiếp cận vấn đề theo hướng tổng quát hơn bằng cách xem xét toàn bộ đoạn thơ và mối liên hệ giữa các chi tiết.
- Đoạn thơ miêu tả khung cảnh hoang tàn, tiêu điều của khu mộ Đạm Tiên, đồng thời thể hiện tâm trạng buồn bã, cô đơn của Thúy Kiều khi đến thăm mộ.
- Tác giả sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ, so sánh để tạo nên bức tranh thiên nhiên u ám, phản ánh tâm trạng của nhân vật. Ví dụ: "Sập sè én liệng lầu không" - hình ảnh chim én bay lượn trên bầu trời rộng lớn, gợi sự trống trải, cô đơn; "Cỏ lan mặt đất, rêu phong dấu giày" - hình ảnh cỏ dại mọc um tùm, rêu phong phủ kín mặt đất, tượng trưng cho sự hoang phế, vắng vẻ.
- Từ đó, ta có thể khẳng định rằng đoạn thơ sử dụng biện pháp tả cảnh ngụ tình nhằm mục đích bộc lộ tâm trạng của nhân vật.
Follow-up Reasoning:
Để mở rộng vấn đề, ta có thể đặt câu hỏi: Làm thế nào để nhận biết và phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tả cảnh ngụ tình trong một tác phẩm văn học?
- Bước 1: Xác định đối tượng miêu tả: Đối tượng miêu tả thường là cảnh vật, thiên nhiên hoặc con người.
- Bước 2: Phân tích ý nghĩa của cảnh vật: Cảnh vật được miêu tả mang ý nghĩa gì? Nó phản ánh tâm trạng, suy nghĩ hay cảm xúc của nhân vật như thế nào?
- Bước 3: Phân tích ngôn ngữ: Tác giả sử dụng những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ nào để miêu tả cảnh vật? Những từ ngữ, hình ảnh đó có tác dụng gì trong việc thể hiện tâm trạng, suy nghĩ hay cảm xúc của nhân vật?
Ví dụ: Trong đoạn thơ "Chiều hôm nhớ nhà", Nguyễn Du viết:
"Bóng chiều tà, nắng nhạt dần
Lòng son sắt, dạ chẳng phai
Nhớ nhà, nhớ mẹ, nhớ cha
Nhớ quê hương, nhớ tuổi thơ."
- Đối tượng miêu tả: Cảnh hoàng hôn buông xuống.
- Ý nghĩa của cảnh vật: Cảnh hoàng hôn gợi lên nỗi nhớ nhà da diết của nhân vật trữ tình.
- Ngôn ngữ: Tác giả sử dụng hình ảnh "bóng chiều tà, nắng nhạt dần" để miêu tả cảnh hoàng hôn, đồng thời sử dụng những từ ngữ giàu tính biểu cảm như "lòng son sắt, dạ chẳng phai" để thể hiện lòng thủy chung, son sắt của nhân vật.