I. Đọc hiểu (4,0 điểm) Đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu: PHẠM CÔNG – CÚC HOA (Truyện thơ Nôm khuyết danh) (Trích) (165) Phạm Công thưa với mẹ già: “Con đi kiếm củi phương xa phen này Cố...

phần:
câu 1: Đọc văn bản, xác định nội dung chính: Phạm Công - Cúc Hoa kể về cuộc đời đầy khó khăn, thử thách của đôi uyên ương trẻ Phạm Công - Cúc Hoa. Họ trải qua bao sóng gió, cuối cùng mới có thể đoàn tụ bên nhau.

câu 2: Câu hỏi:
i. đọc hiểu (4,0 điểm) đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu: phạm công – cúc hoa (truyện thơ nôm khuyết danh) (trích) (165) phạm công thưa với mẹ già: “con đi kiếm củi phương xa phen này cố làm lấy một tuần chay cho cha siêu độ lên mây chầu trời dù phải kiếm củi suốt đời (170) con đây cũng chẳng sợ ai chê cười” mẹ rằng: “đừng thế con ơi kiếm củi thì lại suốt đời cháo rau” phạm công nước mắt tuôn sâù: “làm trai là phải dãi dầu xông pha (175) chứ ai sinh đẻ con ra bây giờ lụy đến mẹ già hổ ngươi nuôi con ngần ấy năm trời mẹ cha phải chịu một đời long đong công cha nghĩa mẹ ghi lòng (180) làm sao trả đặng ơn cùng tổ tiên” cơm nắm chỉ có mấy viên lưng đeo bầu nước tìm miền làm ăn đói lòng áo rách che thân đưa tay dắt mẹ dời chân lên đường. (185) bốn ngày rong ruổi dặm trường giữa trưa nắng gắt định dừng gốc đa mẹ con gặp một cụ già phơ phơ đầu bạc nước da đồi mồi phạm công nhìn thấy ngùi nguì: (190) “xin ông thư thả ta ngồi nghỉ ngơi” nghe thôi ông cụ mừng vui: “ba ngày chịu đói không người đoái thương may thay có bậu qua đường hãy xin bớt miệng sẻ nhường cho ta (195) phạm công nghe nói xót xa sẵn lưng cơm nắm mở ra tức thì miệng cười: “ông hãy ăn đi giữa trưa ông có việc gì ra đây” cụ già thong thả giãi baỳ: (200) “hiếm hoi sinh được mụn trai đầu lòng thỏa niềm rày ước mai mong tìm thầy cho học, theo vòng nghĩa nhân theo thầy vừa được ba xuân về nhà cưới vợ thành thân vuông tròn (205) gia tài phá sạch chẳng còn hôm mai khốn đốn vì con vung tiền những tin con thảo dâu hiền ai ngờ hết của chúng liền đuổi đi dầu con sỉ nhục ê chề (210) cực lòng lão phải tính bề tha phương” phạm công nước mắt rưng rưng: “công cha nghĩa mẹ như rừng như non thấy người con tưởng thân con chuyện người thảm thiết héo hon lòng này (215) thôi còn ba nắm cơm đây xin ông cầm lấy đường dài dùng qua ví dù con có lỡ ra con xin nơi khác mẹ già cũng no cụ già nghe nói nhỏ to: (220) “ơn chàng tốt bụng mà cho như vậy lòng chàng nhân hậu khôn tày cho nên lão lấy cơm này một viên” dứt lời cơm vẫn còn nguyên lão ông thôi đã biến liền vời xa (225) chẳng ngờ là phật di đà thoắt về tâu với vua cha ngọc hoàng cùng quan văn võ hai hàng: (230) “chẳng ai ân nghĩa bằng chàng phạm công” tiếng đồn đã đến cửu trùng (235) lại còn vang tới thủy cung động đình. ngọc hoàng muốn thấu sự tình truyền đòi tiên nữ đăng trình viễn phương tiên nữ vâng lệnh lên đường xuống xem lòng dạ cõi dương thế naò. (cổ văn việt nam, internet: wordpress.com) * phạm công là chàng trai con nhà ngheò, phải đi làm công để nuôi bố mẹ. cha chết, phạm công phải đi ăn mày để tiếp tục phụng dưỡng mẹ đến khi mẹ chết. là người hiếu học, phạm công xin thụ giáo quỷ cốc tiên sinh. ở đây, phạm công được cúc hoa là bạn đồng môn, cũng là con gái của tri phủ, yêu thương. hai người cưới nhau, khi cúc hoa có thai thì phạm công lên kinh thành ứng thí. phạm công đã gặp nhiều gian truân khổ ải, bị quốc vương các nước khác ép gả công chúa nhưng phạm công đều từ chối. nhưng nhờ công chúa nước triệu nhân hâụ, phạm công được trở về quê hương làm nguyên soái, đoàn tụ cùng cúc hoa, họ có hai con là nghi xuân (con gái) và tấn lực (con trai). cúc hoa lại không may qua đời ở tuổi 30. phạm công tái giá với tào thị và phải lên cao bằng làm trấn thủ. tào thị ở nhà ngoại tình, hành hạ, ngược đãi nghi xuân và tấn lực. cao điểm, thị cùng người tình bàn mưu giết hại hai con chồng, khiến hai đứa phải trốn khỏi nhà đi ăn xin. trong một đêm, cúc hoa từ cõi âm ti hiện về gặp hai con và gửi thư tin cho phạm công biết. sau ba năm trấn thủ, phạm công trở về đuổi tào thị đi. tào thị sau đó bị sét đánh chết. được công chúa xuân dung nước trịnh, tề thiên đại thánh và diêm vương giúp đỡ, phạm công xuống được âm ti và tìm được vợ. cúc hoa được tái sinh, trở lại dương thế, “vu quy” với phạm công. phạm công cũng được vua trịnh gả công chúa xuân dung và nhường ngôi vua cho.. (đoạn trích: nằm ở
Câu hỏi:
(1,0 điểm) Hoàn cảnh khốn khó của ông lão kể với phạm công là gì?

câu 3: . Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm.
. Nhân vật trữ tình trong đoạn thơ trên là Phạm Công.
. Biện pháp nghệ thuật: Điệp ngữ “Làm trai”. Tác dụng: Nhấn mạnh vào phẩm chất của người đàn ông, cần phải dũng cảm, dám đương đầu với khó khăn thử thách.
. Nội dung chính của đoạn thơ trên là: Nói về ý chí quyết tâm vượt qua mọi khó khăn thử thách của Phạm Công.

câu 4: . Chủ đề của truyện thơ Nôm Phạm Công - Cúc Hoa:
- Chủ đề chính: Ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của con người, đặc biệt là lòng hiếu thảo, tình yêu chung thủy.
- Chủ đề phụ: Phê phán xã hội phong kiến bất công, trọng nam khinh nữ; ca ngợi tinh thần đấu tranh chống lại cái ác, bảo vệ công lí.
. Viết đoạn văn nghị luận xã hội khoảng 200 chữ phân tích ý nghĩa của câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn".
Trong kho tàng văn hóa dân tộc Việt Nam, có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ mang ý nghĩa sâu sắc, thể hiện đạo lý sống tốt đẹp của người Việt Nam. Một trong số đó là câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn", mang ý nghĩa khuyên nhủ con người cần biết ơn, trân trọng những người đã tạo dựng nên thành quả cho mình hưởng thụ.
Trước hết, câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn" mang ý nghĩa khuyên nhủ con người cần biết ơn, trân trọng những người đã tạo dựng nên thành quả cho mình hưởng thụ. Khi chúng ta uống một ngụm nước, chúng ta cần nhớ đến những người đã khai thác, đào giếng, dẫn nước về cho chúng ta sử dụng. Khi chúng ta ăn một bữa cơm, chúng ta cần nhớ đến những người nông dân đã vất vả cày cấy, gieo trồng, thu hoạch lúa gạo. Khi chúng ta mặc một bộ quần áo, chúng ta cần nhớ đến những người thợ may đã tỉ mỉ cắt may, thêu thùa. Những thành quả đó không tự nhiên mà có, mà là kết quả của mồ hôi, công sức, trí tuệ của bao thế hệ người lao động. Chúng ta cần biết ơn, trân trọng những người đã tạo dựng nên những thành quả đó, bởi nếu không có họ, chúng ta sẽ không có cuộc sống ấm no, hạnh phúc như ngày hôm nay.
Bên cạnh đó, câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn" còn mang ý nghĩa phê phán những kẻ vô ơn, bội bạc. Có những người khi được hưởng thụ thành quả do người khác tạo dựng nên, lại không biết ơn, thậm chí còn quay lưng phản bội, chà đạp lên những người đã giúp đỡ mình. Đó là những hành vi đáng lên án, cần phải bị phê phán.
Như vậy, câu tục ngữ "Uống nước nhớ nguồn" là một lời khuyên nhủ quý báu của ông cha ta dành cho con cháu. Mỗi người cần ghi nhớ và thực hành lời khuyên nhủ này trong cuộc sống hằng ngày.

câu 1: . Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích: tự sự.
. Các chi tiết miêu tả vẻ đẹp của Cúc Hoa:
- Nàng xinh đẹp, dịu dàng, đoan trang, phúc hậu.
- Nàng luôn chăm sóc, lo lắng cho Phạm Công.
- Nàng hi sinh bản thân mình để cứu Phạm Công thoát nạn.
. Những phẩm chất nổi bật của Cúc Hoa:
- Hiền lành, đức hạnh, giàu lòng vị tha.
- Thông minh, nhanh trí, dũng cảm.
- Có tấm lòng bao dung, rộng lượng.
. Em thích nhất phẩm chất thông minh, nhanh trí của nàng Cúc Hoa bởi nó thể hiện rõ nét sự mạnh mẽ, quyết đoán và khả năng giải quyết vấn đề một cách linh hoạt, hiệu quả. Phẩm chất này giúp nàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, bảo vệ hạnh phúc gia đình và giành chiến thắng trước kẻ thù.

câu 2: . Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là tự sự.
. Theo tác giả, Phạm Công "nước mắt tuôn sâù" vì điều gì?
Phạm Công "nước mắt tuôn sâù" vì: Làm trai là phải dãi dầu xông pha; nếu bỏ mẹ già để đi kiếm củi sẽ là bất hiếu.
. Xác định biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ: Mẹ cha nghĩa mẹ ghi lòng/ Làm sao trả đặng ơn cùng tổ tiên.
Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu thơ: Điệp ngữ "nghĩa mẹ", "tổ tiên".
Tác dụng: Nhấn mạnh công lao to lớn của cha mẹ đối với mỗi người con. Đồng thời thể hiện tấm lòng trân trọng, kính mến của Phạm Công dành cho đấng sinh thành.
. Anh/chị có đồng ý với quan niệm: "Làm trai là phải dãi dầu xông pha"? Vì sao?
- Nêu rõ quan điểm cá nhân: Đồng ý hoặc không đồng ý.
- Lí giải hợp lí, thuyết phục.