viết văn bản thuyết minh khoảng 600 chữ về đoạn trích ở phần đọc hiểu

Nhắc đến đại thi hào Nguyễn Du, người ta sẽ nhớ ngay đến “Truyện Kiều” – kiệt tác văn chương của Việt Nam và thế giới. Đọc “Truyện Kiều”, chắc hẳn người đọc sẽ không thể nào quên được đoạn trích “Kiều báo ân báo oán”. Đoạn trích đã thể hiện rõ nét nhất về hình ảnh Thúy Kiều sau mười lăm năm lưu lạc.
Sau khi gia đình gặp cơn loạn lạc, bị gia nạn, Kiều đã quyết định bán mình để lấy tiền cứu cha và gia đình. Tại đây, nàng đã gặp Mã Giám Sinh, nhưng không ngờ hắn lại đưa nàng tới lầu xanh. Sau khi biết mình bị lừa, nàng đã trốn chạy và nương nhờ nơi cửa Phật. Nhưng vì tin lời Bạc Bà mà nàng lại rơi vào tay Bạc Hạnh, buộc phải tiếp khách. Ở đây, nàng đã gặp Thúc Sinh và được chàng chuộc ra khỏi lầu xanh. Vợ của Thúc Sinh là Hoạn Thư là người có tính ghen điên cuồng, đã sai người bắt cóc Thúy Kiều đem về Vô Tích để hành hạ nàng. Tại đây, Kiều đã gặp được Từ Hải, người anh hùng đã chuộc Kiều ra và giúp nàng báo ân, báo oán.
Đoạn trích “Kiều báo ân báo oán” kể về việc Thúy Kiều được sống trong hạnh phúc, vinh hoa của Từ Hải. Nàng đã gặp lại Thúc Sinh và được nghe tin Hoạn Thư đang sống rất an nhàn, yên ổn. Vì vậy, nàng đã quyết định mở tiệc để mời Hoạn Thư đến dự. Khi gặp mặt, Kiều đã lớn tiếng chỉ trích Hoạn Thư về những việc xấu xa mà ả đã làm với nàng. Tuy nhiên, trước sự khôn khéo của Hoạn Thư, Kiều đã tha bổng cho ả.
Trước hết, ta thấy được tấm lòng thủy chung, son sắt của Thúy Kiều dành cho Thúc Sinh. Mặc dù Thúc Sinh không phải là người đầu tiên mà Kiều dành tình cảm, nhưng chàng lại là người mà nàng có nhiều kỉ niệm sâu đậm và ân nghĩa nhất. Bởi chính Thúc Sinh đã cứu nàng ra khỏi chốn lầu xanh lần thứ hai. Đồng thời, Kiều cũng là người mang ơn chàng:
“Nàng rằng: Nghĩa nặng nghìn non,
Lâm Tri người cũ, chàng còn nhớ không?
Sâm Thương chẳng vẹn chữ tòng,
Tại ai há dám phụ lòng cố nhân?”
Những hình ảnh ẩn dụ như “nghĩa nặng nghìn non” hay “người cũ” cùng với điển tích Sâm Thương đã thể hiện được tấm lòng thủy chung, son sắt của Kiều dành cho Thúc Sinh. Đồng thời, nàng cũng trách móc bản thân vì đã không hoàn thành bổn phận “chữ tòng” của một người vợ. Qua đó, ta thấy được tấm lòng trân trọng, biết ơn của Kiều dành cho Thúc Sinh.
Không chỉ dừng lại ở đó, ta còn thấy được sự kiên cường, dũng cảm của Thúy Kiều khi đứng lên chống lại cái ác. Đối với Hoạn Thư, Thúy Kiều đã thẳng thắn chỉ trích những việc làm tàn bạo, độc ác mà nàng ta đã gây ra cho nàng. Điều này được thể hiện qua những từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm như “cay đắng”, “phũ phàng”, “ngây thơ”, “thói đen tối”, “dễ dàng”, “quá kiêng”,… Không chỉ vậy, Kiều còn khẳng định rằng mình sẵn sàng trừng trị Hoạn Thư nếu như nàng ta vẫn giữ thói cũ:
“Vợ chàng quỷ quái tinh ma,
Phen này kẻ cắp bà già gặp nhau.
Kiến bò miệng chén chưa lâu,
Mưu sâu cũng trả nghĩa sâu cho vừa.”
Ở đây, ta thấy được thái độ căm phẫn, tức giận của Thúy Kiều đối với Hoạn Thư. Nàng cho rằng Hoạn Thư là một người đàn bà “quỷ quái tinh ma” và tuyên bố sẽ trừng trị ả một cách thích đáng.
Tuy nhiên, trước những lời lẽ sắc sảo của Thúy Kiều, Hoạn Thư đã nhanh chóng tìm cách thoát tội. Đầu tiên, ả đã nhận hết tội lỗi về mình và mong Kiều rộng lượng tha thứ:
“Trót lòng gây việc chông gai,
Còn nhờ lượng bể thương bài nào chăng.”
Hoạn Thư đã nhận hết tội lỗi về mình và mong Kiều rộng lượng tha thứ. Đây là một cách ứng xử khôn ngoan của Hoạn Thư bởi nó đã đánh trúng vào lòng trắc ẩn của Kiều. Tiếp theo, Hoạn Thư đã gợi lại chút ân tình khi xưa:
“Nghĩ cho khi gác viết kinh,
Với khi khỏi cửa dứt tình chẳng theo.”
Cuối cùng, Hoạn Thư đã khéo léo đe dọa Kiều:
“Trong tay che chở trăng hoa,
Có lúc làm ra mặt dày hơn nữa!”
Trước những lời lẽ của Hoạn Thư, Kiều đã dần thay đổi thái độ từ căm phẫn sang đồng cảm, thương xót:
“Khen cho thật đã nên rằng,
Khôn ngoan đến mực nói năng phai lời.”
Và cuối cùng, Kiều đã quyết định tha bổng cho Hoạn Thư:
“Khen cho thật đã nên rằng,
Khôn ngoan đến mực nói năng phai lời.”
Qua đây, ta thấy được sự nhân hậu, vị tha của Thúy Kiều. Nàng đã chấp nhận tha thứ cho Hoạn Thư vì những ân tình mà ả đã dành cho nàng trong quá khứ.
Kết thúc đoạn trích, ta thấy được sự công minh, chính trực của Thúy Kiều. Nàng đã phân biệt rõ ràng giữa thiện và ác, giữa người tốt và kẻ xấu. Đồng thời, nàng cũng thể hiện được sự tôn trọng đạo lí, công lí của dân tộc.
Như vậy, đoạn trích “Kiều báo ân báo oán” đã thể hiện được sự tài năng nghệ thuật của Nguyễn Du. Ông đã khắc họa thành công hình ảnh Thúy Kiều với những phẩm chất tốt đẹp: thủy chung, son sắt, nhân hậu, vị tha. Đồng
thời, đoạn trích cũng thể hiện được tư tưởng nhân đạo của tác giả: ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của con người, đồng thời lên án những thế lực tàn bạo, chà đạp lên quyền sống của con người.