Viêt bai văn phân tích một tác phẩm truyện: Giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích Đi lấy mật, trích Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi.

Nhà văn Đoàn Giỏi, quê ở tỉnh Mỹ Tho (nay thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang), ông từng tham gia kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, ngoài ra ông còn là một nhà văn Việt Nam chuyên viết về thể loại tiểu thuyết và truyện ngắn. Trong đó tác phẩm nổi bật nhất là "Đất rừng phương Nam", được xem là một tác phẩm vô cùng xuất sắc của ông khi viết về thiên nhiên và con người miền sông nước, đặc biệt là những đứa trẻ nơi đây. Đoạn trích "Đi lấy mật" được nằm ở chương 9 "Khoảng 8 giờ, mặt trời sắp lên tới đỉnh đầu, rừng lặng hẳn đi..." đã mở ra một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp của núi rừng Nam Bộ, không chỉ vậy mà chúng ta còn thấy được những nét đẹp về tính cách, phẩm chất của con người được bộc lộ rõ nét qua đoạn trích này.

Trước tiên là những nét đẹp về thiên nhiên núi rừng Nam Bộ, bằng ngòi bút tinh tế, điêu luyện của mình thì nhà văn Đoàn Giỏi đã vẽ ra một khung cảnh thiên nhiên buổi sáng tuyệt vời trên dòng sông Cửu Long. Đó là khung cảnh thiên nhiên buổi sáng, khi mà mặt trời bắt đầu mọc lên khỏi đỉnh núi thì cũng là lúc mà mọi vật bắt đầu bừng tỉnh sau một đêm dài nghỉ ngơi. Những tia nắng chiếu xuống mặt nước sông làm cho chúng ánh lên đẹp đẽ, rồi phản chiếu lại với những bông hoa tràm đang khẽ lay động trong gió khiến mặt đất như có hàng nghìn con tằm đang bay lượn ở bên trên. Cùng với đó là những cánh đồng xanh mướt, trải dài bát ngát, cùng với đàn chim chao liệng trên không, gọi nhau dậy để đi kiếm ăn,... Tất cả đều tạo nên một bức tranh thiên nhiên núi rừng Nam Bộ thật tươi đẹp, tràn đầy sức sống.

Không chỉ có thiên nhiên mà ngay cả những hoạt động của con người cũng được hiện lên một cách rất chân thực và sinh động. Khi mà cậu bé An đã cùng với cha nuôi và Cò vào rừng để đi lấy mật, trên đường đi họ nói chuyện với nhau, trò chuyện rất vui vẻ. Rồi khi đến chỗ gác kèo, tía nuôi đã chỉ cho An biết cách mà những con ong rừng sẽ lựa chọn để làm tổ, hay những khu vực mà chúng thường làm tổ, trong quá trình lấy mật cần phải hết sức lưu ý những điều gì. Sau đó, họ bắt đầu công việc lấy mật, với kinh nghiệm dày dặn của mình thì cha nuôi đã dễ dàng lấy được đầy một gùi mật, còn An vì lần đầu được trải nghiệm nên vẫn chưa lấy được bất cứ giọt mật nào. Tuy mệt mỏi nhưng cậu bé vẫn rất vui vẻ, bởi cậu đã học được rất nhiều điều mới mẻ trong lần đi lấy mật này.

Trong đoạn trích "Đi lấy mật" thì nhân vật An là nhân vật mà tôi cảm thấy ấn tượng nhất. Bởi vì An tuy còn nhỏ tuổi nhưng lại rất ham học hỏi, luôn tò mò và muốn tìm hiểu mọi thứ xung quanh mình. Điều đó được thể hiện qua việc An luôn nhớ về những lời má nuôi kể về cách gác kèo ong như thế nào, để rồi so sánh với những gì mà tía nuôi của mình đang nói. Bên cạnh đó thì An còn ghi nhớ hết tất cả các thuật ngữ dành riêng cho nghề lấy mật ong ở miền Tây Nam Bộ. Không chỉ vậy mà An còn ghi chép cẩn thận những cái mới mà mình học được vào trong quyển sổ tay nhỏ của mình, để sau này có dịp xem lại. Qua đây thì chúng ta có thể thấy được rằng An là một đứa trẻ ngoan ngoãn, hiếu học, thích khám phá và tìm tòi mọi thứ xung quanh mình. Đồng thời cậu bé cũng rất kiên trì, chịu khó để có thể học hỏi được nhiều hơn nữa những kiến thức mới. Nhân vật An tuy còn nhỏ tuổi nhưng lại có tinh thần ham học hỏi, không quản ngại khó khăn, vất vả để có thể học được nhiều điều mới lạ, từ đó trưởng thành và trở thành một người có ích cho xã hội.

Ngoài nhân vật An thì hai nhân vật Cò và tía nuôi cũng đã để lại cho tôi nhiều ấn tượng sâu sắc. Nếu như Cò là một cậu bé sinh ra và lớn lên ở núi rừng Nam Bộ thì tía nuôi lại là một người cha nuôi vô cùng yêu thương An, sẵn sàng nhận An làm con nuôi và chăm sóc An thay cho người anh trai của mình. Cả hai nhân vật này đều góp phần tạo nên sự sống động, chân thực cho đoạn trích "Đi lấy mật".

Về nghệ thuật thì nhà văn Đoàn Giỏi đã sử dụng ngôn ngữ rất giàu hình ảnh, gợi lên một khung cảnh thiên nhiên núi rừng Nam Bộ thật hùng vĩ, hoang sơ. Đồng thời ông cũng sử dụng lối viết mộc mạc, giản dị, nhưng lại đầy sức sống, khiến cho người đọc cảm thấy gần gũi, thân thuộc. Ngoài ra thì việc kể chuyện theo ngôi thứ nhất cũng giúp cho người đọc dễ dàng nắm bắt được tâm trạng, cảm xúc của nhân vật An hơn. Từ đó hòa mình vào với bối cảnh của đoạn trích, cảm nhận được trọn vẹn vẻ đẹp của thiên nhiên núi rừng Nam Bộ, cũng như hiểu thêm về cuộc sống, con người nơi đây.

Tóm lại, đoạn trích "Đi lấy mật" là một đoạn trích vô cùng đặc sắc của tác phẩm "Đất rừng phương Nam". Nó đã mang đến cho người đọc những cảm nhận sâu sắc về thiên nhiên núi rừng Nam Bộ, cũng như những phẩm chất tốt đẹp của con người nơi đây.