Đọc văn bản sau:

NGƯỜI GÁNH NƯỚC THUÊ - VÕ THỊ HẢO
Chẳng ai biết lai lịch của bà, chỉ biết tên bà là Diễm. Diễm là đẹp, là diễm lệ. Ngoài vẻ đẹp, còn mang vẻ sang. Có ai gọi một củ khoai là diễm lệ đâu. Hẳn bố mẹ xưa đặt tên cho con cũng thầm ao ước sao cho con vừa đẹp lại vừa khỏi lầm than. Nhưng trông bà cả một sự nhạo báng cái mong ước đó.

Dáng người bà Diễm bé loắt choắt, bộ mặt nhăn nheo, gầy sạm chỉ còn hai con mắt. Bà vừa đi vừa lắc lư cái lưng còng. Chiếc đòn gánh không bao giờ rời khỏi đôi vai còm cõi của bà. Nó bám chặt lấy bà như một thứ nghiệp chướng. Chiếc đòn gánh của bà cũng thật đặc biệt. Nó nhẵn bóng. Ngay cả những vết sẹo cũng đã nhẵn bóng và cũng khó đoán tuổi như chủ nhân của nó vậy. Nó đã tồn tại cùng bà không biết tự bao giờ. Nó được đẽo gọt từ một thân tre cong hằn dấu vết của những cơn gió táp và ra đời chỉ để đón đợi đôi vai còm cõi của bà Diễm mà thôi. Nó và chủ nhân của nó hợp thành một chỉnh thể của sự bất hạnh, hợp thành biểu tượng của một thân cây vừa mới ra đời đã bị gió mưa vùi dập. Cuối hai đầu đòn gánh là đôi thùng đầy nước lắc lư theo những bước chân không đều của bà Diễm và để lại những vệt nước rỏ ròng ròng như suối nước mắt cạnh đường đi. Những lúc đôi vai được rảnh rang, đôi môi bà lại lẩm nhẩm những câu không đầu không cuối. Bà đi và nói như người lẩn thẩn, nhưng những cử chỉ của bà vẫn chính xác một cách kỳ lạ. Đến máy nước bao giờ bà cũng đi sát mép đường bên phải và lặng lẽ đợi đến lượt mình, không xin xỏ, không tranh giành.

Những nhà có máu mặt trong khu này thuê bà gánh nước. Họ chẳng ưa gì bà. Họ săm soi xem thùng nước bà gánh về có trong không. Có đáng đồng tiền của họ bỏ ra không. Có người nghi ngờ, bắt bà tháo cả bể nước đầy ra gánh lại, lấy cớ là bà đã lấy nước bẩn vào bể của họ. Cũng có những người trả tiền sòng phẳng, hậu hĩ là khác nhưng họ đưa tiền cho bà rồi vội quay đi như chỉ sợ dềnh dàng bà nhỡ mồm bắt chuyện thì mất cả thì giờ và mất cả thể diện nữa. Con người ta thường hay chối bỏ quá khứ, nếu quá khứ đó là không vẻ vang. Người đời nay coi nó là bệnh “sĩ”. Nếu như những năm sáu mươi của thế kỷ này người ta cố chứng minh rằng gốc gác của mình là bần cố nông thì trong những năm tám mươi người ta lại cố khoe rằng nhà mình giàu có ra sao, bịa cả những chuyện đài các rởm không biết ngượng mồm. Thôi thì cũng chẳng trách họ, âu cũng là do cách nhìn người của thời đại mà ra. Những bộ mặt đần độn trát bự son phấn vênh váo, đầy kiêu hãnh giả tạo. Và trong cơn mơ đài các sang giàu của họ, bà Diễm chỉ là một kẻ làm thuê, một người gánh nước cho nhà họ. Một thời, chúng ta đã ghê tởm những từ “con ở”, “đầy tớ”, “gái điếm”… Nhưng giờ đây, những từ đó đã và đang lặng lẽ trở về nhắc nhở người ta rằng, chúng có mặt trên đời này.

Vậy là bà Diễm hệt như con gà trụi lông giữa đàn công sặc sỡ. Nhưng bà gắn bó với họ, đúng hơn là với bể nước nhà họ, vì chỉ có họ mới đủ sức thuê bà gánh nước. Còn đa số “người nhà nước” trong khu này chẳng ai đủ tiền để mà thuê, dù muốn giúp bà. Cơm ăn chẳng đủ, lấy đâu ra tiền mà thuê gánh nước. Đành phải xếp hàng dài dằng dặc, hoặc thức đến hai ba giờ sáng để lấy mấy thùng nước.

Với đôi thùng gánh nước, cứ thế, bà Diễm đi trong đời như kẻ mộng du và rồi có lẽ với cung cách mộng du ấy bà sẽ lặng lẽ đi xuống mồ, như một hạt bụi tan biến vào không gian chẳng để lại một mảy may dấu vết.

(Trích Người gánh nước thuê, Võ Thị Hảo, 20 truyện ngắn chọn lọc, NXB Lao động, 2009, tr 291 – 293)

Trả lời các câu hỏi:

Câu 1: Xác định ngôi kể và điểm nhìn của văn bản?

Câu 2: Dựa vào văn bản, ngoại hình của bà Diễm được miêu tả như thế nào?

Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn: “Cuối hai đầu đòn gánh là đôi thùng đầy nước lắc lư theo những bước chân không đều của bà Diễm và để lại những
vệt nước rỏ ròng ròng như suối nước mắt cạnh đường đi.”

Câu 4: Nhận xét tình cảm, thái độ của nhà văn được thể hiện qua đoạn trích.

Câu 5. Từ truyện ngắn trên, em rút ra bài học gì cho bản thân.
Câu 6. Viết đoạn văn khoảng 200 chữ phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật bà Diễm qua đoạn trích trong phần Đọc hiểu.
Câu 7:
Khi con người ở trong sa mạc, sẽ hiểu được nước và thực phẩm quý giá hơn vàng, bạc và kim cương rất nhiều. Khi gặp động đất và sóng thần, người ta sẽ hiểu, cho dù có bao nhiêu biệt thự hào hoa, khách sạn sang trọng, thì trong bàn tay vĩ đại của tự nhiên cũng chỉ là một đống bùn đất...
(Mạc Ngôn, Theo Sound Of Hope, Minh Tâm biên dịch)
Từ vai trò và hiểm họa của thiên nhiên mà nhà văn Mạc Ngôn đề cập đến trong đoạn văn trên, em hãy viết bài văn nghị luận bàn về giải pháp hạn chế biến đổi khí hậu ở Việt Nam hiện nay.

Question

Đọc văn bản sau:

NGƯỜI GÁNH NƯỚC THUÊ - VÕ THỊ HẢO
     Chẳng ai biết lai lịch của bà, chỉ biết tên bà là Diễm. Diễm là đẹp, là diễm lệ. Ngoài vẻ đẹp, còn mang vẻ sang. Có ai gọi một củ khoai là diễm lệ đâu. Hẳn bố mẹ xưa đặt tên cho con cũng thầm ao ước sao cho con vừa đẹp lại vừa khỏi lầm than. Nhưng trông bà cả một sự nhạo báng cái mong ước đó.

Dáng người bà Diễm bé loắt choắt, bộ mặt nhăn nheo, gầy sạm chỉ còn hai con mắt. Bà vừa đi vừa lắc lư cái lưng còng. Chiếc đòn gánh không bao giờ rời khỏi đôi vai còm cõi của bà. Nó bám chặt lấy bà như một thứ nghiệp chướng. Chiếc đòn gánh của bà cũng thật đặc biệt. Nó nhẵn bóng. Ngay cả những vết sẹo cũng đã nhẵn bóng và cũng khó đoán tuổi như chủ nhân của nó vậy. Nó đã tồn tại cùng bà không biết tự bao giờ. Nó được đẽo gọt từ một thân tre cong hằn dấu vết của những cơn gió táp và ra đời chỉ để đón đợi đôi vai còm cõi của bà Diễm mà thôi. Nó và chủ nhân của nó hợp thành một chỉnh thể của sự bất hạnh, hợp thành biểu tượng của một thân cây vừa mới ra đời đã bị gió mưa vùi dập. Cuối hai đầu đòn gánh là đôi thùng đầy nước lắc lư theo những bước chân không đều của bà Diễm và để lại những vệt nước rỏ ròng ròng như suối nước mắt cạnh đường đi. Những lúc đôi vai được rảnh rang, đôi môi bà lại lẩm nhẩm những câu không đầu không cuối. Bà đi và nói như người lẩn thẩn, nhưng những cử chỉ của bà vẫn chính xác một cách kỳ lạ. Đến máy nước bao giờ bà cũng đi sát mép đường bên phải và lặng lẽ đợi đến lượt mình, không xin xỏ, không tranh giành.

Những nhà có máu mặt trong khu này thuê bà gánh nước. Họ chẳng ưa gì bà. Họ săm soi xem thùng nước bà gánh về có trong không. Có đáng đồng tiền của họ bỏ ra không. Có người nghi ngờ, bắt bà tháo cả bể nước đầy ra gánh lại, lấy cớ là bà đã lấy nước bẩn vào bể của họ. Cũng có những người trả tiền sòng phẳng, hậu hĩ là khác nhưng họ đưa tiền cho bà rồi vội quay đi như chỉ sợ dềnh dàng bà nhỡ mồm bắt chuyện thì mất cả thì giờ và mất cả thể diện nữa. Con người ta thường hay chối bỏ quá khứ, nếu quá khứ đó là không vẻ vang. Người đời nay coi nó là bệnh “sĩ”. Nếu như những năm sáu mươi của thế kỷ này người ta cố chứng minh rằng gốc gác của mình là bần cố nông thì trong những năm tám mươi người ta lại cố khoe rằng nhà mình giàu có ra sao, bịa cả những chuyện đài các rởm không biết ngượng mồm. Thôi thì cũng chẳng trách họ, âu cũng là do cách nhìn người của thời đại mà ra. Những bộ mặt đần độn trát bự son phấn vênh váo, đầy kiêu hãnh giả tạo. Và trong cơn mơ đài các sang giàu của họ, bà Diễm chỉ là một kẻ làm thuê, một người gánh nước cho nhà họ. Một thời, chúng ta đã ghê tởm những từ “con ở”, “đầy tớ”, “gái điếm”… Nhưng giờ đây, những từ đó đã và đang lặng lẽ trở về nhắc nhở người ta rằng, chúng có mặt trên đời này.

Vậy là bà Diễm hệt như con gà trụi lông giữa đàn công sặc sỡ. Nhưng bà gắn bó với họ, đúng hơn là với bể nước nhà họ, vì chỉ có họ mới đủ sức thuê bà gánh nước. Còn đa số “người nhà nước” trong khu này chẳng ai đủ tiền để mà thuê, dù muốn giúp bà. Cơm ăn chẳng đủ, lấy đâu ra tiền mà thuê gánh nước. Đành phải xếp hàng dài dằng dặc, hoặc thức đến hai ba giờ sáng để lấy mấy thùng nước.

Với đôi thùng gánh nước, cứ thế, bà Diễm đi trong đời như kẻ mộng du và rồi có lẽ với cung cách mộng du ấy bà sẽ lặng lẽ đi xuống mồ, như một hạt bụi tan biến vào không gian chẳng để lại một mảy may dấu vết.

(Trích Người gánh nước thuê, Võ Thị Hảo, 20 truyện ngắn chọn lọc,   NXB Lao động, 2009, tr 291 – 293)

Trả lời các câu hỏi:

Câu 1: Xác định ngôi kể và điểm nhìn của văn bản?

Câu 2: Dựa vào văn bản, ngoại hình của bà Diễm được miêu tả như thế nào?

Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn:  “Cuối hai đầu đòn gánh là đôi thùng đầy nước lắc lư theo những bước chân không đều của bà Diễm và để lại những 
vệt nước rỏ ròng ròng như suối nước mắt cạnh đường đi.”

Câu 4: Nhận xét tình cảm, thái độ của nhà văn được thể hiện qua đoạn trích.

Câu 5. Từ truyện ngắn trên, em rút ra bài học gì cho bản thân.
Câu 6. Viết đoạn văn khoảng 200 chữ phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật bà Diễm qua đoạn trích trong phần Đọc hiểu.
Câu 7:
Khi con người ở trong sa mạc, sẽ hiểu được nước và thực phẩm quý giá hơn vàng, bạc và kim cương rất nhiều. Khi gặp động đất và sóng thần, người ta sẽ hiểu, cho dù có bao nhiêu biệt thự hào hoa, khách sạn sang trọng, thì trong bàn tay vĩ đại của tự nhiên cũng chỉ là một đống bùn đất...
(Mạc Ngôn, Theo Sound Of Hope, Minh Tâm biên dịch)
Từ vai trò và hiểm họa của thiên nhiên mà nhà văn Mạc Ngôn đề cập đến trong đoạn văn trên, em hãy viết bài văn nghị luận bàn về giải pháp hạn chế biến đổi khí hậu ở Việt Nam hiện nay.

Accepted Answer

{"userId":5397583,"userName":"Lê Hoàng Minh Thi"} I. Đọc hiểu

Câu 1: Xác định ngôi kể và điểm nhìn của văn bản.
Ngôi kể: Ngôi thứ nhất ("tôi").
Điểm nhìn: Điểm nhìn của người kể chuyện, một người quan sát và suy ngẫm về cuộc đời bà Diễm.
Câu 2: Dựa vào văn bản, ngoại hình của bà Diễm được miêu tả như thế nào?
Ngoại hình bà Diễm: Bé loắt choắt, mặt nhăn nheo, gây sạm, chỉ còn hai con mắt, lưng còng, đôi vai còm cõi.
Câu 3: Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn: "Cuối hai đầu đòn gánh là đôi thùng đầy nước lắc lư theo những bước chân không đều của bà Diễm và để lại những vệt nước rò ròng ròng như suối nước mắt cạnh đường đi".
Biện pháp tu từ: So sánh "vệt nước rò ròng ròng" với "suối nước mắt".
Tác dụng: Gợi hình ảnh những vệt nước lênh láng trên đường đi, đồng thời gợi tả sự vất vả, nhọc nhằn, tủi hờn trong cuộc đời bà Diễm.
Câu 4: Nhận xét tình cảm, thái độ của nhà văn được thể hiện qua đoạn trích.
Tình cảm, thái độ của nhà văn: Sự xót xa, thương cảm trước số phận bất hạnh của bà Diễm; sự phê phán thái độ thờ ơ, lạnh lùng của những người xung quanh; sự trân trọng những giá trị nhân văn trong cuộc sống.
Câu 5: Từ truyện ngắn trên, em rút ra bài học gì cho bản thân?
Bài học: Sự đồng cảm, sẻ chia với những mảnh đời bất hạnh; trân trọng những giá trị lao động chân chính; không nên sống thờ ơ, vô cảm trước những khó khăn của người khác.
Câu 6: Viết đoạn văn khoảng 200 chữ phân tích nghệ thuật xây dựng nhân vật bà Diễm qua đoạn trích trong phần Đọc hiểu.
Đoạn văn:
Võ Thị Hảo đã xây dựng thành công nhân vật bà Diễm, một người phụ nữ nghèo khổ, bất hạnh. Ngoại hình bà được miêu tả chân thực, gợi tả sự vất vả, nhọc nhằn của cuộc sống. Chiếc đòn gánh và đôi thùng nước trở thành biểu tượng cho số phận bà. Ngôn ngữ kể chuyện giản dị, gần gũi, kết hợp với các chi tiết giàu sức gợi hình, gợi cảm, đã khắc họa sâu sắc hình ảnh bà Diễm. Qua đó, tác giả thể hiện sự cảm thông, xót xa trước những mảnh đời bất hạnh, đồng thời gửi gắm thông điệp về tình người trong cuộc sống.

II. Viết văn nghị luận

Bài văn nghị luận về giải pháp hạn chế biến đổi khí hậu ở Việt Nam hiện nay.
Mở bài: Nêu vấn đề biến đổi khí hậu và tầm quan trọng của việc hạn chế biến đổi khí hậu ở Việt Nam.
Thân bài:
Thực trạng biến đổi khí hậu ở Việt Nam: Nêu các biểu hiện, hậu quả của biến đổi khí hậu.
Nguyên nhân: Phân tích các nguyên nhân gây biến đổi khí hậu, cả khách quan và chủ quan.
Giải pháp:
Giải pháp từ phía nhà nước: Xây dựng và thực thi các chính sách, luật pháp về bảo vệ môi trường; tăng cường đầu tư vào năng lượng tái tạo; nâng cao nhận thức cộng đồng.
Giải pháp từ phía cộng đồng: Tiết kiệm năng lượng, nước; sử dụng phương tiện giao thông công cộng; hạn chế sử dụng đồ nhựa; trồng cây xanh.
Giải pháp từ phía mỗi cá nhân: Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường từ những hành động nhỏ nhất.

Kết bài: Khẳng định vai trò của mỗi cá nhân, cộng đồng và nhà nước trong việc hạn chế biến đổi khí hậu; kêu gọi hành động chung để bảo vệ môi trường.

Đọc văn bản sau: NGƯỜI GÁNH NƯỚC THUÊ - VÕ THỊ HẢO Chẳng ai biết lai lịch của bà, chỉ biết tên bà là Diễm. Diễm là đẹp, là diễm lệ. Ngoài vẻ đẹp, còn mang vẻ sang. Có ai gọi một củ khoai là diễm lệ đ...