Tạ Duy Anh là nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Trong số những tác phẩm mà ông để lại cho bạn đọc thì nổi bật nhất có lẽ là "Củ khoai nướng". Truyện đã xây dựng một nhân vật Mạnh với những suy nghĩ, hành động, quyết định hết sức gần gũi, quen thuộc, đời thường.
Truyện ngắn "Củ khoai nướng" của Tạ Duy Anh được kể bởi lời của nhân vật Mạnh. Câu chuyện tập trung vào trải nghiệm đáng nhớ của Mạnh khi còn nhỏ. Đó là lần Mạnh mang củ khoai nướng được ra cấy ngoài đồng và gặp phải ông lão ăn xin xin lửa châm thuốc. Những đứa trẻ nông thôn như Mạnh rất hay nghịch ngợm và thích chơi trò chơi trẻ con: bắt dế, đuổi gà, nặn đất sét... Và đặc biệt là thích ngồi bên đống lửa nướng khoai vì chúng luôn cảm thấy no bụng và ấm áp mỗi khi nhìn thấy củ khoai lang nóng hổi. Hôm đó, sau khi cắm xong rổ khoai, Mạnh đang chờ đợi khoảnh khắc cái củ khoai chín đều và ngắm nhìn bầu trời trong xanh. Bỗng nhiên, Mạnh nhìn thấy một người ăn xin xuất hiện, đôi mắt Mạnh chợt buồn rười rượi và cảm thấy lo lắng vì không biết phải làm sao. Mạnh sợ rằng nếu mời ông cụ ngồi xuống gốc đa thì sẽ không có củ khoai nào cho ông cụ ăn, và nếu không mời thì lại không lịch sự. Mạnh tự trách mình rồi suy nghĩ một hồi lâu, cuối cùng cậu ấy đã quyết định mời ông cụ ngồi xuống gốc đa, lôi ra một chiếc bánh quy mang ra mời ông cụ. Ông cụ vui mừng và khen ngợi Mạnh là một đứa trẻ ngoan ngoãn, lễ phép. Lúc đó, Mạnh cảm thấy rất vui và hạnh phúc. Mạnh tự hào về hành động của mình và cảm thấy ấm áp trong lòng. Sau đó, Mạnh phát hiện ra rằng ông cụ thực ra là người nhặt ve chai, không chỉ là người nghèo mà còn rất nghèo. Điều này khiến Mạnh cảm thấy thương cảm cho ông cụ. Mạnh nhớ lại lúc ông cụ xin lửa châm thuốc, cậu đã lúng túng và không dám động đậy. Đây là điều Mạnh hối hận nhất. Mạnh tự nhủ rằng nếu có cơ hội, cậu sẽ mua cho ông cụ một chiếc bánh mì nóng giòn để bù đắp cho lỗi lầm của mình.
Nhân vật Mạnh trong truyện ngắn "Củ khoai nướng" của Tạ Duy Anh là một nhân vật được xây dựng thành công với nhiều vẻ đẹp. Đầu tiên, Mạnh là một cậu bé hồn nhiên, trong sáng, có tuổi thơ đẹp. Cậu bé ấy tìm thấy niềm vui từ những điều giản dị, bình thường như củ khoai lang, ánh nắng của buổi chiều tà. Mạnh cũng là một cậu bé có lòng nhân ái, biết quan tâm đến người khác. Khi thấy ông lão ăn xin, Mạnh đã không ngần ngại mời ông cụ ăn khoai và trò chuyện cùng ông. Hành động của Mạnh đã thể hiện tấm lòng lương thiện, sự quan tâm đến những người có hoàn cảnh khó khăn. Từ những chi tiết trên, có thể thấy nhân vật Mạnh là một nhân vật điển hình cho những đứa trẻ nông thôn Việt Nam: hồn nhiên, trong sáng, giàu lòng nhân ái. Nhân vật Mạnh đã góp phần tạo nên thành công cho tác phẩm "Củ khoai nướng".
Tác phẩm gửi gắm bài học về cuộc sống: cần có suy nghĩ, hành động rộng lượng, biết quan tâm chia sẻ đến những người xung quanh, những người có hoàn cảnh khó khăn.
Như vậy, truyện ngắn "Củ khoai nướng" của Tạ Duy Anh đã xây dựng thành công nhân vật Mạnh với những đặc điểm, tính cách vô cùng gần gũi, quen thuộc. Qua nhân vật Mạnh, tác giả đã gửi gắm bài học về cuộc sống cho bạn đọc.