Phân tích bài thơ

Trong nền văn học Việt Nam, nếu nói về thơ Mới không thể không nhắc tới nhà thơ Nguyễn Bính. Ông được mệnh danh là nhà thơ đồng quê vì phong cách thơ giản dị mộc mạc như chính con người của ông. Thơ ông mang đậm phong cách thôn quê vừa gần gũi vừa độc đáo lạ thường. Một trong số đó là bài thơ Xuân Về.

Bài thơ Xuân Về được in trong Tuyển tập Nguyễn Bính. Tác phẩm là một bức tranh mùa xuân tươi đẹp, sống động. Qua đó nhà thơ còn gửi gắm vào đó những tâm tư tình cảm của mình.

Mặc dù chỉ có ba khổ thơ nhưng tác giả đã miêu tả được hết cả sự thay đổi của đất trời khi xuân về. Đầu tiên tác giả bắt đầu bằng những hình ảnh quen thuộc:

Đã thấy xuân về với gió đông
Với trên màu má gái chưa chồng
Bên hiên hàng xóm cô hàng xóm
Ngước mắt nhìn giời đôi mắt trong.

Hình ảnh đầu tiên mà tác giả bắt gặp khi xuân về ấy là gió đông. Khác với các nhà thơ khác, khi các nhà thơ cho rằng đặc trưng của mùa xuân là những đóa hoa mai, hoa đào hay chim én về thì ở Nguyễn Bính lại là "gió đông". Có thể thấy đối với ông những cơn gió xuân nhẹ nhàng là đặc trưng của mùa xuân. Những cơn gió ấy làm hồng lên đôi má của những cô gái đang tuổi xuân thì. Đó cũng là một dấu hiệu của mùa xuân về. Xuân về không chỉ thiên nhiên biến đổi mà con người cũng thay đổi. Cô hàng xóm của tác giả khi xưa e lệ, ngại ngùng nay đã ngước mắt nhìn trời. Đôi mắt trong veo ấy ánh lên niềm hạnh phúc của một cô gái sắp trưởng thành.

Và rồi khi xuân sắp sửa về đến ngõ ta lại ngửi thấy mùi hương thoang thoảng của:

Từng đàn con trẻ chạy xun xoe
Mưa tạnh giời quang nắng mới hoe
Lá nõn nhành non ai tráng bạc
Gió về từng trận gió bay đi.

Khung cảnh thật tươi đẹp, trong trẻo. Đó là mùi hương của những loài hoa thi nhau khoe sắc khi xuân về, là mùi của những làn mưa xuân nhỏ li ti vẫn còn đọng lại trên những cành lá non mới nhú. Và để đón lấy không khí xuân ấy là đàn con trẻ ùa ra ngoài chơi. Từ "xoè" ở đây có nghĩa là mở rộng ra để đón lấy cái nắng ấm áp của mùa xuân. Cái nắng ấy thật dịu dàng, nó khiến cho những chiếc lá xanh bỗng chốc trở nên lấp lánh hơn. Để ý kĩ ta sẽ thấy hóa ra nắng xuân không chói chang như nắng mùa hạ, cũng không dịu dàng như nắng mùa thu mà nó hiền dịu biết bao. Nó mang đến cho con người ta cảm giác ấm áp, mê say.

Để rồi khi xuân đến độ chín ta lại thấy lòng mình thật bình yên khi thấy hình ảnh:

Thong thả dân gian nghỉ việc đồng
Lúa thì con gái mượt như nhung
Đầy vườn hoa bưởi hoa cam rụng
Ngào ngạt hương hay, bướm vẽ vòng.

Không còn cái rét mướt của mùa đông, không còn những công việc đồng áng bận rộn. Dân làng thong thả nghỉ việc đồng để chuẩn bị đón một mùa xuân tràn ngập niềm vui và hạnh phúc. Màu vàng của lúa chín tựa như màu của những tia nắng mùa thu đang soi rọi xuống trần gian. Làm cho khung cảnh vốn đã đẹp lại càng thêm thơ mộng. Những bông hoa bưởi, hoa cam nở trắng cả vườn. Mùi hương thơm thoang thoảng theo trong gió lan tỏa khắp mọi nơi. Thu hút những chú bướm đến hút mật, chúng bay lượn quanh những bông hoa tạo nên một cảnh tượng thật đẹp mắt.

Qua ngòi bút tài hoa của Nguyễn Bính cảnh vật và con người dường như gắn bó với nhau đến kì lạ. Tất cả tạo nên một bức tranh xuân với gam màu nóng xen lẫn những đốm sáng và đốm nhạt hòa quyện với màu xanh của bầu trời tạo nên một bức tranh hài hòa về màu sắc.

Nhà thơ đã rất khéo léo khi sử dụng những từ láy đặt ở đầu câu khiến cho chúng ta như được tận mắt chứng kiến cảnh xuân về vậy. Với giọng thơ nhẹ nhàng, tha thiết cùng với lối viết giản dị, ngôn ngữ mộc mạc, gần gũi. Nhà thơ đã đưa người đọc hồi ức lại những kí niệm của mình về một mùa xuân thật êm ả, dịu dàng.

Có thể nói Nguyễn Bính là một nhà thơ luôn gần gũi, thân thuộc với người đọc bởi phong cách thơ giản dị, dễ đi vào lòng người. Nếu các nhà thơ khác ca ngợi mùa xuân qua hình ảnh những đóa hoa xinh đẹp, những chú chim én bay lượn thì ông lại miêu tả mùa xuân qua những thứ vô cùng giản dị, đơn sơ. Đó là những cô gái chưa chồng, là những đứa trẻ nô đùa,...Tất cả đều thể hiện được linh hồn của mùa xuân đất Việt.

Như vậy ta có thể thấy Xuân về là một bài thơ thật hay và ý nghĩa. Qua đó ta cũng thấy được một phong cách Nguyễn Bính rất riêng, luôn gần gũi và dễ đi vào lòng người.