Trả lời câu hỏi

phần:
câu 1: - Đặc điểm hình thức của văn bản: + Văn bản được viết theo thể thơ tự do. + Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, giàu sức gợi.

câu 2: Câu hỏi:
xác định những âm thanh được miêu tả trong đoạn trích (1). [/INST] Những âm thanh được miêu tả trong đoạn trích (1): tiếng rì rầm trong đêm, tiếng gà gáy, tiếng lê dép, tiếng nói chuyện, tiếng rao bán hàng.

câu 3: Trong đoạn trích (2), tác giả Nguyễn Khoa Điềm đã sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ với cụm từ "không" lặp lại 5 lần liên tiếp. Việc lặp lại này tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt:

* Nhấn mạnh sự thiếu thốn: Điệp ngữ "không" nhấn mạnh vào việc những người bán hàng ở chợ hẻm không có nhiều điều kiện vật chất tốt đẹp như những nơi khác. Họ phải ngồi trên những mảnh ni lông, bán những món hàng đơn giản, bình dân. Điều này thể hiện cuộc sống khó khăn, vất vả của họ.
* Tạo nhịp điệu chậm rãi, buồn bã: Cách lặp lại "không" tạo ra cảm giác chậm rãi, buồn bã, gợi lên tâm trạng tiếc nuối cho số phận của những người lao động nghèo khổ. Nhịp điệu chậm rãi ấy khiến câu thơ trở nên sâu lắng, đầy ám ảnh.
* Gợi hình ảnh cụ thể: Cụm từ "không" kết hợp với những chi tiết miêu tả cụ thể như "cạp điều", "gạch bát tràng xây giếng", "xôi ủ kín những nải chuối vàng" giúp người đọc dễ dàng hình dung ra khung cảnh chợ hẻm nghèo nàn, thiếu thốn.
* Thể hiện tình cảm thương cảm: Qua cách sử dụng điệp ngữ, tác giả thể hiện sự đồng cảm, xót thương đối với những người lao động nghèo khổ. Ông muốn khơi gợi lòng trắc ẩn, sự sẻ chia của độc giả đối với những con người bất hạnh.

Như vậy, việc sử dụng điệp ngữ "không" trong đoạn trích (2) đã góp phần làm tăng sức biểu đạt, tạo ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc, đồng thời thể hiện chủ đề chính của bài thơ - nỗi buồn, sự tiếc nuối trước số phận bi thảm của những người lao động nghèo khổ.

câu 4: : Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là nghị luận.
: Theo tác giả, cuộc sống ở chợ hẻm được miêu tả qua những từ ngữ như "đêm", "mẹ", "niềm mong mỏi".
: Biện pháp tu từ liệt kê được sử dụng trong câu thơ "Họ chia đều mỗi người một mảng bóng đêm và lấp kín bằng niềm mong mỏi" nhằm nhấn mạnh sự đồng lòng, đoàn kết của những người dân nơi đây. Họ cùng nhau chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống khó khăn, vất vả.
: Hình ảnh "chợ hẻm" mang ý nghĩa sâu sắc về tình cảm gia đình, cộng đồng. Chợ hẻm là nơi tụ tập của những người dân nghèo khổ, họ phải đối mặt với nhiều khó khăn, thiếu thốn trong cuộc sống. Tuy nhiên, họ vẫn luôn gắn bó, đùm bọc lẫn nhau, tạo nên một cộng đồng vững mạnh. Chợ hẻm cũng là nơi lưu giữ những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, đó là tinh thần tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách.

câu 5: . Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích là nghị luận.
. Theo tác giả, phiên chợ Hẻm khác với những khu chợ nổi tiếng ở chỗ: Chợ Hẻm chỉ bán vào buổi tối; Chợ Hẻm họp ngay tại nhà mình nên rất tiện lợi cho mọi người; Chợ Hẻm chủ yếu bán đồ ăn uống, nhu yếu phẩm cần thiết hằng ngày,...
. Tác giả đã thể hiện thái độ trân trọng, ngợi ca đối với cuộc sống bình dị mà ấm áp tình người nơi chợ Hẻm.
. Em đồng ý với quan điểm đó vì khi chúng ta biết lắng nghe sẽ giúp chúng ta học hỏi thêm nhiều kiến thức mới mẻ từ thế giới xung quanh. Đồng thời, việc lắng nghe còn giúp con người thấu hiểu nhau hơn, tạo ra sự gắn kết giữa người với người.
. Trong cuộc sống, có rất nhiều thứ âm thanh đẹp đẽ như tiếng chim hót, tiếng suối chảy róc rách, tiếng nhạc du dương,... Nhưng có lẽ âm thanh đẹp nhất vẫn là tiếng mẹ ru. Tiếng mẹ ru ngọt ngào, êm ái đưa con vào giấc ngủ say nồng. Tiếng mẹ ru như một dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng tâm hồn con trẻ. Tiếng mẹ ru như một liều thuốc thần kỳ chữa lành mọi vết thương lòng. Tiếng mẹ ru như một sợi dây vô hình gắn kết tình mẫu tử thiêng liêng. Hãy luôn trân trọng và nâng niu tiếng mẹ ru bởi nó là món quà vô giá mà mỗi người con được nhận.


phần:
câu 1: Trong cuộc sống này, có rất nhiều thứ tình cảm đáng quý, nhưng có lẽ không thứ tình cảm nào có thể vượt qua được tình mẫu tử. Mẹ là người mang nặng đẻ đau, nuôi nấng chúng ta trưởng thành nên mẹ chính là người có công lớn nhất trong cuộc đời của mỗi người. Chính vì vậy mà mẹ cũng là người quan trọng nhất đối với mỗi người con. Tác giả Đỗ Trung Lai đã sáng tác ra bài thơ “mẹ” nhằm nói về vẻ đẹp của người mẹ và ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng. Vẻ đẹp ấy được thể hiện rõ nét qua khổ thơ cuối cùng:
“Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau – ngọn xanh rờn
Mẹ – đầu bạc trắng
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với trời
Mẹ thì gần đất!”
Hình ảnh cây cau xuất hiện trong khổ thơ cuối cùng vừa tạo ra sự liên kết giữa khổ thơ đầu tiên, vừa làm nổi bật lên vẻ đẹp của người mẹ. Cây cau vốn là một loại cây thân thuộc gắn liền với làng quê Việt Nam, nó thường được trồng ở trước nhà hoặc vào những dịp lễ tết thì nó được trồng trong chậu chơi trong mấy ngày tết, sau đó sẽ được trồng lại bên cạnh hiên nhà. Lá của cây cau dài giống như lá chuối nhưng mỏng và ngắn hơn lá chuối, lá của nó nhọn hoắt và mọc trực tiếp từ thân chứ không có cuống lá. Quả của cây cau tròn và nhỏ, thường được dùng để ăn trong mâm cơm của người dân Việt Nam từ xưa đến nay. Nó có vị hơi chát và cứng nên thường được dùng để ăn kèm với trầu.
Trong khổ thơ cuối cùng, tác giả đã khéo léo lồng ghép hai hình ảnh “cau” và “mẹ” vào trong một khổ thơ khiến cho người đọc ấn tượng mãi không quên. Nếu như cây cau ngày càng phát triển, ngày càng lớn lên thì người mẹ lại ngày một già yếu đi. Sự đối lập giữa cây cau và mẹ tạo ra một khoảng trống vô cùng to lớn, nó như gây ra sự xót xa cho người đọc. Câu hỏi tu từ “Sao mẹ ta già?” như thể hiện được nỗi xót xa, tiếc nuối khi mẹ ngày một già đi tóc mẹ bạc trắng, lưng mẹ còng xuống. Hình ảnh “một miếng cau khô/ Khô gầy như mẹ” chính là hình ảnh ẩn dụ vô cùng sâu sắc, miếng cau khô giống hình dáng của mẹ hay miếng cau khô giống tâm hồn của mẹ. Chỉ với hai câu thơ thôi nhưng tác giả đã khiến cho người đọc cảm động đến ứa nước mắt. Miếng cau khô giòn giã lúc còn trẻ bây giờ lại giống người mẹ già khô gầy và héo hắt. Người mẹ đã hi sinh cả thanh xuân tươi đẹp của mình để chăm sóc và nuôi dưỡng con khôn lớn trưởng thành, chính vì vậy mà người mẹ phải gánh chịu đủ mọi khó khăn vất vả trên đời, điều này khiến cho người con không khỏi xót xa.
Qua khổ thơ cuối cùng, tác giả đã giúp chúng ta hiểu thêm về vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam, đồng thời giúp chúng ta nhìn nhận ra được trách nhiệm của bản thân mình đối với đấng sinh thành, đó là phải luôn biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ.
Tác giả Đỗ Trung Lai đã khắc họa lên bức tranh người mẹ vô cùng chân thực và đầy tinh tế. Qua đó thể hiện tình yêu thương, kính trọng mẹ và bộc lộ nỗi niềm xót xa, thương cảm khi thấy mẹ ngày một già yếu và đang dần rời xa thế giới này. Mỗi dòng thơ đều thấm đẫm nỗi nhớ, nỗi xót xa đến tột cùng của người con khi thấy mẹ ngày một già yếu và đang dần rời xa thế giới này.
Đọc xong bài thơ, em cảm thấy vô cùng xúc động và thương xót cho người mẹ. Em tự hứa với bản thân rằng sẽ cố gắng học tập thật tốt để có thể báo đáp công ơn to lớn của cha mẹ.