cách làm bài kim loại tác dụng với acid chất nào dư

Khi làm bài về kim loại tác dụng với axit, ta cần tuân theo các bước sau đây để xác định chất nào là dư và chất nào là bị tiêu thụ: ### Bước 1: Xác định phản ứng hóa học Khi kim loại tác dụng với axit, phản ứng chung sẽ được viết dưới dạng: $$ Ví dụ: - Khi kẽm (Zn) tác dụng với axit clohidric (HCl): $$ ### Bước 2: Xác định lượng kim loại và axit Cần phải biết số mol của kim loại và số mol của axit trong phản ứng. Nếu không có, có thể dựa vào khối lượng và khối lượng mol để tính số mol. ### Bước 3: So sánh tỷ lệ mol Dựa vào phương trình hóa học đã viết, ta cần so sánh tỷ lệ mol của kim loại và axit. Ví dụ trong phản ứng trên, 1 mol Zn cần 2 mol HCl. - Nếu số mol của HCl lớn gấp đôi số mol của Zn, thì HCl là chất dư. - Ngược lại, nếu số mol HCl ít hơn 2 lần số mol Zn, thì Zn sẽ là chất dư. ### Bước 4: Tính toán Sử dụng công thức: $$ Trong đó: - $$ là số mol - $$ là khối lượng - $$ là khối lượng mol ### Ví dụ minh họa Giả sử ta có 10g Zn và 20g HCl. - Khối lượng mol của Zn = 65g/mol, nên số mol của Zn: $$ - Khối lượng mol của HCl = 36.5g/mol, nên số mol của HCl: $$ ### Tính toán tỷ lệ Từ phương trình phản ứng, ta thấy 1 mol Zn cần 2 mol HCl. Như vậy: - 0.154 mol Zn cần: $$ So sánh: - Số mol HCl thực tế (0.548 mol) > 0.308 mol (số mol cần). - Vậy HCl là chất dư. ### Kết luận Trong trường hợp này, axit HCl là chất dư trong phản ứng với kẽm.