08/04/2025
08/04/2025
08/04/2025
Apple_6PL1XT1Ir5gCmQqC0fcJYxcFNd93Phân tích đặc sắc nội dung và nghệ thuật của bài thơ "Chạy đi sông ơi" (Trích)
Đoạn trích bài thơ "Chạy đi sông ơi" của Tố Hữu là một bức tranh thiên nhiên và cuộc sống kháng chiến đầy sinh động, thể hiện sâu sắc tình cảm gắn bó với quê hương, đồng đội và niềm tin vào tương lai tươi sáng.
I. Đặc sắc về nội dung:
Bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng: Ngay từ những câu đầu, hình ảnh dòng sông hiện lên vừa dữ dội, vừa trữ tình: "Sông chảy qua bến Cốc/ Lia một vòng cung đấy/ Những đợi cát bên bồi/ Vẽ mặt phù tây, tiên đó." Dòng sông không chỉ là một thực thể địa lý mà còn mang vẻ đẹp mềm mại, uyển chuyển, gợi liên tưởng đến những hình ảnh thanh bình, nên thơ của quê hương.
Cuộc sống kháng chiến gian khổ nhưng lạc quan: Bài thơ khắc họa cuộc sống của những người chiến sĩ trong thời kỳ kháng chiến đầy khó khăn, thiếu thốn: "Con sông và bến đó/ Gắn với đời tôi những năm thơ ấu./ Rồi hòa đi ở gần với đời tôi những năm thư ấu./ Rồi hòa đi ở gần với đời tôi những năm thư đấu./ Thỉnh thoảng tôi vẫn lang thang xuống bến đó chơi./ Thương thương, tôi vẫn làm tôi mê mải, ở trên mặt sông, ánh sao mờ mờ hắt xuống/ Tiếng vỗ oàm oạp bên mạn thuyền nan." Dù vậy, trong gian khổ, người chiến sĩ vẫn giữ được sự lạc quan, yêu đời, tìm thấy niềm vui trong những khoảnh khắc bình dị bên dòng sông.
Tình cảm gắn bó sâu sắc với quê hương, đồng đội: Dòng sông và bến Cốc không chỉ là nơi sinh ra và lớn lên của tác giả mà còn là nơi gắn bó với những kỷ niệm, với đồng đội trong những năm tháng chiến đấu: "Hàng chục chiếc thuyền thúng bé nhỏ lặng lẽ trôi trên mặt nước./ Tôi xuống bến đó, năn nỉ những người đánh cá mẻ để giúp không công cho họ./ Thương tôi phải và bột miếp mới có một người nào đấy thương hại cho tôi ngồi ghế lên thuyền." Sự sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau giữa những người dân và chiến sĩ thể hiện tình đoàn kết, gắn bó keo sơn.
Niềm tin vào tương lai tươi sáng: Dù cuộc sống hiện tại còn nhiều khó khăn, nhưng trong tâm hồn người chiến sĩ vẫn ánh lên niềm tin vào một tương lai tươi sáng, khi đất nước giành được độc lập: "[Lược một đoạn: Mười lăm, 'tôi' xin được xuống thuyền đi đánh cá mong gặp con trâu đen đánh sừng để có sức khỏe. Gặp hương cả các thuyền xay ra xơ xát, 'tôi' bị hắt hủi xuống sông!]" Những hình ảnh con trâu đen đánh sừng, hương cả bị hắt hủi tuy mang tính biểu tượng nhưng ẩn chứa khát vọng về một xã hội công bằng, tốt đẹp hơn.
Sự đồng cảm, thấu hiểu với những người phụ nữ kháng chiến: Hình ảnh người phụ nữ kháng chiến hiện lên mạnh mẽ, kiên cường: "Khi tôi tỉnh dậy, tôi thấy mình nằm trên con đò ngang./ Ngồi bên cạnh tôi là một phụ nữ khăn trùm kín mặt./ Đôi mắt to đen nhìn tôi mừng rỡ./ - Thế là tỉnh rồi... Em ăn một tí cháo nhé?" 1 Sự chăm sóc ân cần, chu đáo của người phụ nữ dành cho người chiến sĩ bị thương thể hiện sự đồng cảm, sẻ chia và vai trò quan trọng của họ trong cuộc kháng chiến. 1.
www.scribd.com
www.scribd.com
II. Đặc sắc về nghệ thuật:
Thể thơ tự do với nhịp điệu linh hoạt: Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, tạo điều kiện cho tác giả diễn tả cảm xúc một cách tự nhiên, không bị gò bó bởi niêm luật. Nhịp điệu thơ linh hoạt, có lúc chậm rãi, suy tư, có lúc nhanh, mạnh mẽ, phù hợp với diễn biến cảm xúc và hình ảnh được miêu tả.
Sử dụng nhiều hình ảnh bình dị, gần gũi: Tác giả sử dụng những hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt Nam như dòng sông, bến nước, đợi cát, thuyền thúng, người đánh cá, cháo... để tái hiện một cách chân thực cuộc sống và con người trong kháng chiến.
Ngôn ngữ giản dị, giàu cảm xúc: Ngôn ngữ thơ Tố Hữu trong đoạn trích này rất giản dị, tự nhiên, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày. Tuy nhiên, qua đó lại thể hiện được những tình cảm sâu sắc, chân thành của tác giả đối với quê hương, đồng đội và cuộc sống.
Yếu tố tự sự kết hợp với trữ tình: Bài thơ mang đậm yếu tố tự sự khi kể lại những kỷ niệm, những trải nghiệm của "tôi" bên dòng sông và trong những năm tháng kháng chiến. Tuy nhiên, chất trữ tình vẫn thấm đượm trong từng câu chữ, thể hiện những cảm xúc, suy tư của tác giả.
Sử dụng các biện pháp tu từ:Ẩn dụ: Hình ảnh "mặt phù tây, tiên đó" gợi vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng của bến sông.
Nhân hóa: "Sông chảy qua bến Cốc/ Lia một vòng cung đấy" gợi hình ảnh dòng sông như một sinh thể sống động.
Điệp từ, điệp ngữ: Việc lặp lại các cụm từ "tôi vẫn", "những năm" tạo nhịp điệu và nhấn mạnh cảm xúc.
Tóm lại: Đoạn trích "Chạy đi sông ơi" là một bài thơ đặc sắc về cả nội dung và nghệ thuật. Tố Hữu đã tái hiện một cách chân thực, sinh động cuộc sống kháng chiến gian khổ nhưng đầy tình người và niềm tin. Bằng ngôn ngữ giản dị, hình ảnh gần gũi và nhịp điệu linh hoạt, bài thơ đã chạm đến trái tim người đọc, gợi lên những cảm xúc sâu lắng về quê hương, đồng đội và khát vọng hòa bình.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời