Mùa thu luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho thi sĩ. Mỗi người có cách nhìn, cách miêu tả rất riêng, mang đậm dấu ấn cá nhân của mình. Trong kho tàng văn học Việt Nam, ta bắt gặp một mùa thu trong "Đây mùa thu tới" của Xuân Diệu, một mùa thu trong "Sang thu" của Hữu Thỉnh, một mùa thu trong "Thơ duyên" của Xuân Diệu,... Và đến với "Chiều thu quê em" của Nguyễn Lãm Thắng, ta lại thêm yêu mến một mùa thu khác. Bài thơ đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên vào buổi chiều thu thật đẹp, thật yên bình.
Bức tranh ấy được mở ra với khung cảnh của một buổi chiều thu:
"Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao,
Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu.
Nước biếc trông như tảng khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào"
Hình ảnh bầu trời xanh ngắt, cao vời vợi, phản chiếu xuống mặt nước khiến cho màu nước càng thêm phần xanh trong. Trên mặt hồ xuất hiện hình ảnh cần trúc lơ phơ trong gió hắt hiu. Động từ "hắt hiu" gợi cho ta liên tưởng đến sự chuyển động yếu ớt của gió, chỉ đủ để lay động những cành trúc. Khung cảnh ấy đã gợi lên cảm giác vắng lặng, man mác buồn. Đến hai câu thơ tiếp theo, ánh trăng xuất hiện đã đem đến chút ấm áp cho bức tranh. Hình ảnh "song thưa" cho thấy sự mỏng manh, gợi ý về một không gian ngập tràn ánh trăng. Bức tranh ấy tuy có chút tĩnh lặng nhưng vẫn toát lên vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình.
Trong bức tranh ấy, con người hiện lên với tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến:
"Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái
Một tiếng trên không ngỗng nước nào?
Nhân hứng cũng vừa toan cất bút
Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào"
Tác giả đứng ở đầu làng mà nhìn ngắm cảnh vật, cảm nhận khí thu se lạnh. Con người như hòa vào làm một với cảnh vật, đất trời. Thế nhưng, giữa khung cảnh ấy, nhân vật trữ tình chợt nhận ra sự cô đơn của mình. Hoa năm ngoái gợi lên cảm giác về thời gian, về quá khứ. Tiếng ngỗng trời làm tác giả chạnh lòng nhớ về quê cũ. Nỗi niềm ấy được bộc lộ rõ nét qua câu thơ "thẹn với ông Đào". Ông Đào ở đây chính là Đào Tiềm, một nhà thơ nổi tiếng với lối sống ẩn dật, xa lánh danh lợi. Câu thơ thể hiện khát khao được thoát khỏi vòng danh lợi, tìm về với thiên nhiên, với cuộc sống an nhàn, thanh tao của tác giả.
Như vậy, bằng những hình ảnh giản dị, quen thuộc, ngôn ngữ mộc mạc, Nguyễn Lãm Thắng đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên vào buổi chiều thu thật đẹp, thật yên bình. Đồng thời, bài thơ còn thể hiện được tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến của con người trước khung cảnh ấy.