i:
câu 1: thể thơ tự do
câu 2: các từ ngữ, hình ảnh trong văn bản miêu tả kí ức tuổi học trò:
- Sân trường hẹp lại, biển lùi xa; cây phượng gù quên nắng mưa dầu dãi nở như thời thơ ấu những chùm hoa; gió heo may xao xác thổi nao lòng trong sách giáo khoa xưa thầy cô ơi, xin người đừng già vội nụ cười hiền, mái tóc chớm màu mưa; tấm bảng xanh bát ngát mở đường bay cho những tuổi đôi mươi...
### Follow-up Reasoning:
Để viết đoạn văn hoàn chỉnh và mạch lạc, cần lưu ý các yếu tố sau:
* Mở đầu: Giới thiệu vấn đề hoặc câu hỏi đặt ra trong bài tập.
* Thân bài: Trình bày các luận điểm chính của đoạn văn, sử dụng dẫn chứng cụ thể để làm rõ từng luận điểm.
* Kết luận: Tóm tắt lại nội dung chính của đoạn văn, đưa ra kết luận hoặc gợi ý tiếp tục suy nghĩ về vấn đề.
Ví dụ:
Hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 5 - 7 dòng trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình trong bài thơ "Quê hương" của Tế Hanh.
Giải pháp:
Bài thơ "Quê hương" của Tế Hanh đã khắc họa một cách chân thực và sâu sắc vẻ đẹp tâm hồn của người con quê hương. Qua những vần thơ giản dị, mộc mạc, tác giả đã thể hiện tình yêu tha thiết với quê hương, với những gì thân thuộc nhất. Đó là tình yêu với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, với cuộc sống lao động vất vả nhưng đầy niềm vui của người dân làng chài. Tâm hồn ấy luôn hướng về cội nguồn, về những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Vẻ đẹp tâm hồn ấy được thể hiện qua những hình ảnh thơ giàu sức gợi: "Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng", "Rướn thân trắng bao la thâu góp gió". Những hình ảnh đó không chỉ mang ý nghĩa tả thực mà còn ẩn chứa những ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Cánh buồm trắng là biểu tượng cho khát vọng vươn lên, chinh phục biển cả của người dân làng chài. Thân buồm rướn mình đón gió là biểu tượng cho tinh thần kiên cường, bất khuất của con người trước mọi khó khăn thử thách.
Bên cạnh đó, vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình còn được thể hiện qua những cảm xúc chân thật, da diết: "Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ/ Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi/ Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi/ Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!". Nỗi nhớ quê hương da diết, mãnh liệt của tác giả đã được thể hiện một cách trực tiếp, chân thành. Câu thơ cuối cùng như một lời khẳng định chắc nịch về tình yêu quê hương tha thiết của người con xa xứ.
Như vậy, qua bài thơ "Quê hương", chúng ta có thể cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn của người con quê hương, đó là tình yêu tha thiết, mãnh liệt với quê hương, với những gì thân thuộc nhất.
câu 3: thôi đừng trách mùa thu nhiều mây trắng sân trường hẹp lại, biển lùi xa... cây phượng gù quên nắng mưa dầu dãi nở như thời thơ ấu những chùm hoa... thôi đừng nghe tiếng ve kêu cháy ruột để người lính bình yên nằm dưới cánh rừng già phút chạm lửa, chợt nhớ tà áo mỏng bay qua cổng trường như một ánh sương sa... thôi đừng nhớ gió heo may xao xác thổi nao lòng trong sách giáo khoa xưa thầy cô ơi, xin người đừng già vội nụ cười hiền, mái tóc chớm màu mưa... thôi đừng xa mái trường như bóng mẹ lặng lẽ thương ta, dạy ta lớn thành người chao ôi nhớ, tấm bảng xanh bát ngát mở đường bay cho những tuổi đôi mươi...
(Trần Nhuận Minh, Thôi đành vậy, NXB Văn học, 2007)
Bài thơ "Thôi đành vậy" của Trần Nhuận Minh là một bài thơ trữ tình sâu sắc, thể hiện nỗi buồn, sự tiếc nuối và khát vọng sống mãnh liệt của con người trước cuộc đời đầy biến động. Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, với nhịp điệu chậm rãi, trầm buồn, tạo nên không khí u sầu, da diết.
Bài thơ được chia làm ba khổ, mỗi khổ đều mang một nội dung riêng biệt nhưng đều xoay quanh chủ đề chính là nỗi buồn, sự tiếc nuối và khát vọng sống. Khổ thơ đầu tiên thể hiện nỗi buồn khi phải rời xa quê hương, gia đình, bạn bè. Hình ảnh "mây trắng", "sân trường hẹp lại", "biển lùi xa"... gợi lên cảm giác trống trải, cô đơn, buồn bã. Khổ thơ thứ hai thể hiện sự tiếc nuối khi phải chia tay tuổi trẻ, thanh xuân. Hình ảnh "tiếng ve kêu cháy ruột", "tà áo mỏng bay qua cổng trường"... gợi lên cảm giác tiếc nuối, lưu luyến, bâng khuâng. Khổ thơ cuối cùng thể hiện khát vọng sống mãnh liệt, mong muốn được cống hiến cho đời. Hình ảnh "nụ cười hiền", "mái tóc chớm màu mưa", "tấm bảng xanh bát ngát"... gợi lên cảm giác ấm áp, hy vọng, lạc quan.
Biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu thơ "cây phượng gù quên nắng mưa dầu dãi nở như thời thơ ấu những chùm hoa..." đã góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ. Cây phượng được ví như "thời thơ ấu" - một thời gian đẹp đẽ, hồn nhiên, vô tư. Điều này giúp người đọc dễ dàng hình dung được vẻ đẹp của cây phượng, đồng thời cũng gợi lên cảm xúc bồi hồi, nhớ nhung về tuổi thơ. Biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng trong câu thơ "phút chạm lửa, chợt nhớ tà áo mỏng bay qua cổng trường như một ánh sương sa..." đã góp phần làm tăng tính biểu cảm cho câu thơ. Phút giây gặp gỡ, đoàn tụ được ví như "lửa" - một ngọn lửa rực cháy, nồng nàn, ấm áp. Tà áo mỏng được ví như "ánh sương sa" - một hình ảnh nhẹ nhàng, tinh khôi, gợi lên cảm giác thanh tao, dịu dàng.
Tóm lại, bài thơ "Thôi đành vậy" của Trần Nhuận Minh là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa nhân văn. Bài thơ đã thể hiện một cách chân thực và sâu sắc tâm trạng của con người trước cuộc đời đầy biến động.
câu 4: Thôi đừng trách mùa thu nhiều mây trắng
Sân trường hẹp lại, biển lùi xa…
Cây phượng gù quên nắng mưa dầu dãi
Nở như thời thơ ấu những chùm hoa…
Thôi đừng nghe tiếng ve kêu cháy ruột
Để người lính bình yên nằm dưới cánh rừng già
Phút chốc chạm lửa, chợt nhớ tà áo mỏng
Bay qua cổng trường như một ánh sương sa…
Thôi đừng nhớ gió heo may xao xác
Trong sách giáo khoa xưa thầy cô ơi!
Xin người đừng già vội nụ cười hiền,
Mái tóc chớm màu mưa…
Thôi đừng xa mái trường như bóng mẹ lặng lẽ
Thương ta, dạy ta lớn thành người
Chao ôi nhớ, tấm bảng xanh bát ngát
Mở đường bay cho những tuổi hai mươi…
Bài thơ "Thôi đừng trách mùa thu" của Trần Nhuận Minh mang đậm nỗi buồn man mác và sự hoài niệm về quá khứ. Nhân vật trữ tình dường như đang chìm đắm trong dòng chảy thời gian, hồi tưởng về những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ, của những ngày tháng còn ngồi trên ghế nhà trường. Mùa thu với những hình ảnh quen thuộc như “mây trắng”, “sân trường hẹp lại”, “biển lùi xa” gợi lên một không gian thanh bình, yên tĩnh nhưng cũng ẩn chứa sự tiếc nuối, bâng khuâng. Tiếng ve kêu “cháy ruột” khiến người lính phải “bình yên nằm dưới cánh rừng già”. Hình ảnh “tà áo mỏng” bay qua cổng trường như “một ánh sương sa” gợi lên sự mong manh, ngắn ngủi của cuộc đời. Tất cả những hình ảnh ấy đều góp phần tạo nên một bức tranh mùa thu đầy chất thơ, đồng thời cũng thể hiện tâm trạng buồn bã, tiếc nuối của nhân vật trữ tình.
Tuy nhiên, bài thơ không chỉ đơn thuần là sự hoài niệm mà còn chứa đựng thông điệp sâu sắc về giá trị của thời gian và sự trân trọng những gì đã qua. Nhân vật trữ tình khuyên nhủ mọi người hãy biết trân trọng những khoảnh khắc hiện tại, đừng mãi sống trong quá khứ bởi thời gian luôn chảy trôi không ngừng nghỉ. Bài thơ kết thúc bằng hình ảnh “tấm bảng xanh bát ngát” – biểu tượng cho tri thức, cho tương lai tươi sáng. Điều này khẳng định rằng dù quá khứ có đẹp đẽ đến đâu thì chúng ta vẫn cần hướng tới tương lai, tiếp tục phấn đấu và xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn.
Tóm lại, bài thơ "Thôi đừng trách mùa thu" của Trần Nhuận Minh là một tác phẩm giàu ý nghĩa, thể hiện nỗi buồn man mác, sự hoài niệm về quá khứ và lời nhắn nhủ về việc trân trọng thời gian. Bài thơ đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả, khơi gợi những suy ngẫm về cuộc sống và giá trị của thời gian.
câu 5: Bài học về cách ứng xử của bản thân đối với quá khứ và những giá trị tinh thần cao đẹp:
- Quá khứ dù vui hay buồn cũng đã qua đi không thể lấy lại được vì vậy chúng ta cần trân trọng nó bằng sự biết ơn, ghi nhận công lao của thế hệ cha anh đi trước.
- Trân trọng những giá trị tinh thần tốt đẹp mà con người tạo nên bởi đó chính là cội nguồn nuôi dưỡng tâm hồn mỗi người.