i:
câu 1: sức hấp dẫn của thể thơ lục bát qua bài thơ "rễ" - Chế Lan Viên:
Thể thơ lục bát có nguồn gốc lâu đời và được sử dụng phổ biến trong văn học Việt Nam. Bài thơ "Rễ" của Chế Lan Viên đã minh chứng cho sự hấp dẫn của thể thơ này thông qua những đặc trưng riêng biệt.
Thứ nhất, thể thơ lục bát tạo nên nhịp điệu đều đặn, uyển chuyển, giúp người đọc dễ dàng tiếp cận nội dung bài thơ. Nhịp thơ lục bát thường là 2/2/2 hoặc 4/4, tạo cảm giác nhẹ nhàng, du dương, khiến người đọc cảm thấy thư thái khi đọc. Điều này rất phù hợp với việc truyền tải những ý nghĩa sâu sắc, triết lý về cuộc sống, tình yêu, quê hương,...
Thứ hai, thể thơ lục bát có khả năng diễn đạt đa dạng, phong phú về nội dung. Với cấu trúc gồm 6 chữ và 8 chữ, thể thơ này có thể linh hoạt trong việc miêu tả cảnh vật, con người, tâm trạng,... Nhờ đó, tác giả có thể tự do sáng tạo, thể hiện trọn vẹn những suy tư, cảm xúc của mình. Ví dụ, trong bài thơ "Rễ", Chế Lan Viên đã sử dụng thể thơ lục bát để miêu tả quá trình sinh trưởng của cây cỏ, đồng thời ẩn dụ cho hành trình vươn lên của con người.
Thứ ba, thể thơ lục bát mang tính dân gian, gần gũi với đời sống người Việt. Thể thơ này đã được sử dụng rộng rãi trong ca dao, tục ngữ, dân ca,... Từ đó, nó trở thành một phần quen thuộc trong tâm trí mỗi người dân Việt Nam. Việc sử dụng thể thơ lục bát trong bài thơ "Rễ" đã góp phần tạo nên sự gần gũi, thân thuộc, dễ dàng tiếp cận đối với độc giả.
Tóm lại, thể thơ lục bát sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật, góp phần tạo nên sức hấp dẫn riêng biệt cho bài thơ "Rễ". Qua bài thơ, chúng ta có thể cảm nhận được vẻ đẹp giản dị, mộc mạc nhưng đầy ý nghĩa của thiên nhiên, cũng như những suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống, tình yêu, quê hương,...
câu 2: Rễ và Hoa là hai yếu tố tưởng chừng đối lập nhưng lại có sự liên kết chặt chẽ với nhau trong quá trình phát triển của cây cối. Rễ là bộ phận dưới lòng đất, chịu trách nhiệm hút chất dinh dưỡng từ đất để nuôi cây. Trong khi đó, hoa là biểu tượng cho vẻ đẹp, sức sống và sự sinh sôi nảy nở của cây. Mối quan hệ giữa rễ và hoa thể hiện qua quy luật tự nhiên: rễ khỏe mạnh mới tạo nền tảng vững chắc cho hoa nở rộ. Hình ảnh ẩn dụ này cũng gợi nhắc đến con người, mỗi cá nhân đều cần có gốc rễ vững chắc thì mới có thể tỏa sáng và thành công.
câu 3: Rễ sâu ai biết là hoa.
Xoắn đau núm ruột làm ra nụ cười. Im trong lòng đất rối bời,
Chắt chiu từng giọt, từng lời lặng im. Uống từng giọt nước đời quên, Ăn từng thở đá dựng nên sắc hồng. Nở rồi, trông dễ như không. Một vùng sáng đọng, một vùng hương bay. Tụ, tan màu sắc một ngày. Mặt trời hôm, mặt trời mai ngoảnh cười. Bắt đầu từ rễ em ơi!
(Trích Hoa dọc chiến hào - Chế Lan Viên)
. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên?
. Chỉ ra và nêu hiệu quả nghệ thuật của hai biện pháp tu từ được sử dụng trong bốn dòng thơ cuối?
. Anh/chị hiểu thế nào về ý nghĩa hình ảnh "rễ" trong bài thơ?
. Thông điệp mà anh chị tâm đắc nhất qua đoạn trích trên là gì? Vì sao?
Đọc đoạn trích dưới đây và thực hiện yêu cầu bên dưới:
"Tôi đã đọc đời mình trên là người nâng niu lộc biếc mùa xuân người hóng mát dưới trưa mùa hạ người gom về đốt lửa sưởi mùa đông
Tôi đã đọc đời mình trên lá lúc non tơ óng ánh bình minh lúc rách nát gió vò, bão quật lúc cao xanh, lúc về đất vô hình
Và tôi hiểu vì sao cây kia sống hết mình
Vì sao cây kia dâng trái ngọt cho đời
Vì sao tóc bạc trở về cội
Vì sao thân xác hóa thành suối nuôi dòng chảy xa."
(Lá, Đỗ Trung Quân)
. Xác định thể thơ của đoạn trích trên?
. Tìm và chỉ ra hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ nhất?
. Theo tác giả, tại sao cây kia sống hết mình?
. Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về vai trò của ước mơ đối với cuộc đời mỗi con người.
câu 4: Bài thơ "Rễ" của Chế Lan Viên đã gợi lên cho tôi những suy nghĩ sâu sắc về giá trị của sự thành công. Bài thơ này miêu tả quá trình phát triển của cây cỏ, từ việc rễ cắm sâu vào lòng đất đến khi nở rộ với vẻ đẹp rực rỡ. Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh rằng để đạt được thành công, chúng ta cần phải trải qua nhiều khó khăn và thử thách.
Sự thành công không chỉ đơn thuần là kết quả cuối cùng mà còn là cả quá trình nỗ lực và cố gắng không ngừng nghỉ. Chúng ta cần phải đặt nền móng vững chắc bằng cách xây dựng kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm. Đồng thời, chúng ta cũng cần phải vượt qua những thất bại và sai lầm để trưởng thành và hoàn thiện bản thân.
Thành công không chỉ mang lại niềm vui và hạnh phúc cho cá nhân mà còn góp phần tích cực vào xã hội. Khi chúng ta đạt được mục tiêu của mình, chúng ta sẽ đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng và tạo ra những thay đổi tích cực. Điều này giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và tạo điều kiện tốt hơn cho mọi người.
Tuy nhiên, quan trọng nhất là chúng ta không nên đánh giá giá trị của con người dựa trên thành công hay thất bại. Mỗi người đều có những giá trị riêng và đóng góp độc đáo cho thế giới. Thành công không phải là đích đến duy nhất, mà nó chỉ là một phần nhỏ trong hành trình cuộc sống. Hãy trân trọng những khoảnh khắc đáng nhớ và những mối quan hệ ý nghĩa trong cuộc sống.
Tóm lại, bài thơ "Rễ" của Chế Lan Viên đã nhắc nhở chúng ta rằng thành công không chỉ là kết quả cuối cùng mà còn là cả quá trình nỗ lực và cố gắng. Nó mang lại niềm vui và hạnh phúc cho cá nhân và góp phần tích cực vào xã hội. Tuy nhiên, chúng ta không nên đánh giá giá trị của con người dựa trên thành công hay thất bại, mà hãy trân trọng những giá trị thực sự trong cuộc sống.
ii:
câu 1: Trong cuộc sống muôn màu muôn vẻ luôn luôn ẩn chứa những bí mật riêng thú vị của nó mà còn người phải tốn rất nhiều thời gian, công sức thậm chí là cả đời để khám phá. Tuy nhiên, có một điều mà mỗi người chúng ta đều biết rằng dù cuộc sống có phức tạp thế nào thì vẫn luôn tồn tại những quy luật nhất định. Và nhà văn Lưu Quang Vũ đã gửi gắm điều đó qua những dòng chữ trong tác phẩm Rễ/Hoa:
"Cuộc đời là bí ẩn lớn nhất cần được giải mã bằng chính cuộc đời. Mỗi con người chỉ có một cuộc đời để sống, vì thế trước khi nhắm mắt xuôi tay, chúng ta nên cố gắng làm sáng tỏ ít nhất một bí mật của cuộc đời."
Vậy cuộc đời là gì? Tại sao cuộc đời lại là một bí ẩn lớn nhất? Trước hết, cuộc đời là khoảng thời gian con người tồn tại trên cõi đời này. Còn tại sao cuộc đời lại là bí ẩn lớn nhất bởi lẽ cuộc đời của mỗi người là khác nhau, không ai giống ai. Có người cuộc đời của họ là một chuỗi ngày hạnh phúc nhưng cũng có người cuộc đời của họ lại là một chuỗi ngày đau khổ. Bên cạnh đó, cuộc đời của mỗi người còn ẩn chứa rất nhiều điều bí ẩn mà ngay chính bản thân họ cũng chưa chắc khám phá hết được. Vậy làm sao chúng ta có thể khám phá được bí ẩn của cuộc đời? Nhà văn Lưu Quang Vũ đã khẳng định rằng: "Mỗi con người chỉ có một cuộc đời để sống, vì thế trước khi nhắm mắt xuôi tay, chúng ta nên cố gắng làm sáng tỏ ít nhất một bí mật của cuộc đời". Điều này có nghĩa là mỗi người cần phải tìm ra câu trả lời cho câu hỏi: Làm thế nào để sống một cuộc đời có ý nghĩa?
Thật vậy, cuộc đời luôn chứa đựng những biến cố bất ngờ có thể xảy đến với bất kì ai vào bất cứ lúc nào. Khi đó, mỗi người cần phải có bản lĩnh, nghị lực để đương đầu với khó khăn, vượt qua thử thách của cuộc sống. Chỉ khi ấy, chúng ta mới có thể gặt hái được những thành công, vinh quang trong cuộc đời. Đồng thời, việc xác lập cho mình một mục đích sống tốt đẹp sẽ giúp chúng ta hoàn thiện bản thân, trở thành người có ích cho xã hội. Chắc hẳn, chúng ta sẽ không quên những tấm gương sáng trong thực tế cuộc sống như chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại - Người đã hi sinh cả thanh xuân, tuổi trẻ của mình cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của đất nước. Hay đó còn là tỷ phú Bill Gate, tỷ phú Elon Musk, nhà sáng lập Facebook Mark Zuckerberg,... Họ đều là những người có mục đích sống cao cả, khát vọng lớn lao và họ đã thành công nhờ sự kiên trì, nỗ lực theo đuổi mục tiêu mà mình đã đặt ra. Không chỉ vậy, mục đích sống tốt đẹp còn giúp con người tránh xa những cám dỗ, tệ nạn xã hội.
Ngược lại, nếu sống không có mục đích, con người sẽ trở nên vô nghĩa, dễ dàng sa ngã vào những thói hư tật xấu. Chúng ta cần phê phán những người sống không có mục tiêu, không chịu nỗ lực vươn lên để hoàn thiện bản thân.
Như vậy, mỗi người cần xác lập cho mình một mục đích sống đúng đắn, cao đẹp và kiên trì theo đuổi nó để có một cuộc đời ý nghĩa. Là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta cần xác lập cho mình mục đích học tập ngay từ bây giờ để có hướng phấn đấu cụ thể.