Truyện ngắn "Hoa Đào Trên Đảo Vắng" của Phạm Duy Nghĩa là một tác phẩm mang đậm chất trữ tình, lãng mạn, thể hiện sự tinh tế trong cách miêu tả cảnh vật thiên nhiên và tâm trạng nhân vật. Tác phẩm xoay quanh câu chuyện về cuộc sống của hai chị em Ngân và My trên hòn đảo hoang vắng, nơi mà vẻ đẹp tự nhiên hùng vĩ hòa quyện cùng nỗi cô đơn, lạc lõng của con người.
Câu chuyện bắt đầu bằng việc hai chị em Ngân và My quyết định lên đảo hoang để đón Tết. Họ muốn trải nghiệm cuộc sống mới lạ, thoát khỏi nhịp sống ồn ào, xô bồ của thành phố. Tuy nhiên, khi đặt chân lên đảo, họ nhanh chóng nhận ra rằng cuộc sống trên đảo không hề dễ dàng như tưởng tượng. Cảnh vật thiên nhiên tươi đẹp nhưng lại ẩn chứa sự cô đơn, lạnh lẽo. Hai chị em dần hiểu ra rằng, dù có cố gắng trốn tránh thực tại, họ vẫn không thể chạy trốn khỏi bản thân mình.
Trong bối cảnh đó, câu chuyện về Khất Nguyên xuất hiện như một tia hy vọng le lói giữa bóng tối. Ông là một người đàn ông già, sống cô độc trên đảo, mang trong mình những bí mật đau khổ về quá khứ. Sự xuất hiện của Khất Nguyên đã tạo nên một mối liên kết đặc biệt giữa ba con người, giúp họ vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
Một trong những yếu tố góp phần tạo nên thành công của tác phẩm là cách tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm. Những câu văn miêu tả cảnh vật thiên nhiên trên đảo hoang rất tinh tế, đầy sức sống, khiến người đọc như được hòa mình vào khung cảnh ấy. Ví dụ, khi miêu tả cảnh mặt trời mọc trên biển, tác giả viết: "Mặt trời nhô lên từ phía chân trời, nhuộm đỏ cả bầu trời và mặt biển. Ánh nắng ban mai dịu nhẹ, ấm áp lan tỏa khắp mọi nơi, xua tan đi cái lạnh giá của đêm đông". Câu văn này không chỉ miêu tả cảnh vật mà còn gợi lên cảm giác thanh bình, yên tĩnh, khiến người đọc cảm thấy thư thái, thoải mái.
Bên cạnh đó, tác giả cũng khéo léo xây dựng tâm lý nhân vật, đặc biệt là tâm trạng của hai chị em Ngân và My. Qua những dòng suy nghĩ, hành động của họ, chúng ta có thể cảm nhận được sự thay đổi trong tâm hồn họ khi đối diện với cuộc sống khắc nghiệt trên đảo hoang. Từ sự háo hức, tò mò ban đầu, họ dần trở nên trầm lặng, suy tư hơn, đồng thời cũng thấu hiểu và trân trọng những giá trị giản dị, mộc mạc của cuộc sống.
Tuy nhiên, điểm nhấn quan trọng nhất của tác phẩm là thông điệp về tình yêu thương, sự sẻ chia và lòng vị tha. Dù sống trong hoàn cảnh cô đơn, thiếu thốn, Khất Nguyên vẫn luôn dành tình cảm ấm áp cho hai chị em Ngân và My. Ông là người thầy, người cha, người bạn đáng kính, giúp họ vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Thông qua câu chuyện của Khất Nguyên, tác giả muốn khẳng định rằng, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, tình yêu thương và sự sẻ chia vẫn luôn là nguồn sức mạnh to lớn giúp con người vượt qua mọi khó khăn.
Tóm lại, "Hoa Đào Trên Đảo Vắng" là một tác phẩm văn học sâu sắc, giàu tính nhân văn. Tác phẩm đã thành công trong việc khắc họa bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng, đồng thời cũng phản ánh chân thực những vấn đề xã hội, tâm lý con người. Qua đó, tác giả gửi gắm thông điệp về tình yêu thương, sự sẻ chia và lòng vị tha, khẳng định rằng, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, con người vẫn luôn cần có nhau để sống và tồn tại.