Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ trong đoạn trích:
* Biện pháp tu từ: So sánh "như thể" được lặp lại nhiều lần trong đoạn trích.
* Tác dụng:
* Gợi hình: Tạo nên những hình ảnh cụ thể, sinh động về cuộc sống của bầy chim non.
* Gợi cảm: Thể hiện sự quan sát tinh tế và tình yêu thương sâu sắc của ông lão đối với đàn chim non.
* Nhấn mạnh: Nhấn mạnh vào sự hồn nhiên, ngây thơ, đáng yêu của lũ chim non khi chúng chưa biết bay.
* Tăng sức biểu đạt: Làm cho đoạn văn thêm hấp dẫn, giàu tính nghệ thuật.
Kết luận: Biện pháp so sánh "như thể" đã góp phần tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao cho đoạn trích, giúp người đọc dễ dàng hình dung ra khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp và tình cảm ấm áp giữa con người và loài vật.
câu 1. Phương thức biểu đạt chính của văn bản "Bức tranh của em gái tôi" là tự sự. Văn bản kể lại câu chuyện về hai anh em Kiều Phương, qua đó thể hiện tình cảm gia đình và sự thay đổi trong suy nghĩ của người anh trai khi nhận ra tài năng của em gái mình. Tác giả sử dụng các chi tiết miêu tả hành động, tâm trạng nhân vật để tạo nên một câu chuyện hấp dẫn, đồng thời bộc lộ chủ đề chính của tác phẩm.
câu 2. Trong đoạn trích "Ông già và biển cả", ông lão Xan-ti-a-gô đã trải qua nhiều cảm xúc khác nhau trong hành trình chinh phục con cá kiếm khổng lồ. Ông lão không chỉ vui mừng khi bắt được con cá lớn nhất đời mình, mà còn phải đối mặt với những khó khăn, thử thách trên đường trở về. Trong đó, việc ông lão đau đớn mà buột miệng rên rỉ có thể xuất phát từ hai nguyên nhân chính:
1. Sự mệt mỏi:
Sau cuộc chiến đấu căng thẳng kéo dài suốt mấy ngày đêm, cơ thể ông lão đã bị kiệt sức. Những vết thương do con cá gây ra càng làm tăng thêm nỗi đau thể xác cho ông lão. Cảm giác mệt mỏi, đau nhức toàn thân khiến ông lão không thể chịu đựng nổi, dẫn đến việc buột miệng rên rỉ.
2. Nỗi buồn thất vọng:
Dù đã thành công trong việc chinh phục con cá, nhưng ông lão vẫn không thể tránh khỏi nỗi buồn thất vọng. Con cá mà ông lão dành bao tâm huyết để săn đuổi cuối cùng cũng chết đi, điều này khiến ông lão cảm thấy tiếc nuối và hụt hẫng. Tiếng rên rỉ của ông lão có thể là tiếng thở dài đầy chua xót trước sự mất mát ấy.
Ngoài ra, tiếng rên rỉ của ông lão còn mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Nó thể hiện sự yếu đuối, bất lực của con người trước thiên nhiên hùng vĩ. Đồng thời, nó cũng phản ánh khát khao chinh phục, khẳng định bản lĩnh của con người.
câu 3. Trong câu văn "lâu rồi, ông có niềm vui sướng bình dị của riêng ông là chiều nào lũ chim cũng trở lại với ông, kêu lên những tiếng kêu như tiếng khánh, làm rộn rịp cả cụm rừng và vui vẻ bầu trời", tác giả sử dụng biện pháp tu từ so sánh ngang bằng. Câu văn đã so sánh tiếng kêu của đàn chim với "tiếng khánh" - một âm thanh du dương, trầm bổng, tạo nên sự tương đồng về cảm giác vui tươi, rộn ràng.
Tác dụng của phép so sánh này:
- Gợi hình: Tạo nên hình ảnh sinh động về tiếng kêu của đàn chim, giúp người đọc dễ dàng hình dung được âm thanh ấy. Tiếng kêu không chỉ đơn thuần là tiếng chim hót mà còn mang nét đẹp thanh tao, uyển chuyển, gợi liên tưởng đến tiếng chuông ngân vang trong các ngôi chùa cổ kính.
- Gợi cảm: Tăng cường hiệu quả biểu đạt cho câu văn, thể hiện rõ tâm trạng vui mừng, phấn khởi của nhân vật khi được nghe tiếng chim hót mỗi ngày. Phép so sánh khiến cho niềm vui của ông lão trở nên cụ thể, chân thực hơn, đồng thời khơi gợi lòng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống của người đọc.
câu 4. Trong đoạn trích "Ông già và biển cả", việc sử dụng các yếu tố miêu tả tâm trạng của nhân vật ông lão đã góp phần tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt cho tác phẩm, giúp thể hiện rõ nét chủ đề về cuộc đấu tranh giữa con người và thiên nhiên.
* Tâm trạng hồi hộp, lo lắng: Khi bắt đầu hành trình, ông lão cảm thấy hồi hộp, lo lắng vì phải đối mặt với thử thách lớn lao - con cá kiếm khổng lồ. Điều này được thể hiện qua những chi tiết như: "ông lão thở hổn hển, mồ hôi vã ra như tắm" hay "tay chân run rẩy". Tâm trạng này khiến độc giả đồng cảm với nhân vật, tạo nên sự căng thẳng, hấp dẫn cho câu chuyện.
* Sự kiên trì, quyết tâm: Ông lão không hề nản chí dù gặp nhiều khó khăn trong quá trình chiến đấu với con cá. Ông luôn giữ vững ý chí, quyết tâm chinh phục con mồi. Những chi tiết miêu tả tâm trạng như: "ông lão nghiến răng, cố gắng hết sức để kéo con cá vào bờ" hay "ông lão tự nhủ mình sẽ không bỏ cuộc" đã thể hiện rõ nét tinh thần bất khuất, kiên cường của nhân vật.
* Niềm vui chiến thắng: Cuối cùng, sau bao nỗ lực, ông lão cũng thành công trong việc chinh phục con cá. Niềm vui chiến thắng được thể hiện qua những chi tiết như: "ông lão cười toe toét, khuôn mặt rạng rỡ" hay "ông lão ôm chặt con cá vào lòng". Sự miêu tả tâm trạng này mang đến cho độc giả cảm giác phấn khích, tự hào về chiến thắng của ông lão, đồng thời khẳng định sức mạnh phi thường của con người trước thiên nhiên.
Nhìn chung, việc sử dụng các yếu tố miêu tả tâm trạng của nhân vật ông lão đã góp phần làm nổi bật chủ đề chính của tác phẩm: ca ngợi ý chí kiên cường, nghị lực phi thường của con người trong cuộc đấu tranh với thiên nhiên khắc nghiệt. Đồng thời, nó còn tạo nên sự hấp dẫn, lôi cuốn cho câu chuyện, khiến độc giả không thể rời mắt khỏi trang sách.