Dòng nhớ là một truyện ngắn xuất sắc của nhà văn trẻ Nguyễn Ngọc Tư, được in trong tập truyện cùng tên. Truyện xoay quanh chủ đề về tình yêu quê hương, đất nước và tình yêu đôi lứa, được thể hiện qua câu chuyện của cô gái tên Thương. Đoạn trích trên nằm ở phần cuối của truyện, kể về nỗi nhớ quê hương da diết của Thương khi phải xa cách.
Đoạn trích mở đầu bằng hình ảnh dòng sông, biểu tượng cho quê hương, đất nước. Dòng sông ấy chảy mãi, chảy mãi, mang theo bao kỉ niệm tuổi thơ của Thương. Cô gái ấy luôn nhớ về dòng sông, nhớ về quê hương, dù cho giờ đây cô đang sống ở nơi đô thị phồn hoa.
Thương nhớ quê hương, nhớ những gì thân thuộc nhất: "Cây cầu tre lắt lẻo, dòng sông xanh biếc, con đò nhỏ đưa khách sang sông". Những hình ảnh ấy đã in sâu vào tâm trí của Thương, trở thành một phần máu thịt của cô.
Thương cũng nhớ về mối tình đầu của mình, mối tình đẹp đẽ nhưng cũng đầy thử thách. Anh chàng tên Hùng, người mà Thương yêu thương tha thiết, đã lên đường nhập ngũ, bỏ lại cô ở quê nhà. Trong suốt thời gian anh đi, Thương vẫn luôn chờ đợi, mong ngóng ngày anh trở về.
Tuy nhiên, Hùng đã hi sinh trong chiến tranh. Điều đó khiến Thương vô cùng đau khổ, nhưng cô vẫn quyết định giữ trọn lời thề với anh. Thương đã dành cả cuộc đời của mình để chăm sóc mẹ già và cháu nhỏ, thay anh làm tròn bổn phận của một người vợ, người dâu hiền.
Qua đoạn trích, ta thấy được vẻ đẹp tâm hồn cao quý của nhân vật Thương. Cô là một người phụ nữ giàu lòng yêu thương, thủy chung son sắt. Dù phải trải qua bao nhiêu khó khăn, thử thách, Thương vẫn luôn giữ vững niềm tin vào tình yêu và cuộc sống.
Về mặt nghệ thuật, đoạn trích được xây dựng theo lối kể chuyện giản dị, mộc mạc, gần gũi với cuộc sống thường nhật. Ngôn ngữ truyện đậm chất Nam Bộ, giàu hình ảnh, gợi cảm. Tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ,... để làm nổi bật vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật.
Tóm lại, đoạn trích trên đã thể hiện một cách chân thực và cảm động tình yêu quê hương, đất nước và tình yêu đôi lứa của nhân vật Thương. Qua đó, tác giả Nguyễn Ngọc Tư đã gửi gắm thông điệp về giá trị của tình yêu, sự thủy chung và lòng biết ơn đối với quê hương, đất nước.