KHÓI BẾP CHIỀU BA MƯƠI (Nguyễn Trọng Hoàn) Con đi xa vẫn nhớ nao lòng Khói bếp nồng thơm mái rạ Chiều ba mươi quây quần bên bếp lửa Nồi bánh chưng nghi ngút trước giao thừa Ba mươi này mẹ gói bánh chưn...

câu1. Bài thơ "Khói bếp chiều ba mươi" sử dụng phương thức biểu đạt chính là biểu cảm. Bài thơ thể hiện những cảm xúc sâu lắng, da diết về hình ảnh khói bếp trong ngày Tết cổ truyền, đồng thời bộc lộ tình cảm yêu thương, kính trọng đối với mẹ.

Phân tích:

* Biểu cảm trực tiếp: Tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, cảm xúc để miêu tả khung cảnh làng quê yên bình, ấm áp trong ngày Tết. Hình ảnh khói bếp được nhắc đến nhiều lần, tạo nên không khí ấm cúng, thân thuộc, gợi nhớ về tuổi thơ êm đẹp.
* Biểu cảm gián tiếp: Qua việc miêu tả khung cảnh làng quê, tác giả thể hiện nỗi nhớ quê hương da diết, sự trân trọng những giá trị truyền thống, đặc biệt là tình cảm gia đình. Câu thơ cuối cùng "quê hương và dáng mẹ khói bếp, chiều ba mươi..." như một lời khẳng định về ý nghĩa thiêng liêng của khói bếp trong tâm hồn mỗi người con xa xứ.

Kết luận:

Bài thơ "Khói bếp chiều ba mươi" là một bài thơ trữ tình, mang đậm chất dân gian, thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả đối với quê hương, gia đình và những giá trị truyền thống tốt đẹp. Phương thức biểu đạt chính của bài thơ là biểu cảm, góp phần làm cho bài thơ trở nên sinh động, hấp dẫn và đầy cảm xúc.

câu2. Bài thơ "Khói bếp chiều ba mươi" của Nguyễn Trọng Hoàn gợi lên không khí của thời khắc cuối năm, đặc biệt là ngày Tết Nguyên Đán. Không khí ấy được thể hiện qua những hình ảnh sau:

* Hình ảnh khói bếp: Khói bếp là biểu tượng quen thuộc của làng quê Việt Nam, gắn liền với cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người dân. Trong bài thơ, khói bếp xuất hiện ở nhiều khung cảnh khác nhau, từ buổi chiều ba mươi tết đến đêm giao thừa, tạo nên một không gian ấm cúng, thân thương.
* Hình ảnh gia đình quây quần bên bếp lửa: Hình ảnh này thể hiện sự đoàn tụ, sum họp của gia đình trong dịp Tết. Mọi người cùng nhau chuẩn bị bữa cơm tất niên, cùng nhau đón giao thừa, tạo nên một không khí vui tươi, rộn ràng.
* Hình ảnh nồi bánh chưng: Nồi bánh chưng là biểu tượng của Tết cổ truyền Việt Nam. Bài thơ nhắc đến việc mẹ gói bánh chưng, thể hiện sự gìn giữ truyền thống, nét đẹp văn hóa của dân tộc.
* Hình ảnh mâm cỗ tất niên: Mâm cỗ tất niên là nơi mọi người cùng nhau thưởng thức bữa cơm cuối năm, chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, tạo nên một không khí ấm áp, tình cảm.

Tóm lại, bài thơ "Khói bếp chiều ba mươi" đã tái hiện thành công không khí ấm cúng, thân thương của thời khắc cuối năm, đặc biệt là ngày Tết Nguyên Đán. Qua đó, tác giả cũng thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và lòng biết ơn đối với cha mẹ.

câu3. Trong bài thơ "Khói bếp chiều ba mươi", tác giả Nguyễn Trọng Hoàn sử dụng biện pháp tu từ điệp ngữ với cụm từ "khói bếp". Việc lặp lại cụm từ này tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt:

* Nhấn mạnh: Cụm từ "khói bếp" được lặp lại nhiều lần, nhấn mạnh vai trò quan trọng của khói bếp trong ký ức của nhân vật trữ tình. Khói bếp không chỉ là hình ảnh quen thuộc gắn liền với tuổi thơ, mà còn là biểu tượng cho sự ấm áp, sum vầy, hạnh phúc gia đình.
* Tạo nhịp điệu: Sự lặp lại đều đặn của cụm từ "khói bếp" tạo nên nhịp điệu chậm rãi, du dương, khiến cho những dòng thơ trở nên nhẹ nhàng, sâu lắng, gợi lên cảm giác hoài niệm, tiếc nuối về quá khứ.
* Gợi liên tưởng: Mỗi lần xuất hiện, "khói bếp" lại mang một ý nghĩa khác nhau, gợi lên những kỷ niệm đẹp đẽ về thời thơ ấu, về tình cảm gia đình ấm áp, về nỗi nhớ quê hương da diết.

Bên cạnh việc sử dụng điệp ngữ, bài thơ còn sử dụng các biện pháp tu từ khác như ẩn dụ, so sánh để tăng cường sức biểu đạt, giúp cho bài thơ thêm phần sinh động, giàu cảm xúc.

câu4. Hình ảnh người mẹ trong bài thơ "Khói bếp chiều ba mươi" của Nguyễn Trọng Hoàn được khắc họa một cách chân thực, cảm động và đầy tình cảm. Người mẹ hiện lên với hình ảnh quen thuộc của một người phụ nữ nông thôn Việt Nam, tần tảo, chịu thương chịu khó, luôn dành trọn tình yêu thương cho gia đình.

* Tần tảo, cần cù: Hình ảnh người mẹ "vẫn nhớ nao lòng khói bếp nồng thơm mái rạ", "quây quần bên bếp lửa nồi bánh chưng nghi ngút", "mâm cỗ tất niên hương tỏa ấm" thể hiện sự chăm chỉ, cần mẫn của bà trong công việc hàng ngày. Bà luôn giữ gìn truyền thống nấu bánh chưng, chuẩn bị mâm cỗ cúng tổ tiên, tạo nên không khí ấm áp, sum vầy cho gia đình trong dịp Tết.
* Yêu thương, quan tâm: Hình ảnh người mẹ "nhìn thấy đứa con xa lòng canh cánh nhớ quê" thể hiện sự thấu hiểu, đồng cảm của bà đối với nỗi nhớ quê hương da diết của con trai. Bà cũng luôn dõi theo từng bước chân của con, lo lắng cho con, mong muốn con trở về đoàn tụ cùng gia đình.
* Dịu dàng, ân cần: Hình ảnh người mẹ "khói bếp chiều phơ phất" mang đến cảm giác ấm áp, thân thương, gợi nhớ về những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ. Bà luôn dành cho con những điều tốt đẹp nhất, từ những món ăn giản dị nhưng chứa đựng cả tấm lòng yêu thương của mình.

Qua đó, có thể thấy rằng, hình ảnh người mẹ trong bài thơ "Khói bếp chiều ba mươi" là một biểu tượng đẹp đẽ của tình mẫu tử, của sự hy sinh thầm lặng và tình yêu thương vô bờ bến. Bài thơ đã khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc sâu sắc về tình cảm gia đình, về giá trị của những điều bình dị, gần gũi trong cuộc sống.

câu5. Bài thơ "Khói bếp chiều ba mươi" của Nguyễn Trọng Hoàn đã khắc họa một cách tinh tế và sâu sắc giá trị thiêng liêng của tình cảm gia đình. Qua hình ảnh khói bếp chiều ba mươi Tết, tác giả đã gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc ấm áp, thân thương về một thời thơ ấu đầy ắp kỷ niệm.

Khói bếp chiều ba mươi Tết là hình ảnh quen thuộc, gần gũi với mỗi người dân Việt Nam. Nó là biểu tượng của sự ấm áp, sum vầy, của tình cảm gia đình. Trong bài thơ, khói bếp không chỉ đơn thuần là dấu hiệu của bữa cơm tất niên, mà còn là sợi dây vô hình kết nối mọi thành viên trong gia đình.

Tác giả sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức gợi hình, gợi cảm. Những câu thơ ngắn gọn, súc tích nhưng lại chứa đựng bao nhiêu tâm tư, tình cảm của người viết. Hình ảnh khói bếp được miêu tả một cách sinh động, chân thực, khiến người đọc như được sống lại trong không khí ấm cúng của ngày Tết.

Bên cạnh đó, bài thơ còn thể hiện rõ nét tình cảm gia đình. Người mẹ trong bài thơ là hình ảnh tiêu biểu cho người phụ nữ Việt Nam truyền thống, tần tảo, đảm đang, luôn dành trọn tình yêu thương cho gia đình. Bà là người vun trồng, chăm sóc cho từng hạt gạo, từng ngọn rau, để có thể nấu nên những bữa cơm ngon lành, ấm cúng.

Tình cảm gia đình được thể hiện qua những hành động nhỏ nhặt, bình dị nhưng lại rất ý nghĩa. Đó là khi bà "gói bánh chưng", "nồi bánh chưng nghi ngút", hay khi cả gia đình cùng quây quần bên bếp lửa hồng, chờ đợi giây phút giao thừa. Tất cả những điều ấy đều góp phần tạo nên một bức tranh gia đình đầm ấm, hạnh phúc.

Qua bài thơ, ta càng thêm hiểu và trân trọng giá trị thiêng liêng của tình cảm gia đình. Gia đình là nơi ta được sinh ra, lớn lên, là nơi ta tìm thấy niềm vui, sự an ủi và là chỗ dựa vững chắc trong cuộc đời. Hãy luôn trân trọng và gìn giữ những khoảnh khắc sum họp gia đình, bởi đó chính là nguồn cội của hạnh phúc.