Giai ho em voi

binhalu luabinh

I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Câu 1 (0,5 điểm):

Dấu hiệu thể thơ tự do:

• Các dòng thơ không bị ràng buộc bởi số chữ, số câu, nhịp điệu linh hoạt.
• Vần thơ tự do, không theo quy tắc khắt khe như thơ lục bát hay thất ngôn.

Câu 2 (0,5 điểm):

Từ miêu tả cảm xúc của nhân vật trữ tình trong đoạn thơ in đậm:

• “nghẹn ngào” là từ miêu tả cảm xúc.

Câu 3 (1,0 điểm):

Phân tích tác dụng phép tu từ ẩn dụ trong hai dòng thơ:

Em đi gặt trên cánh đồng cổ tích

Lúa bàng hoàng chín rực những triền sông...

• “Cánh đồng cổ tích” là ẩn dụ cho quê hương, nơi gắn bó với ký ức tuổi thơ và giấc mơ yên bình, tươi đẹp.
• “Lúa bàng hoàng chín rực” thể hiện vẻ đẹp rực rỡ, bất ngờ như một phép màu; đồng thời cũng gợi cảm giác thiêng liêng của sự sống sau bao mất mát.
• => Tác dụng: Gợi lên vẻ đẹp huyền diệu, thơ mộng của quê hương trong hồi ức và khát vọng về sự sống, hòa bình, no ấm sau chiến tranh.

Câu 4 (1,0 điểm):

Lí giải ý nghĩa hai dòng thơ:

Đất nước đàn bầu / Đất nước ban mai...

• “Đàn bầu” là biểu tượng của âm thanh truyền thống, gợi bản sắc văn hóa Việt Nam, mềm mại, sâu lắng nhưng kiên cường.
• “Ban mai” là hình ảnh tượng trưng cho bình minh, cho tương lai tươi sáng, khởi đầu mới.
• => Hai dòng thơ khẳng định hình ảnh đất nước vừa giàu bản sắc, truyền thống (đàn bầu) vừa mang khát vọng về hòa bình, hạnh phúc (ban mai).

Câu 5 (1,0 điểm):

Thông điệp có ý nghĩa nhất và lý do:

Thông điệp “Máu đồng đội đã thấm vào đất ấy” để lại ấn tượng sâu sắc nhất với em.

Vì nó nhắc nhở mỗi người trẻ hôm nay về cái giá của hòa bình – sự đánh đổi bằng xương máu của bao thế hệ cha anh. Điều đó thôi thúc em sống có trách nhiệm hơn, trân trọng hiện tại và gìn giữ giá trị thiêng liêng của tự do, độc lập.

II. VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm):

Đoạn văn phân tích hình ảnh người bà qua cảm nhận của nhân vật trữ tình:

Trong đoạn trích bài thơ "Đất nước đàn bầu", người bà hiện lên qua hồi tưởng của người cháu như một biểu tượng yêu thương, cội nguồn của quê hương và dân tộc. Bà là người “ấp ủ” cháu từ thuở thơ ấu, là hình ảnh dịu dàng bên “miệng trầu cay thơm ngát”, là điểm tựa tinh thần giữa cuộc đời đầy biến động. Hình ảnh bà không chỉ là người thân yêu mà còn gắn liền với làng quê, văn hóa truyền thống, với những buổi gặt mùa vàng, với tiếng đàn bầu ngân nga trong ký ức. Trong tâm khảm người cháu – cũng là người lính ra trận – hình ảnh bà trở thành ánh sáng dẫn lối, tiếp thêm sức mạnh để vượt qua gian khổ, chiến đấu vì đất nước. Qua đó, tác giả không chỉ khắc họa tình cảm gia đình mà còn gửi gắm tình yêu quê hương, nguồn cội sâu sắc.

Câu 2 (4,0 điểm):

Bài văn nghị luận về giá trị của hòa bình:

“Tự do, hòa bình không phải dễ. Có được bây giờ, cố gắng mà giữ” – lời chia sẻ xúc động của cựu chiến binh Quách Minh Sơn khiến mỗi người trẻ chúng ta không khỏi trăn trở. Hòa bình – điều tưởng chừng bình dị, nhưng lại là kết tinh của bao hy sinh, mất mát, máu và nước mắt của thế hệ đi trước.

Hòa bình là không còn chiến tranh, là những bữa cơm sum họp bên gia đình, là tiếng trẻ con cười vang khắp triền sông như trong thơ Lưu Quang Vũ. Nhưng hơn hết, hòa bình là nền tảng cho sự sống, là điều kiện để con người học tập, sáng tạo, phát triển và vun đắp tương lai. Đối với thế hệ trẻ hôm nay – những người không phải trải qua khói lửa chiến tranh – giá trị ấy càng cần được nhận thức sâu sắc và biết ơn.

Chúng ta đang sống trong một đất nước hòa bình, nhưng thế giới ngoài kia vẫn còn đầy biến động: xung đột, đói nghèo, áp bức vẫn hiện hữu. Nhìn về điều đó, ta càng thấm thía rằng hòa bình là một đặc ân, nhưng cũng là một trách nhiệm. Là người trẻ, ta phải nỗ lực học tập, trau dồi tri thức, đạo đức và tinh thần trách nhiệm để giữ gìn những thành quả ấy. Hòa bình không chỉ được gìn giữ bằng vũ khí, mà bằng cả ý thức văn minh, lòng bao dung và sự đoàn kết trong mỗi hành động nhỏ nhất.

Giữ lấy hòa bình không phải là một khẩu hiệu, mà là hành trình sống đẹp, sống có lý tưởng. Bởi hòa bình không tự đến, mà được vun đắp từng ngày bằng máu thịt của cha ông và trách nhiệm của thế hệ hôm nay.