câu 1. Theo đoạn trích, người Huế lập vườn nhằm mục đích tạo không gian sống gần gũi với thiên nhiên, đồng thời cũng là nơi lưu giữ và phát triển giá trị văn hóa truyền thống. Vườn Huế được thiết kế tỉ mỉ, thể hiện sự tôn trọng tự nhiên và khát vọng hòa hợp với môi trường xung quanh. Người Huế coi việc chăm sóc vườn như một cách thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và gìn giữ bản sắc văn hóa độc đáo của vùng đất này.
câu 2. Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu "dù trong những ngày thanh thản nhất, tôi vẫn cứ thấy như là yên lòng trở lại mỗi lần bước qua cái vòm cổng kia, thấy nhô lên ở cuối sân chiếc mái ngói cổ với những nét uốn cong giống như nụ cười nhếch mép của thời gian phảng phất giữa ngàn lá xanh biếc." là so sánh.
- Câu thơ so sánh hình ảnh "chiếc mái ngói cổ với những nét uốn cong giống như nụ cười nhếch mép của thời gian".
- Tác giả đã sử dụng biện pháp so sánh ngang bằng, tạo nên sự tương đồng giữa hai hình ảnh: mái ngói cổ kính và nụ cười nhếch mép của thời gian.
- Mái ngói cổ kính ẩn chứa dấu ấn lịch sử, trải qua bao thăng trầm, biến đổi của thời gian, nhưng vẫn giữ nguyên vẹn nét đẹp cổ kính, uy nghiêm. Nụ cười nhếch mép của thời gian cũng thể hiện sự chiêm nghiệm, suy tư về dòng chảy vô tình của thời gian.
- Biện pháp so sánh này góp phần làm tăng tính gợi hình, gợi cảm cho câu thơ, khiến hình ảnh mái ngói cổ kính trở nên sinh động, gần gũi hơn, đồng thời thể hiện sự hoài niệm, tiếc nuối của tác giả trước sự tàn phá của thời gian.
câu 3. Biện pháp tu từ so sánh được sử dụng trong câu văn: "dù trong những ngày thanh thản nhất, tôi vẫn cứ thấy như là yên lòng trở lại mỗi lần bước qua cái vòm cổng kia, thấy nhô lên ở cuối sân chiếc mái ngói cổ với những nét uốn cong giống như nụ cười nhếch mép của thời gian phảng phất giữa ngàn lá xanh biếc."
- Phân loại: So sánh ngang bằng.
- Từ ngữ so sánh: "giống như".
- Đối tượng so sánh: Mái ngói cổ và nụ cười nhếch mép của thời gian.
- Tác dụng:
- Gợi hình: Hình ảnh mái ngói cổ được ví như nụ cười nhếch mép của thời gian tạo nên một hình ảnh ẩn dụ độc đáo, gợi sự liên tưởng về sự trường tồn, bền bỉ của thời gian.
- Gợi cảm: Biện pháp so sánh thể hiện sự trân trọng, nâng niu của tác giả đối với những giá trị truyền thống, những gì đã trải qua cùng năm tháng. Nó cũng thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả đối với quê hương, với những kỷ niệm tuổi thơ gắn liền với ngôi nhà, với khu vườn.
- Nhấn mạnh ý nghĩa: Câu văn khẳng định vai trò quan trọng của khu vườn đối với tác giả. Khu vườn không chỉ là nơi trú ẩn bình yên, là chốn dừng chân khi mệt mỏi, mà còn là nơi lưu giữ những ký ức đẹp đẽ, là biểu tượng của sự trường tồn, bền vững của thời gian.
Kết luận:
Việc phân tích biện pháp tu từ so sánh cần chú ý đến việc xác định loại so sánh, từ ngữ so sánh, đối tượng so sánh và tác dụng cụ thể của phép so sánh đó trong từng ngữ cảnh. Qua đó, chúng ta có thể hiểu rõ hơn nội dung, nghệ thuật của tác phẩm và cảm nhận được chiều sâu tư tưởng, tình cảm của tác giả.
câu 4. Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu "dù trong những ngày thanh thản nhất, tôi vẫn cứ thấy như là yên lòng trở lại mỗi lần bước qua cái vòm cổng kia, thấy nhô lên ở cuối sân chiếc mái ngói cổ với những nét uốn cong giống như nụ cười nhếch mép của thời gian phảng phất giữa ngàn lá xanh biếc." là so sánh. Tác giả đã so sánh hình ảnh "nụ cười nhếch mép của thời gian" với "chiếc mái ngói cổ với những nét uốn cong".
Phân tích hiệu quả nghệ thuật:
- Gợi hình: Hình ảnh "nụ cười nhếch mép của thời gian" gợi lên sự già cỗi, trải nghiệm, nhưng cũng ẩn chứa sự vui tươi, lạc quan. So sánh này tạo nên một hình ảnh sinh động, dễ hình dung hơn về sự trường tồn của ngôi nhà cổ kính.
- Gợi cảm: Câu văn thể hiện tình cảm ấm áp, trìu mến của tác giả đối với ngôi nhà cổ kính. Nó không chỉ là nơi trú ẩn vật chất mà còn là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần, những kỷ niệm đẹp đẽ của quá khứ.
Kết luận: Biện pháp so sánh trong câu văn đã góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu văn, đồng thời thể hiện rõ ràng tình cảm yêu mến, trân trọng của Hoàng Phủ Ngọc Tường đối với vẻ đẹp của vườn Huế.
câu 5. b. Cơ sở xác định: dựa vào nội dung chính của đoạn trích.
- Để bảo tồn và lưu giữ kiến trúc "nhà vườn" xứ Huế cần phải:
+ Bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, môi trường sống lành mạnh, bền vững.
+ Giữ gìn bản sắc văn hóa địa phương.
+ Phát huy giá trị lịch sử, văn hóa của công trình kiến trúc này.