viết bài văn phân tích truyện ngắn bố tôi của tác giả Cao Thị Tỵ

Trong kho tàng văn học Việt Nam, có những tác phẩm không cần đến những tình huống kịch tính, cũng không cần mô tả những biến cố lớn lao, mà vẫn có thể chạm sâu vào cảm xúc của người đọc. Truyện ngắn "Bố tôi" của Cao Thị Tỵ chính là một tác phẩm như thế – nhẹ nhàng, dung dị nhưng chất chứa biết bao nỗi niềm sâu sắc về tình phụ tử, về lòng bao dung và sự thức tỉnh tâm hồn trẻ thơ trước biến cố đầu đời.

Tác phẩm được kể theo ngôi thứ nhất – góc nhìn của một cậu bé, con trai của người bị đưa ra tòa vì một tai nạn giao thông. Chính điểm nhìn này đã tạo nên một sắc thái đặc biệt cho truyện, vừa hồn nhiên, ngây thơ, vừa chân thực và xúc động. Trong mắt đứa trẻ, cha mình là một người hoàn hảo: nghiêm khắc nhưng giàu tình yêu thương, thông minh và mạnh mẽ. Những ký ức về cha hiện lên rõ nét: người bố bắt con rửa tay trước khi ăn, nhắc con học bài, không thích khoe khoang nhưng lại lặng lẽ giúp đỡ mọi người. Tất cả đều cho thấy người cha ấy là một hình mẫu đạo đức, một tấm gương sống động trong lòng đứa con nhỏ.

Bi kịch xảy đến khi người cha không may gây tai nạn và bị đưa ra tòa. Trong bối cảnh ấy, đứa trẻ lần đầu tiên đối diện với sự va chạm giữa hình ảnh người cha trong trái tim mình và thực tại nghiệt ngã ngoài đời. Cậu bé không thể hiểu tại sao một người cha mà mình yêu quý và kính trọng lại có thể bị xem là "người có tội". Sự hoang mang, sợ hãi, rồi nỗi đau đớn khi nhìn thấy bố bị xiềng tay, bị người khác nhìn bằng ánh mắt khinh miệt – tất cả đã dội vào tâm hồn non nớt của cậu bé như một cơn bão lớn, để lại những vết hằn không thể phai.

Một trong những chi tiết xúc động nhất trong truyện là khi phiên tòa kết thúc, người cha bị dẫn đi. Bất chấp ánh mắt của đám đông, bất chấp những lời quát mắng, đứa trẻ vùng chạy theo cha, gào lên hai tiếng "Bố ơi!" tha thiết và bật khóc nức nở. Tiếng gọi ấy không chỉ là tiếng gọi của tình cảm, mà còn là tiếng nói phản kháng vô thức trước những bất công mà cậu cảm nhận, là khát vọng giữ lấy hình ảnh người cha như trước kia – trong sáng, vững chãi và đầy yêu thương. Hành động đó đã khiến không chỉ người cha mà cả những người dự phiên tòa cũng xúc động. Một chi tiết nhỏ, nhưng đủ để lay động cả một không gian.

Thông điệp nhân văn mà truyện ngắn “Bố tôi” gửi gắm vô cùng sâu sắc: Không có ai là hoàn hảo, kể cả cha mẹ. Nhưng tình yêu thương chân thành luôn có sức mạnh cảm hóa và xoa dịu mọi lỗi lầm. Qua ánh nhìn trong trẻo và đầy xúc cảm của đứa trẻ, người đọc được nhắc nhở về giá trị đích thực của lòng bao dung, sự đồng cảm và tình cảm gia đình. Tình phụ tử trong truyện không phải là những lời nói hoa mỹ, mà được thể hiện bằng những cử chỉ đời thường và đặc biệt là sự trung thành tuyệt đối của người con với bố mình – kể cả khi người bố không còn hoàn hảo trong mắt người đời.

Về nghệ thuật, truyện sử dụng lối kể chuyện giản dị, mộc mạc, phù hợp với cảm nhận và suy nghĩ của một đứa trẻ. Chính sự giản dị ấy lại là điểm mạnh, khiến câu chuyện chân thật và dễ đi vào lòng người. Ngôn ngữ nhẹ nhàng, giàu hình ảnh nội tâm, đặc biệt là khả năng khắc họa tâm lý nhân vật qua từng chi tiết nhỏ – đã giúp tác phẩm đạt được hiệu quả cảm xúc mạnh mẽ. Tình huống truyện không quá phức tạp, nhưng được xây dựng khéo léo, dẫn dắt cảm xúc người đọc đi từ yêu mến, xót xa đến thấu hiểu và sẻ chia.

"Bố tôi" của Cao Thị Tỵ không chỉ là một câu chuyện xúc động về tình phụ tử, mà còn là tấm gương phản chiếu sự va chạm giữa lý trí và cảm xúc, giữa luật pháp và tình người. Qua ánh nhìn trong trẻo của một đứa trẻ, người đọc như được soi chiếu lại những giá trị sâu xa về tình thân, về lòng trắc ẩn và sự thứ tha. Đây là một truyện ngắn nhỏ, nhưng mang trong nó sức mạnh lớn lao của văn chương chân thực và nhân văn.