Thạch Lam là một cây bút tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn, tuy nhiên, khác với những tác giả trong nhóm, Thạch Lam hướng ngòi bút của mình đến những người dân lao động bần cùng trong xã hội. Văn chương của ông trong sáng, giản dị mà thâm trầm sâu lắng. Hai đứa trẻ là một truyện ngắn như vậy. Hình ảnh ánh sáng xuất hiện xuyên suốt tác phẩm và được nhà văn miêu tả một cách tinh tế, góp phần làm nổi bật chủ đề tư tưởng của tác phẩm.
Trước hết, ta bắt gặp hình ảnh của ngày tàn với những âm thanh quen thuộc báo hiệu một ngày sắp qua: "Tiếng trống thu không trên cái chòi của huyện nhỏ; từng tiếng một vang ra để gọi buổi chiều". Xa xa là tiếng ếch nhái kêu ran ngoài đồng ruộng theo gió nhẹ đưa vào. Đây đó tiếng chó sủa vẳng lại từ những làng xa. Chẳng phải ngẫu nhiên nhà văn lại miêu tả ngày tàn, âm thanh ngày tàn như vậy. Bởi lẽ, tất cả đều nhằm mục đích khắc họa rõ nét hơn sự tàn tạ, héo úa của một ngày. Trong bức tranh thiên nhiên ấy, con người hiện lên với những số phận nhỏ nhoi, tội nghiệp. Đó là những đứa trẻ nhặt nhạnh những gì còn sót lại sau phiên chợ, mẹ con chị Tí tần tảo mưu sinh, bà cụ Thi điên với tiếng cười khanh khách, và ở đâu đó là bóng dáng gia đình bác Xẩm... Họ chính là những nạn nhân của đói nghèo, khốn khổ, cuộc sống của họ cứ quẩn quanh, bế tắc không lối thoát.
Trong khung cảnh của ngày tàn, ánh sáng càng trở nên quan trọng. Đó là ánh sáng của những ngôi sao lấp lánh, của những con đom đóm bay lượn, của những ngọn đèn leo lét nơi quán hàng chị Tí, của ngọn đèn con nơi quầy hàng bác Siêu... Tất cả đều yếu ớt, nhỏ bé, le lói như chính sự sống đang tàn lụi dần. Những ánh sáng ấy chẳng đủ để xua đi bóng tối mịt mùng bao phủ khắp phố huyện nhưng nó đã đem lại chút hi vọng, chút ấm áp cho những kiếp người nhỏ bé trong đêm.
Bên cạnh ánh sáng tự nhiên, ánh sáng nhân tạo cũng được nhà văn chú ý miêu tả. Đó là ánh sáng phát ra từ các cửa hàng: "Các cửa hiệu buôn bán nhỏ bé, nghèo nàn và kém vui. Cái hàng nước của chị Tí, cái lều gạo của bác Xẩm, quán tạp hóa nhỏ xíu của chị em Liên... tất cả đều nghèo khó, quẫn bách. Ánh sáng phát ra từ chúng chỉ đủ chiếu sáng một khoảng không gian chật hẹp. Tuy nhiên, chúng lại có sức mạnh tinh thần to lớn. Chúng thắp lên hi vọng dù là mong manh nhất cho những kiếp người nhỏ bé đang chìm trong bóng tối của đói nghèo, khốn khổ.
Ánh sáng của ngọn đèn chị Tí là ánh sáng thực nhưng cũng là ánh sáng ảo. Nó gợi lên niềm tin, ước mơ về một tương lai tốt đẹp hơn cho những kiếp người nhỏ bé. Ngọn đèn của bác Siêu cũng vậy. Nó là ánh sáng thực của bát phở nóng mà bác cố bán cho mấy bố con nhà chị Tí. Nhưng nó cũng là ánh sáng ảo, gợi lên khát khao đổi đời của những con người nhỏ bé. Và cuối cùng là ánh sáng của ngọn đèn con nơi quầy hàng của chị em Liên. Đó là ánh sáng thực, soi rọi cho một góc nhỏ của phố huyện. Nhưng nó cũng là ánh sáng ảo, gợi lên niềm hi vọng mong manh về một tương lai tươi sáng hơn.
Như vậy, hình ảnh ánh sáng trong Hai đứa trẻ vừa là hình ảnh thực, vừa là hình ảnh ẩn dụ. Nó góp phần làm nổi bật chủ đề tư tưởng của tác phẩm: niềm xót thương đối với những kiếp người nhỏ bé, sống quẩn quanh, tăm tối và sự trân trọng những ước mơ, khát vọng của họ. Đồng thời, nó cũng thể hiện tài năng nghệ thuật của Thạch Lam trong việc miêu tả tinh tế, sâu sắc.