ii:
Thạch Lam là một cây bút tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn, cũng là một nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam những năm 1930- 1945. Tuy sáng tác không nhiều nhưng những tác phẩm văn chương của Thạch Lam lại thấm đượm những giá trị nhân văn sâu sắc, những câu chuyện của đời sống vô cùng bình dị được nhà văn đưa vào tác phẩm với những điểm nhấn tạo thành những tác phẩm có giá trị, có sức hấp dẫn đặc biệt đối với bao thế hệ độc giả xưa- nay. Để tìm hiểu về phong cách dòng văn Thạch Lam, ta có thể phân tích thông qua truyện ngắn "Đứa con đầu lòng".
"Đứa con đầu lòng" là một truyện ngắn kể về những tâm tư nỗi niềm của một người cha lần đầu tiên đón nhận đứa con mới chào đời của mình, đồng thời cũng là những trăn trở lo âu của một người chồng đối với người vợ của mình trong giây phút vượt cạn. Câu chuyện xoay quanh những diễn biến tâm lí của nhân vật tân, từ khoảnh khắc chờ đợi đứa con ra đời, đến khi được bế đứa con trên tay. Những xúc cảm, những cung bậc tình cảm của anh tân đã đưa người đọc đến với câu chuyện đầy những cảm xúc nhẹ nhàng mà lắng sâu.
Truyện ngắn mở đầu bằng cảnh tượng vợ của Tân đang nằm nghỉ ngơi trên giường, còn Tân thì ngồi dậy sắp xếp lại những thứ đồ đạc linh tinh, nhìn cô y tá rồi quay ra nói chuyện với vợ. Trong lúc đó, bất chợt có tiếng người gọi to ở ngoài cửa, cả hai vợ chồng giật mình hoảng hốt, chạy vội ra thì thấy một người đàn bà đang ôm một đứa bé được bọc trong những lớp khăn sạch sẽ. Lúc này, Tân cảm thấy hồi hộp, tim đập mạnh khi lần đầu được bế con trên tay, nhìn sang vợ thì thấy chị đang nằm thở dốc, người bê bết mồ hôi. Đứa bé khóc oe oe liên tục khiến Tân thấy luống cuống chân tay không biết phải làm sao. Rồi cô y tá bước vào đỡ lấy đứa bé, Tân thấy hụt hẫng buồn bực vô cùng, anh đứng sững nhìn theo bóng dáng ba người họ lướt qua hành lang. Đến tận lúc cô y tá đi ra cầm chiếc áo khoác và chiếc ô đưa cho Tân, anh cầm lấy những vật ấy rồi bước nhanh ra khỏi nhà hộ sinh.
Tân cảm thấy có chút buồn bã khó hiểu, bởi lẽ trước đó anh đã tưởng tượng rất nhiều về ngày đứa con đầu lòng chào đời, nào là niềm vui sướng hân hoan, nào là hạnh phúc ngập tràn, rồi cảnh vợ bồng con trên tay, cảnh con ngằn ngặt nhìn bố mẹ... Nhưng mọi thứ đều không giống như tưởng tượng của Tân. Anh thấy mọi việc thật lập cập, rồi cảm giác sợ hãi lo lắng khi nghe tiếng kêu gào, nhìn thấy máu me và những thứ đồ lộn xộn. Khi được bế con trên tay, Tân lại càng bối rối hơn nữa, anh thấy con mình hình như không giống với tưởng tượng, trông nó thật xấu xí với đầy những nếp nhăn, mắt nhắm nghiền, tóc đen quăn... Thậm chí Tân còn thấy thương vợ mình hơn, vì cô ấy đã phải chịu đau đớn suốt mấy tiếng đồng hồ.
Trên đường về nhà, Tân thấy mệt mỏi vì khói bụi xe cộ, anh bắt đầu thấy chán nản và bực bội. Đến khi vào tới nhà, Tân thấy ngột ngạt và bức bối vô cùng, anh thay quần áo rồi ra ban công hút thuốc. Nhìn thấy vợ đang nằm thiêm thiếp ngủ, Tân lại thấy thương xót, anh tự trách bản thân tại sao lại có những cảm xúc lạ lẫm khó hiểu đến vậy. Phải chăng đó chính là những cảm xúc lo lắng bất an, cộng thêm sự thất vọng khi chứng kiến cảnh đứa con mới chào đời không giống như tưởng tượng nên đã khiến cho Tân trở nên chán nản, thất vọng và cảm thấy buồn bực.
Khi nghe tiếng con khóc, Tân giật nảy mình, lúng túng như gà mắc tóc, anh ngơ ngác không biết phải làm gì. Phải mất một lúc lâu anh mới hoàn hồn, luống cuống bế con lên. Lúc này, Tân mới thực sự tin rằng mình đã có con, anh ngắm nhìn đứa trẻ đỏ hỏn nằm gọn trong vòng tay, cảm nhận được hơi thở yếu ớt của con. Dần dần, những cảm xúc kì lạ xâm chiếm lấy trái tim của Tân, anh thấy trong lòng dâng trào một cảm xúc mãnh liệt, đó là tình yêu thương, là niềm hạnh phúc vô bờ bến. Cuộc đời Tân như bước sang một trang mới, trang sách về sứ mệnh làm cha, về cuộc đời hoàn toàn thay đổi. Từ nay, Tân đã có một sinh linh bé nhỏ bám chặt lấy cuộc đời mình, đó là đứa con đầu lòng mà anh hết mực yêu thương.
Với giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế và đầy chất thơ, Thạch Lam đã đưa người đọc khám phá trọn vẹn những cung bậc cảm xúc phức tạp trong tâm trạng của người cha lần đầu tiên đón đứa con chào đời. Qua đó chúng ta cảm nhận được những nét đẹp trong tâm hồn nhân vật, đồng thời cũng là nét đẹp trong ngòi bút tài hoa của Thạch Lam.
Thông qua truyện ngắn "Đứa con đầu lòng", Thạch Lam đã đem đến cho người đọc những cảm nhận sâu sắc về tình cảm gia đình, về sứ mệnh thiêng liêng của người cha, người mẹ trong hành trình nuôi dưỡng con cái khôn lớn. Đồng thời, truyện ngắn cũng nhắc nhở mỗi người về những cảm xúc lo lắng, bất an trong trải nghiệm làm cha, làm mẹ, đó chính là dấu hiệu của sự trưởng thành và trách nhiệm.
i:
Đề bài: Viết bài văn nghị luận phân tích và đánh giá nhân vật Tân trong đoạn trích truyện "Đức con đầu lòng" của Thạch Lam.
Phân tích:
* Ngôi kể: Truyện được kể ở ngôi thứ ba, giúp người đọc có cái nhìn khách quan về nhân vật Tân.
* Thái độ của Tân khi được vợ nhờ trông con: Ban đầu, Tân tỏ ra khó chịu vì phải chăm sóc con, nhưng dần dần, tình yêu thương và trách nhiệm với con đã khiến Tân thay đổi.
* Đặc sắc nghệ thuật: Tác phẩm sử dụng ngôn ngữ giản dị, giàu hình ảnh, miêu tả tâm lý nhân vật tinh tế, tạo nên một bức tranh chân thực về cuộc sống gia đình.
* Thông điệp: Thông điệp chính của tác phẩm là ca ngợi tình yêu thương, sự hy sinh của cha mẹ dành cho con cái. Đồng thời, tác phẩm cũng phản ánh những áp lực, gánh nặng mà cha mẹ phải gánh vác trong cuộc sống hiện đại.
Đánh giá:
Nhân vật Tân là một người đàn ông bình thường, nhưng lại chứa đựng những giá trị nhân văn sâu sắc. Qua quá trình trưởng thành và thay đổi, Tân đã nhận thức được tầm quan trọng của gia đình, của tình yêu thương và trách nhiệm. Tác phẩm "Đức con đầu lòng" của Thạch Lam đã góp phần khẳng định vai trò to lớn của gia đình trong cuộc sống mỗi con người.
Kết luận:
Tóm lại, nhân vật Tân trong "Đức con đầu lòng" là một minh chứng cho sức mạnh của tình yêu thương và trách nhiệm. Qua đó, tác phẩm đã gửi gắm thông điệp về giá trị của gia đình, đồng thời phản ánh những vấn đề xã hội đương thời.