i:
câu 1. Phần đọc hiểu:
: Thông tin chính được cung cấp trong văn bản là về kết cấu, kiến trúc và giá trị tinh thần của ngôi nhà Việt truyền thống. Văn bản mô tả chi tiết về cách bố trí không gian, vật liệu xây dựng, và vai trò của ngôi nhà trong cuộc sống hàng ngày của người dân Việt Nam.
Phân tích:
- Kết cấu ngôi nhà Việt truyền thống: Văn bản miêu tả chi tiết về kết cấu của ngôi nhà Việt truyền thống, bao gồm các loại nhà phổ biến, cách bố trí không gian, và chức năng của từng khu vực trong nhà.
- Kiến trúc ngôi nhà Việt truyền thống: Văn bản sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh để miêu tả vẻ đẹp kiến trúc độc đáo của ngôi nhà Việt truyền thống, với những đặc trưng riêng biệt như mái ngói đỏ, cột gỗ, cửa sổ gỗ, sân vườn,...
- Giá trị tinh thần của ngôi nhà Việt truyền thống: Văn bản nhấn mạnh vai trò của ngôi nhà trong đời sống tinh thần của người dân Việt Nam, là nơi lưu giữ truyền thống, lịch sử, và tình cảm gia đình.
:
Văn bản đã trình bày thông tin theo cách phân loại đối tượng thành các tiêu mục cụ thể. Cách trình bày này giúp người đọc dễ dàng nắm bắt nội dung chính của văn bản, đồng thời tạo sự logic và mạch lạc trong việc truyền tải thông tin.
Phản ánh:
Qua việc giải quyết bài tập này, tôi nhận thấy rằng việc xác định thông tin chính và cách thức trình bày thông tin đóng vai trò quan trọng trong việc hiểu rõ nội dung của văn bản. Việc áp dụng phương pháp phân tích ngữ cảnh và liên kết giúp tôi hiểu sâu sắc hơn về chủ đề của văn bản và cách tác giả muốn truyền đạt thông điệp. Ngoài ra, việc mở rộng vấn đề sang dạng chung giúp tôi rèn luyện kỹ năng phân tích và tổng hợp thông tin hiệu quả hơn.
câu 2. Phần đọc hiểu (4,0 điểm) Mã đề: 122 Đọc văn bản: Nhà ở truyền thống của người Việt' 1. Kết cấu ngôi nhà Việt truyền thống có nhiều kiểu, nhưng có hai kiểu được thiết kế nhiều nhất là: nhà hình thước thợ, tức là nhà chính và nhà phụ (ở đây nhà phụ thường là bếp), kiểu này bắt gặp rất nhiều ở đồng bằng Bắc Bộ. Kiểu thứ hai là nhà hình chữ Môn, tức là nhà chính nằm ở chính giữa hai bên có hai căn nhà phụ (một là nhà kho để chứa lương thực, một là nhà bếp), kiểu này thường phải là một gia đình khá giả. Ngoài ra còn có nhiều kiểu nhà khác (dùng theo chiết tự Hán) nhưng không được phổ biến như: nhà kiểu chữ Đinh, chữ Nhất, chữ Nhị, chữ Công... Ngôi nhà người Việt được kết cấu đăng đối, vì là số lẻ nên gian chính giữa bao giờ cũng dành làm nơi thờ cúng và tiếp khách. Sự sắp xếp trong một ngôi nhà người Việt cũng cho thấy sự thiên lệch vị trí giữa nam và nữ, chỗ ngủ của đàn ông trong gia đình ở các gian chính, còn chỗ sinh hoạt và nghỉ ngơi của phụ nữ là ở các chái bên cạnh, hoặc ở nhà ngang, nhà phụ. 2. Giá trị tinh thần Ngôi nhà người Việt truyền thống là nơi sinh sống không phải chỉ của một hay hai thế hệ mà nó được truyền qua nhiều thế hệ từ lớp ông bà đến lớp con cháu... cứ thế tiếp nối. Ngôi nhà có thể tồn tại vững chắc vài trăm năm, nên việc dựng một ngôi nhà được người Việt hết sức quan tâm, từ khâu chọn nguyên liệu đến khâu xem ngày, xem tháng, so tuổi vì họ quan niệm đây là cơ nghiệp của nhiều đời, thứ hai đó là sự thịnh hay suy của cả gia đình hay lớn hơn là cả một dòng họ nếu không chọn được ngày tốt và hướng tốt. Do vậy, ngôi nhà người Việt là sự kết tinh của tâm sức, ý chí, tập trung công sức, tiền bạc của cả gia đình. Ngôi nhà người Việt còn thể hiện được cái khéo léo, tài hoa của người thợ Việt Nam. (Biên soạn dựa theo bài viết "Đặc điểm ngôi nhà truyền thống của người Việt" - Tiên Hồ, nguồn: thanhcoquangngai.vn) Trả lời câu hỏi/ Thực hiện các yêu cầu: Chỉ ra đặc điểm kết cấu của ngôi nhà truyền thống của người Việt.
Phân tích:
Văn bản trên cung cấp thông tin về kiến trúc và cách bố trí không gian trong ngôi nhà truyền thống của người Việt. Để xác định đặc điểm kết cấu, ta cần phân tích những chi tiết cụ thể được nêu trong văn bản.
* Kết cấu ngôi nhà truyền thống: Văn bản mô tả hai kiểu kết cấu phổ biến: nhà hình thước thợ và nhà hình chữ Môn. Cả hai đều gồm phần chính và phần phụ, tạo thành một tổng thể cân đối, hài hòa.
* Gian chính giữa: Gian chính giữa được dành riêng cho mục đích thờ cúng tổ tiên và tiếp khách, thể hiện sự tôn nghiêm và trang trọng.
* Sự sắp xếp không gian: Văn bản nhấn mạnh sự phân chia rõ ràng giữa không gian sinh hoạt của nam giới và nữ giới, với chỗ ngủ của đàn ông ở gian chính và chỗ ngủ của phụ nữ ở chái bên cạnh. Điều này phản ánh quan niệm truyền thống về vai trò và chức năng của mỗi giới trong xã hội.
Kết luận:
Qua việc phân tích nội dung văn bản, chúng ta có thể rút ra kết luận rằng ngôi nhà truyền thống của người Việt có kết cấu đăng đối, cân xứng, thể hiện sự tôn trọng truyền thống và phong tục tập quán. Đặc biệt, sự phân chia không gian giữa nam và nữ trong ngôi nhà phản ánh quan niệm về vai trò và chức năng của mỗi giới trong xã hội.
câu 3. Câu văn "Do vậy ngôi nhà người Việt là sự kết tinh của tâm sức, ý chí, tập trung công sức, tiền bạc của cả gia đình." sử dụng biện pháp tu từ liệt kê. Tác giả đã liệt kê hàng loạt những yếu tố tạo nên giá trị tinh thần của ngôi nhà người Việt: "tâm sức", "ý chí", "công sức", "tiền bạc". Việc liệt kê này nhằm nhấn mạnh vai trò to lớn của ngôi nhà đối với cuộc sống của mỗi gia đình. Nó không chỉ là nơi che nắng che mưa mà còn là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần, là minh chứng cho sự nỗ lực, cố gắng của cả gia đình.
Bên cạnh đó, việc liệt kê theo từng cặp "tâm sức, ý chí", "công sức, tiền bạc" tạo nên sự cân bằng, hài hòa về mặt ngôn ngữ. Cách liệt kê này giúp người đọc dễ dàng nắm bắt nội dung và cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị thiêng liêng của ngôi nhà truyền thống.
câu 4. Mối liên hệ giữa các phần trong việc thể hiện thông tin chính của văn bản:
- Phần 1: Giới thiệu khái quát về đặc điểm kiến trúc của ngôi nhà Việt Nam truyền thống.
- Phần 2: Phân tích chi tiết về kết cấu, cách bố trí không gian và giá trị tinh thần của ngôi nhà Việt Nam truyền thống.
Hai phần này bổ sung cho nhau, giúp người đọc hiểu rõ hơn về đặc điểm kiến trúc và giá trị tinh thần của ngôi nhà Việt Nam truyền thống.
câu 5. Văn bản đã gợi lên những cảm xúc sâu sắc về ngôi nhà truyền thống của người Việt. Nó nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của mái ấm gia đình, nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ và gắn bó với mỗi thành viên trong gia đình. Ngôi nhà không chỉ là nơi trú ẩn vật chất mà còn là biểu tượng của tình yêu thương, sự đoàn kết và lòng biết ơn đối với tổ tiên. Văn bản khơi dậy niềm tự hào về di sản văn hóa độc đáo của dân tộc, khuyến khích chúng ta trân trọng và bảo tồn những giá trị truyền thống quý báu ấy.
ii:
Thạch Lam đã từng được đánh giá là nhà văn có "tài năng sắc sảo và quan niệm sớm về văn chương". Ông là cây bút tiêu biểu của nhóm Tự lực văn đoàn, tuy nhiên, ông lại chọn cho mình một lối đi riêng, chuyên sâu vào mảng truyện ngắn với những tác phẩm miêu tả cuộc sống hằng ngày của những người dân nghèo đô thị. Một trong những tác phẩm như vậy là truyện ngắn "Cô hàng xén", xuất bản trong tập truyện Gió lạnh đầu mùa (1937). Nổi bật trong tác phẩm là nhân vật Tâm - cô gái bán hàng xén - với những nét đẹp cả về ngoại hình lẫn tâm hồn.
Tâm là cô gái bán hàng xén, thường gánh hàng ra ngoài chợ để bán. Cô có bố mẹ, có thêm một cậu em trai nhỏ tuổi đang ăn học. Tác giả miêu tả Tâm là người con gái hiền lành, xinh xắn, khi mang gánh hàng đi còn bị rất nhiều chàng trai trêu ghẹo. Đã đẹp người, Tâm còn đẹp cả nết. Cô dùng công việc để kiếm tiền lo cho em ăn học, lo cho cả nhà mà không oán thán lấy nửa lời. Hình ảnh cô gái ngại ngùng và tương tư về anh giáo trẻ cũng là một điểm rất đáng yêu của cô gái, khi ngại ngùng nhưng là phận con gái nên chưa dám tỏ lời.
Cuối cùng, Tâm qua lời bà mối mà lấy người con trai mình yêu thích. Nhưng có lẽ cuộc đời trái ngang, Tâm lấy được người chồng mình yêu thương nhưng cuộc sống bôn ba kiếm kế sinh nhai vẫn phải tiếp diễn. Hai năm sau khi cưới, cô hạ sinh con trai đầu lòng, nhưng chỉ nửa tháng ở cữ đã phải gánh hàng ra chợ bán. Không chỉ lo bên nhà nội, cuộc sống ở nhà ngoại cũng đè nặng lên đôi vai gầy của Tâm. Cô vẫn kiếm tiền lo cho đứa em trai ăn học, cố gắng thỏa mãn những yêu cầu để đứa em trai được vui vẻ, được bằng bạn bằng bè.
Dường như, cả gánh nặng gia đình đều đặt lên đôi vai cô gái bé nhỏ. Tâm vẫn chăm chỉ làm việc, không than vãn nửa lời. Ngay cả lúc đau ốm cũng chỉ âm thầm chịu đựng một mình mà không nói với ai. Cô cứ như vậy, tần tảo và hi sinh, cũng chẳng có nổi một người bạn tâm giao để trút bầu tâm sự. Cuộc đời của những người phụ nữ như Tâm, vừa phải lo công việc, lại phải chăm sóc gia đình, nào là con cái, nào là chồng con, nào là họ hàng bên chồng. Thật sự là quá nhiều thứ phải lo trên đôi vai gầy của cô.
Hình ảnh cô Tâm trong truyện ngắn "Cô hàng xén" chính là hình ảnh đại diện cho những người phụ nữ Việt Nam xưa. Họ đẹp đẽ, họ dịu dàng, họ hiền lành, nhưng lại phải chịu một cuộc đời nhiều đắng cay và uất ức. Những người phụ nữ như Tâm, không hề được lựa chọn cuộc sống mình muốn, mà buộc phải kiên cường bước tiếp, hi sinh bản thân vô điều kiện vì người khác. Cuộc đời của những người phụ nữ như Tâm, vừa phải lo công việc, lại phải chăm sóc gia đình, nào là con cái, nào là chồng con, nào là họ hàng bên chồng. Thật sự là quá nhiều thứ phải lo trên đôi vai gầy của cô.
Bằng lối viết văn giản dị, ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật vô cùng xuất sắc, Thạch Lam đã cho người đọc hiểu thêm về số phận của những người phụ nữ trong xã hội xưa, từ đó càng thêm trân trọng và yêu mến họ hơn.