Bài thơ "Tình sông núi" của Trần Mai Ninh là một bài thơ hay, thể hiện được lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam. Bài thơ được viết theo thể thơ tự do, ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu cảm xúc.
Mở đầu bài thơ, nhà thơ đã khắc họa hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp, hùng vĩ của đất nước Việt Nam:
"Sông Đuống chảy xuôi
Một dòng lấp lánh
Nằm nghiêng nghiêng trong kháng chiến trường kỳ
Xanh xanh bãi mía bờ dâu
Ngô khoai biêng biếc".
Hình ảnh dòng sông Đuống "lấp lánh", "nằm nghiêng nghiêng" gợi lên vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của thiên nhiên. Đồng thời, hình ảnh này cũng ẩn dụ cho tinh thần kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Những màu sắc "xanh xanh", "biêng biếc" của bãi mía, ngô khoai gợi lên khung cảnh thanh bình, yên ả của làng quê Việt Nam.
Tiếp theo, nhà thơ đã bộc lộ tâm trạng của mình trước vẻ đẹp của thiên nhiên:
"Đẹp quá đi, mùa xuân ơi
Mùa xuân của Hà Nội thân yêu
Mùa xuân của Bắc Việt thương mến".
Nhà thơ bày tỏ niềm vui sướng, tự hào khi được sống trong mùa xuân của đất nước. Mùa xuân ấy không chỉ là mùa xuân của thiên nhiên mà còn là mùa xuân của lòng người, mùa xuân của tinh thần chiến đấu, quyết thắng của dân tộc.
Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui sướng, nhà thơ cũng không khỏi xót xa khi nghĩ về những năm tháng đau thương của đất nước:
"Nhưng rồi mùa xuân ấy
Đi qua thương nhớ
Bỗng lòe chớp đỏ
Thôi rồi, Lượm ơi!".
Những câu thơ trên thể hiện nỗi buồn man mác của nhà thơ khi nhớ về những năm tháng chiến tranh ác liệt. Trong hoàn cảnh đó, hình ảnh chú bé Lượm hồn nhiên, vui tươi bỗng lóe lên như một tia hy vọng, khiến nhà thơ thêm phần tin tưởng vào tương lai tươi sáng của đất nước.
Cuối cùng, nhà thơ đã khẳng định khát vọng hòa bình, mong muốn xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho đất nước:
"Rồi sớm rồi chiều lại
Người người lớp lớp
Đội ngũ thẳng hàng
Bước chân rộn rã
Tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân".
Hình ảnh "người người lớp lớp", "đội ngũ thẳng hàng" gợi lên khí thế hào hùng của quân đội ta trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Bước chân của họ "rộn rã", "tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân" thể hiện niềm tin vào một tương lai tươi sáng, độc lập, tự do của đất nước.
Về nghệ thuật, bài thơ "Tình sông núi" có ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu cảm xúc. Nhà thơ đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa, điệp ngữ,... để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho bài thơ. Giọng điệu thơ thay đổi linh hoạt, phù hợp với từng cung bậc cảm xúc của nhà thơ.
Có thể nói, bài thơ "Tình sông núi" là một bài thơ hay, thể hiện được lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu và khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam. Bài thơ đã trở thành một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ của Trần Mai Ninh, đồng thời cũng là một tác phẩm tiêu biểu cho nền thơ ca cách mạng Việt Nam.