Giup voi a

Câu 1 (2,0 điểm). Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích nhân vật "tôi" trong đoạn trích trên.

Nhân vật "tôi" trong đoạn trích "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố hiện lên là một người đàn ông giàu lòng trắc ẩn và sự cảm thông sâu sắc trước cảnh ngộ bi thương của mẹ con Hạnh. Ngay từ đầu, qua lời dỗ dành "Nín đi con! Không sao đâu! Mẹ con mày sẽ về quê với bà. Ở đây khổ lắm. Mẹ con mày về quê sống cho yên ổn", ta thấy sự xót xa, thấu hiểu cho những khó khăn, tủi nhục mà hai mẹ con đang phải gánh chịu. Lời nói của "tôi" không chỉ là sự an ủi nhất thời mà còn thể hiện mong muốn một tương lai tốt đẹp hơn cho họ, một cuộc sống yên ổn nơi quê nhà.

Khi chứng kiến Hạnh van lơn "Chú ơi! đừng bắt mẹ cháu đi! Mẹ cháu không có tội", "tôi" đã phải "quay mặt đi", một hành động cho thấy sự nghẹn ngào, bất lực và không muốn đối diện với nỗi đau khổ của đứa trẻ. Sự thấu hiểu của "tôi" còn được thể hiện qua dòng suy nghĩ: "Ở đời ai chẳng có một lần lầm lỡ. Mà cái lầm lỡ của mẹ con Hạnh có phải là cố ý đâu. Tại người ta cả. Người ta đã dụ dỗ mẹ con Hạnh. Rồi người ta lại bỏ rơi mẹ con Hạnh." "Tôi" không chỉ nhìn nhận sự việc một cách khách quan mà còn bênh vực, cảm thông cho hoàn cảnh éo le của mẹ con Hạnh, lên án sự bạc tình, vô trách nhiệm của kẻ đã đẩy họ vào bước đường cùng.

Xuyên suốt đoạn trích, "tôi" liên tục thở dài, một hành động lặp đi lặp lại thể hiện sự bất lực, day dứt trước cái ác, cái bất công đang lộng hành trong xã hội. "Tôi" căm hờn "cái ác", "cái bất công", "cái xã hội này" đã đẩy mẹ con Hạnh vào cảnh "tủi nhục, trong đói rét", "trốn chui trốn lủi" và cuối cùng là bị bắt đi, "bị đày đọa", "bị chết dần chết mòn". Sự căm hờn này không chỉ là cảm xúc cá nhân mà còn là tiếng kêu đau đớn, tố cáo một xã hội đầy rẫy những bất công, nơi cái thiện bị vùi dập.

Dù thương cảm và muốn giúp đỡ, "tôi" ý thức rõ ràng về sự bất lực của bản thân: "Tôi muốn giúp mẹ con Hạnh. Nhưng tôi biết tôi không có quyền gì để giúp mẹ con Hạnh cả. Tôi chỉ có thể đứng nhìn mẹ con Hạnh bị bắt đi." Sự bất lực này càng làm tăng thêm nỗi đau khổ và sự phẫn uất trong lòng "tôi". Qua nhân vật "tôi", Ngô Tất Tố đã thể hiện một cách sâu sắc tấm lòng nhân đạo, sự cảm thông sâu sắc đối với những người nông dân nghèo khổ, đồng thời lên án mạnh mẽ sự tàn ác, bất công của xã hội đương thời.

Câu 2 (1,0 điểm). Chi tiết nào trong đoạn trích thể hiện bi kịch người nông dân ở xã hội trước Cách mạng tháng Tám?

Chi tiết thể hiện bi kịch người nông dân ở xã hội trước Cách mạng tháng Tám trong đoạn trích là việc mẹ con Hạnh phải chịu đựng quá nhiều đau khổ, bị dụ dỗ, bỏ rơi, sống trong tủi nhục, đói rét, trốn chui trốn lủi, và cuối cùng vẫn không được tha, vẫn bị bắt đi, đày đọa, chết dần chết mòn. Chi tiết này cho thấy sự bất lực, khổ sở cùng cực của người nông dân trước áp bức, bóc lột và sự tàn nhẫn của xã hội cũ.

Câu 3 (1,0 điểm). Vì sao nhân vật "tôi" lại căm hờn cái ác, cái bất công và cái xã hội đương thời?

Nhân vật "tôi" căm hờn cái ác, cái bất công và cái xã hội đương thời vì đã chứng kiến cảnh mẹ con Hạnh phải chịu đựng quá nhiều đau khổ một cách oan nghiệt. Họ bị dụ dỗ, bỏ rơi, sống trong tủi nhục, đói rét, trốn tránh nhưng vẫn không thoát khỏi sự truy đuổi và cuối cùng bị bắt đi, đối diện với tương lai đầy đọa. Sự bất lực của "tôi" khi không thể giúp đỡ họ càng làm tăng thêm nỗi căm phẫn đối với một xã hội mà "cái ác nó vẫn cứ lộng hành" và "cái thiện nó vẫn cứ bị vùi dập".

Câu 4 (1,0 điểm). Anh/Chị hiểu thế nào về nhân vật "người ta" qua lời kể của nhân vật "tôi"? Không có mặt trực tiếp trong đoạn trích, "người ta" vẫn có vai trò như thế nào đối với bi kịch của mẹ con Hạnh?

Qua lời kể của nhân vật "tôi", "người ta" hiện lên là một kẻ vô trách nhiệm, bạc tình và tàn nhẫn. "Người ta" đã dụ dỗ mẹ con Hạnh, lợi dụng họ rồi sau đó bỏ rơi, đẩy họ vào cảnh khổ sở. Dù mẹ con Hạnh đã phải chịu đựng quá nhiều đau khổ, "người ta" vẫn không tha thứ, vẫn muốn bắt họ đi.

Dù không có mặt trực tiếp trong đoạn trích, "người ta" đóng vai trò là nguyên nhân trực tiếp gây ra bi kịch của mẹ con Hạnh. Hành động dụ dỗ và bỏ rơi của "người ta" đã đẩy hai mẹ con vào cảnh sống tủi nhục, đói rét, trốn tránh pháp luật. Sự truy đuổi và muốn bắt giữ của "người ta" tiếp tục đẩy họ đến bờ vực của sự tuyệt vọng và đày đọa. "Người ta" là hiện thân của cái ác, cái bất công mà nhân vật "tôi" căm hờn.

Câu 5 (1,0 điểm). Từ đoạn trích trên, hãy rút ra một thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

Từ đoạn trích trên, có thể rút ra một thông điệp ý nghĩa về cuộc sống: Trong xã hội vẫn còn tồn tại những điều ác, bất công và những hoàn cảnh éo le, bi thương. Điều quan trọng là cần có lòng trắc ẩn, sự cảm thông đối với những người gặp khó khăn và lên tiếng chống lại cái ác, cái bất công, dù biết rằng đôi khi sự giúp đỡ của chúng ta là hữu hạn. Đoạn trích cũng gợi nhắc về sức mạnh tàn khốc của cái ác và sự bất lực của những người lương thiện khi đối diện với nó, đồng thời khơi gợi sự suy ngẫm về một xã hội nhân văn hơn.