Hai đoạn thơ được trích dẫn đều miêu tả những cuộc chia ly đầy xúc động, nhưng mỗi cuộc chia ly lại diễn ra trong một bối cảnh lịch sử và tâm trạng khác nhau.
Trong đoạn thơ "Đường ra mặt trận", cuộc chia tay diễn ra trong bối cảnh đất nước đang trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đó là cuộc chia tay giữa các thanh niên xung phong và đồng bào Hà Nội để lên đường vào Nam chiến đấu. Tâm trạng của những người tham gia chia tay rất hào hùng, sôi nổi, tràn đầy niềm tin và hy vọng. Họ ra đi với tinh thần lạc quan, dũng cảm, sẵn sàng hi sinh cho Tổ quốc. Hình ảnh "trăng soi", "gió thổi", "tiếng cười", "ánh sáng", "âm nhạc", "hình ảnh đoàn kết", "quyết tâm"... tạo nên một bức tranh sống động về cuộc chia tay đầy khí thế, hào hùng.
Ngược lại, trong đoạn thơ "Những buổi vui sao", cuộc chia tay diễn ra trong bối cảnh đất nước vừa mới giành được độc lập, đang bắt đầu quá trình xây dựng đất nước. Đó là cuộc chia tay giữa những người lính trẻ tuổi và gia đình họ trước khi lên đường ra trận. Tâm trạng của những người tham gia chia tay tuy vẫn còn chút gì đó buồn bã, lưu luyến, nhưng cũng có chút gì đó hào hứng, tự hào. Họ ra đi với lòng yêu nước nồng nàn, khát khao cống hiến cho đất nước. Hình ảnh "những ngôi nhà", "dòng sông", "cánh đồng", "cây cối", "bầu trời", "vầng trăng", "tiếng chim hót", "tiếng còi tàu", "tiếng nói cười", "nụ cười rạng rỡ"... tạo nên một khung cảnh yên bình, ấm áp, nhưng cũng đầy nhiệt huyết, quyết tâm.
Tuy nhiên, dù khác biệt về bối cảnh và tâm trạng, cả hai cuộc chia ly đều thể hiện vẻ đẹp của tuổi trẻ Việt Nam trong hai giai đoạn lịch sử khác nhau. Trong cuộc chia ly "Đường ra mặt trận", tuổi trẻ Việt Nam thể hiện tinh thần lạc quan, dũng cảm, sẵn sàng hi sinh cho Tổ quốc. Còn trong cuộc chia ly "Những buổi vui sao", tuổi trẻ Việt Nam thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, khát khao cống hiến cho đất nước.