Làm văn phân tích tâm trạng của thuý. kiều trong trào duyên

Đặng Huy HoàngPhân tích trạng thái tâm lý của Thúy Kiều trong đoạn "Trao duyên"

Nguyễn Du – đại thi hào dân tộc, người đã để lại cho văn học Việt Nam kiệt tác “Truyện Kiều” với những giá trị nhân đạo và nghệ thuật đặc sắc. Một trong những đoạn thơ đặc biệt giàu cảm xúc và thể hiện sâu sắc nội tâm nhân vật chính là đoạn “Trao duyên”. Đây là thời khắc đau đớn và dằn vặt nhất của Thúy Kiều khi nàng phải gạt bỏ tình riêng, nhường lại mối duyên đầu đời cho em gái mình là Thúy Vân. Qua đoạn trích, Nguyễn Du đã thể hiện một cách thấm thía tâm trạng đầy giằng xé, đau khổ và bất lực của Thúy Kiều trước bi kịch tình yêu và số phận.

Ngay từ những câu thơ đầu, tâm trạng dằn vặt và cố gắng kìm nén của Thúy Kiều đã được thể hiện rõ qua lời lẽ thống thiết:

"Cậy em em có chịu lời

Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa."

Chữ “cậy” cho thấy đây không phải là một lời nhờ vả đơn thuần mà là sự gửi gắm cả một niềm tin, một nỗi đau và số phận vào tay người em. Kiều như đặt mình vào thế yếu, chủ động lùi bước để bảo toàn một điều thiêng liêng – mối tình với Kim Trọng. Nàng dùng hành động “lạy” và “thưa” như thể đang van xin sự thấu hiểu và chấp nhận từ em gái, cũng là cách thể hiện sự hy sinh cao cả đến tột cùng.

Sự đau đớn trong tâm trạng Thúy Kiều càng lúc càng lộ rõ khi nàng nhắc đến mối duyên dang dở với Kim Trọng:

“Ngày xuân em hãy còn dài,

Xót tình máu mủ thay lời nước non.”

Kiều hiểu rằng mình đang phá bỏ lời hứa với Kim Trọng – người nàng yêu sâu đậm. Nhưng vì chữ hiếu, nàng đành gạt đi chữ tình. Trong nàng là sự giằng xé khủng khiếp giữa lý trí và con tim, giữa trách nhiệm và tình yêu. Mặc dù chủ động trao duyên, nhưng Kiều không thể giấu được nỗi đau đang gặm nhấm tâm hồn:

“Dù em nên vợ nên chồng,

Xót người mệnh bạc ắt không bằng ai.”

Kiều nói như một lời trăn trối, đầy u uất và tuyệt vọng. Dường như trong lúc trao duyên, nàng cũng đang tưởng tượng về cái chết của chính mình. Điều này khiến tâm trạng của Kiều chuyển dần từ đau khổ sang oán trách số phận và cả sự tuyệt vọng:

“Hồn còn mang nặng lời thề,

Nát thân bồ liễu đền nghì trúc mai.”

Nàng cảm thấy linh hồn mình cũng không thể thanh thản nếu tình yêu với Kim Trọng không được hồi đáp trọn vẹn. Những hình ảnh như “nát thân bồ liễu”, “gió sương” hay “cỏ cây” gợi nên không khí lạnh lẽo, âm u – như chính tâm trạng tan vỡ và chết dần trong lòng nàng.

Kết thúc đoạn trích, lời nói của Thúy Kiều không còn là lời gửi gắm nữa mà đã trở thành tiếng khóc than đầy ám ảnh:

“Trăm nghìn gửi lạy tình quân,

Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!”

Nỗi đau bị dồn nén đến cao trào, vỡ òa thành tiếng than bi ai. Kiều đau khổ không chỉ vì mất đi người yêu mà còn vì bản thân không thể giữ trọn lời thề, không thể làm tròn chữ tình với người tri kỷ. Tất cả kết tinh thành một bi kịch đầy nước mắt – bi kịch của người con gái tài sắc nhưng phải chịu sự vùi dập của số phận oan nghiệt.

Kết luận, đoạn trích "Trao duyên" không chỉ là một màn chuyển giao tình cảm mang tính hình thức, mà là một bi kịch nội tâm sâu sắc. Qua đó, Nguyễn Du đã khắc họa thành công hình ảnh Thúy Kiều – một người con gái giàu đức hi sinh, thủy chung son sắt, nhưng cũng đầy đau khổ và tuyệt vọng. Tâm trạng giằng xé, đau đớn của Kiều đã góp phần làm nên chiều sâu nhân đạo và giá trị nghệ thuật của Truyện Kiều, đồng thời để lại trong lòng người đọc nỗi ám ảnh về số phận con người trong xã hội phong kiến xưa.