NGÀY KHÔNG MÚT TAY Võ Thị Hảo Mai là ngày không mút tay của lũ con Ngâu. Bởi vì, hôm nay đã là chiều cuối cùng của một quý. Một quý chín mươi ngày, thì có đến mấy chục buổi chiều Ngâu phải lang than...

t lâmI. ĐỌC HIỂU (6.0 điểm)

Câu 1. Ngôi kể của văn bản:

→ Văn bản được kể theo ngôi thứ ba, người kể ẩn mình nhưng vẫn có cái nhìn gần gũi, thấu hiểu sâu sắc nội tâm nhân vật, đặc biệt là nhân vật Ngâu.

Câu 2. Ngày không mút tay của lũ trẻ nhà Ngâu là ngày nào?

→ Là ngày thứ chín mươi – ngày cuối cùng của một quý, cũng là ngày duy nhất bọn trẻ được ăn thịt.

Câu 3. Biện pháp tu từ trong câu:

“Nàng là chiếc ruột ốc èo uột phải cõng cả một toà vỏ nặng lê đi, lê mãi không được ngừng nghỉ.”

→ Biện pháp tu từ: So sánh (Ngần được so sánh với chiếc ruột ốc èo uột phải gánh vác cả cái vỏ to nặng).

→ Tác dụng: Làm nổi bật sự yếu ớt, mảnh mai nhưng kiên cường chịu đựng và hy sinh thầm lặng của nhân vật Ngần.

Câu 4. Ý nghĩa của chi tiết:

“Thằng lớn bảy tuổi mút ngón tay cái. Còn hai đứa gái sinh đôi thì chùn chụt mút ngón trỏ của bàn tay phải.”

→ Thể hiện cái đói khát triền miên và cuộc sống thiếu thốn đến tột cùng của những đứa trẻ. Đồng thời, chi tiết này cũng thể hiện sự động lòng xót xa của người đọc đối với cảnh nghèo.

Câu 5. Chủ đề của văn bản:

→ Văn bản phản ánh hiện thực xã hội khốn khó, qua đó ca ngợi tình yêu thương, đức hy sinh thầm lặng và sự kiên cường của người phụ nữ trong gia đình nghèo, đồng thời bày tỏ sự cảm thông với những phận người nghèo trong xã hội.

Câu 6. Những điểm chính của nhân vật Ngâu và thông điệp từ tác giả:

• Là người cha thương con, đau lòng khi thấy con đói phải mút tay.
• Là người chồng bất lực, cảm nhận rõ sự hy sinh của vợ nhưng không thể giúp đỡ.
• Dù nghèo khó, bệnh tật vẫn cố gắng bán máu để có tiền chữa bệnh cho con.

→ Tác giả muốn gửi gắm: Trong khốn khó vẫn lóe lên ánh sáng của tình cha, nghĩa vợ, lòng tự trọng và những nỗ lực đầy nhân văn của con người nghèo.

Câu 7. Bài học từ suy nghĩ của Ngâu về vợ:

→ Qua sự nghi ngờ của Ngâu với Ngần, người đọc rút ra bài học: Không nên đánh giá người khác chỉ qua bề ngoài hoặc bằng những suy diễn chủ quan. Cần đặt mình vào hoàn cảnh của người khác và nhìn nhận bằng sự thấu hiểu, cảm thông. Đôi khi, đằng sau những điều tưởng chừng tầm thường lại là một sự hy sinh cao cả.

Câu 8. Viết đoạn văn ngắn (8–10 dòng) trình bày suy nghĩ về sự hy sinh thầm lặng của người mẹ:

Trong mỗi gia đình, người mẹ luôn là người gánh trên vai những nỗi nhọc nhằn âm thầm mà ít ai thấy được. Qua nhân vật Ngần trong truyện ngắn Ngày không mút tay, ta càng cảm nhận sâu sắc hơn điều đó. Vì chồng, vì con, Ngần không chỉ làm lụng vất vả mà còn dám hy sinh cả thân thể và lòng tự trọng để đổi lấy những đồng tiền nuôi sống gia đình. Hình ảnh Ngần nằm lả đi sau khi hiến máu, với bàn tay buông rơi cuộn tiền nhàu nát, là minh chứng xót xa cho một tình yêu thương bao la của người mẹ. Những người phụ nữ như Ngần chính là trụ cột âm thầm nâng đỡ hạnh phúc gia đình. Đó là sự hy sinh vô điều kiện, là tình mẫu tử cao quý khiến người đọc không khỏi nghẹn ngào và trân trọng.

II. VIẾT (4.0 điểm)

Phân tích nhân vật Ngần trong truyện ngắn "Ngày không mút tay" của Võ Thị Hảo.

Gợi ý bài viết:

Mở bài:

Truyện ngắn Ngày không mút tay của Võ Thị Hảo khắc họa sâu sắc cuộc sống khốn cùng của một gia đình nghèo, nổi bật trong đó là hình ảnh người vợ – người mẹ Ngần, một nhân vật điển hình cho sự hy sinh thầm lặng, tình yêu thương vô bờ bến và nghị lực sống phi thường của người phụ nữ trong xã hội đầy rẫy bất công.

Thân bài:

1. Hoàn cảnh sống khốn khổ:

• Ngần sống trong căn phòng chỉ hơn 7m² với chồng bệnh và ba đứa con nhỏ.
• Công việc mưu sinh bấp bênh, phải bán ốc luộc, ngày ế chỉ có cháo ốc nuôi cả nhà.
• Gánh nặng kinh tế dồn lên đôi vai gầy guộc của Ngần, khi chồng bị tai nạn và mất khả năng lao động.

1. Sự hy sinh âm thầm mà to lớn:

• Để có tiền nuôi con, Ngần âm thầm bán máu – một hành động vừa dũng cảm, vừa bi thương, thể hiện tình thương và đức hi sinh vô điều kiện.
• Nàng chia tiền thành từng phần nhỏ để dành dụm từng đồng nuôi con qua từng ngày – cho thấy sự tằn tiện, khéo léo và đầy trách nhiệm của một người mẹ.
• Dù kiệt sức, vẫn cố gắng mỉm cười, tạo niềm tin cho chồng con.

1. Vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ:

• Không oán trách chồng, không than thân trách phận, Ngần chấp nhận gian khổ với ánh nhìn lặng lẽ như “mặt giếng”.
• Sống cam chịu, giàu lòng yêu thương, là trụ cột tinh thần và vật chất của cả gia đình.

Kết bài:

→ Nhân vật Ngần là biểu tượng cho hàng triệu người phụ nữ Việt Nam – những người mẹ, người vợ trong gian khó vẫn bền bỉ hy sinh vì chồng con. Qua hình tượng Ngần, Võ Thị Hảo không chỉ lên án hiện thực xã hội khắc nghiệt mà còn ca ngợi vẻ đẹp nhân cách, nghị lực và tình thương vô bờ của người phụ nữ. Đây là nhân vật làm lay động lòng người, khiến người đọc trân trọng hơn những giá trị bình dị mà cao quý trong đời sống gia đình.