21/06/2025
21/06/2025
21/06/2025
Câu 1. (0,5 điểm)
Xác định thể thơ của đoạn trích.
→ Đáp án: Thể thơ tự do
Câu 2. (0,5 điểm)
Tác giả đã vận dụng chất liệu văn học dân gian nào?
→ Các yếu tố dân gian trong đoạn thơ:
Câu 3. (1,0 điểm)
Nêu nội dung của hai dòng thơ:
“Là dòng máu cha ông tha thiết cháy muôn đời
Thắm vào đất, vào con, vào sắc cỏ cháy rực”
→ Nội dung:
Câu 4. (1,0 điểm)
Hiệu quả của hình thức lời tâm tình của người cha với con:
→ Gợi cảm giác gần gũi, ấm áp, thiêng liêng, như lời nhắn nhủ, dặn dò từ thế hệ đi trước với thế hệ sau.
→ Giúp người đọc cảm nhận sâu sắc về tình yêu nước, trách nhiệm gìn giữ Tổ quốc như một mạch ngầm di truyền qua máu huyết.
→ Tạo chiều sâu cảm xúc, dễ truyền tải tư tưởng hơn hình thức hô hào khô cứng.
Câu 5. (1,0 điểm)
Suy nghĩ về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay đối với Tổ quốc:
→ Gợi ý dàn ý:
CÂU 1:
Tổ quốc – hai tiếng thiêng liêng luôn gợi nhắc trong trái tim người Việt một niềm tự hào, biết ơn và gắn bó không thể tách rời. Trong đoạn trích thơ của Nguyễn Sĩ Đại, hình tượng Tổ quốc hiện lên không phải chỉ là biên giới, lãnh thổ hay cờ đỏ sao vàng, mà còn là không gian cảm xúc, máu thịt, linh hồn, là nơi ta sinh ra, lớn lên, và sẵn sàng hi sinh để bảo vệ. Hình tượng ấy được cảm nhận bằng tất cả chiều sâu của tâm hồn người con Việt.
Tổ quốc hiện lên trước hết qua hình ảnh người mẹ sinh con – một biểu tượng gần gũi, chan chứa yêu thương. Câu thơ “Tổ quốc là khi mẹ sinh con” mở đầu như một lời gọi đầy xúc động, gợi ra hình ảnh chiếc nôi đầu tiên của đời người – và cũng là nơi khởi đầu của mỗi con dân đất Việt. Tổ quốc không ở đâu xa, mà là mùi cỏ dại, màu da vàng như nắng, bếp lửa hồng đêm sưởi ấm đời ta, là tất cả những gì gần gũi nhất trong đời sống thường nhật.
Đặc biệt, hình tượng Tổ quốc được cảm nhận qua máu thịt cha ông, qua lịch sử dựng nước và giữ nước. Câu thơ “Là dòng máu cha ông tha thiết chảy muôn đời” khẳng định: Tổ quốc là sự tiếp nối bất tận của truyền thống – là huyết quản, là dòng chảy không ngừng của lịch sử, gắn liền với Thánh Gióng, nàng Tô Thị, câu chuyện cổ tích, tiếng ru, câu Kiều… Những chất liệu văn hóa dân gian – bác học ấy không chỉ làm giàu giá trị biểu đạt mà còn nhấn mạnh rằng: Tổ quốc là kết tinh của cả một nền văn hóa nghìn năm.
Hình tượng Tổ quốc không tĩnh tại mà luôn sống động trong từng câu thơ, từng nhịp thở của nhân vật trữ tình. Đó là Tổ quốc trong cánh cò bay lả, trong lời hát ru, trong tiếng Việt hóa lung linh. Tổ quốc là niềm tự hào, là tình yêu, là trách nhiệm thiêng liêng. Bằng cách sử dụng thể thơ tự do, giọng điệu trang trọng mà tha thiết, Nguyễn Sĩ Đại đã để nhân vật trữ tình nói hộ hàng triệu trái tim yêu nước.
Tóm lại, hình tượng Tổ quốc trong đoạn trích không chỉ được cảm nhận bằng lí trí, mà bằng cả trái tim – qua những gì gần gũi, thân thương, sâu sắc nhất. Đó là Tổ quốc trong máu, trong hồn, trong từng câu hát ru và trong cả lời thề quyết giữ lấy non sông. Hình tượng ấy không chỉ gây xúc động, mà còn đánh thức ý thức trách nhiệm và tình yêu nước sâu xa nơi mỗi người Việt hôm nay.
CÂU 2:
BÀI VĂN NGHỊ LUẬN – VẤN ĐỀ GIỚI TRẺ VÀ VIỆC DÁM THAY ĐỔI, KHÁM PHÁ CHÍNH MÌNH TRONG XÃ HỘI HIỆN ĐẠI
Trong kỷ nguyên hội nhập và chuyển động không ngừng của thế giới hôm nay, con người đứng trước vô vàn lựa chọn: đi hay ở, chấp nhận hay thay đổi, lặng lẽ hay bứt phá. Với giới trẻ – những mầm xanh mang trong mình nhiệt huyết và hoài bão, câu hỏi ấy càng trở nên cấp thiết: “Có dám bước ra khỏi vùng an toàn để khám phá chính mình, để trưởng thành đích thực trong một thế giới luôn đổi thay?” Đây không chỉ là một sự lựa chọn cá nhân, mà còn là một thái độ sống – một lối tư duy làm nên sự khác biệt.
1. Giải thích vấn đề: Vùng an toàn là gì? Khám phá chính mình là gì?
“Vùng an toàn” là không gian quen thuộc mà con người cảm thấy thoải mái, dễ chịu vì không phải đối mặt với rủi ro, thất bại hay thử thách. Ở đó, mọi thứ đều dự đoán được, nhưng lại dễ dẫn đến sự trì trệ, chậm phát triển. Ngược lại, “khám phá chính mình” là hành trình mỗi cá nhân dũng cảm vượt qua giới hạn để hiểu rõ bản thân, tìm ra năng lực, đam mê và giá trị sống của mình.
Giới trẻ sống trong vùng an toàn thường ngại thay đổi, ngại mạo hiểm và thiếu bản lĩnh để đối diện với thử thách. Họ có thể hài lòng với điểm số trung bình, với công việc nhàm chán, hoặc với một mối quan hệ không còn giá trị, chỉ vì sợ mất mát, sợ thất bại. Nhưng chính khi ta ngừng thử sức, ta cũng ngừng trưởng thành.
2. Vì sao giới trẻ cần dám thay đổi để khám phá bản thân trong thời đại ngày nay?
Thứ nhất, xã hội hiện đại vận hành theo quy luật cạnh tranh và thích nghi. Những ai không chịu đổi mới sẽ nhanh chóng bị đào thải. Trong một thế giới mà công nghệ, kỹ năng và cơ hội luôn biến động, chỉ những người dám đi xa hơn “vùng an toàn” mới có thể tìm được con đường riêng.
Thứ hai, thay đổi là cơ hội để hoàn thiện bản thân. Không có thành công nào mà không đi qua gian khó. Không ai tìm được đam mê thực sự nếu chưa từng thử sai, từng thất bại. Chính khi ta sẵn sàng vấp ngã, ta mới học được cách đứng lên và hiểu mình mạnh đến đâu.
Thứ ba, sống trong vùng an toàn lâu ngày dễ dẫn đến tâm lý thụ động, sợ hãi, và mất đi động lực. Cuộc sống không có thách thức là một cuộc sống rỗng. Một người trẻ không dám đổi thay sẽ mãi là phiên bản mờ nhạt giữa thế giới đầy sắc màu.
3. Những biểu hiện tích cực của người trẻ dám thay đổi và khám phá chính mình
Điều quan trọng nhất ở những người này không phải là họ luôn thành công, mà là họ luôn tiến lên.
4. Dẫn chứng thực tiễn
Steve Jobs – cha đẻ của Apple – từng bỏ học đại học, từng bị sa thải khỏi chính công ty mình sáng lập, nhưng ông không dừng lại. Những năm tháng “đi lạc” ấy lại chính là quãng đường giúp ông sáng tạo ra những sản phẩm công nghệ làm thay đổi thế giới.
Ở Việt Nam, không thiếu những bạn trẻ dám sống khác biệt: người học đại học rồi bỏ ngang để làm phim; người đi dạy học miễn phí ở vùng cao; người khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng… Họ không sợ người khác cười chê, họ chỉ sợ bản thân già đi mà vẫn chưa một lần sống đúng với mình.
5. Tuy nhiên, không phải ai cũng dám rời bỏ vùng an toàn
Một bộ phận giới trẻ hiện nay sống thụ động, phụ thuộc vào gia đình, ngại thay đổi, ngại va chạm xã hội. Họ lựa chọn công việc nhàn, không thử sức ở môi trường mới. Thậm chí, có người còn không biết mình muốn gì, chỉ sống theo kỳ vọng người khác.
Nguyên nhân có thể do áp lực xã hội, sợ thất bại, thiếu kỹ năng sống hoặc do nền giáo dục chưa khơi gợi đủ khát vọng tự khám phá bản thân. Nhưng nếu mãi ở trong bóng tối, liệu ta có bao giờ thấy được ánh sáng chính mình?
6. Bài học và liên hệ bản thân
Là học sinh thời đại số, em nhận thức rõ rằng: sống an toàn chưa chắc đã là sống hạnh phúc. Chỉ khi dám bước ra khỏi vỏ ốc, em mới biết mình thật sự là ai. Dù thử thách có làm em ngã, thì vết xước ấy vẫn đáng giá hơn một cuộc đời nguyên vẹn mà vô nghĩa.
Khám phá bản thân không phải là cuộc phiêu lưu bốc đồng, mà là hành trình có định hướng. Đó là lý do em cần trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng, tăng khả năng thích ứng, và quan trọng nhất là không ngừng đặt câu hỏi: “Mình là ai và mình sống để làm gì?”
Kết luận
Trong thế giới hiện đại, chỉ khi dám thay đổi, con người mới trưởng thành và bứt phá. Vùng an toàn chỉ nên là nơi ta nghỉ chân, không phải nơi ta an cư. Bởi trưởng thành không nằm ở việc ta sống dễ dàng thế nào, mà ở việc ta đã vượt qua những giới hạn bản thân ra sao.
Người trẻ hôm nay hãy mạnh mẽ bước ra khỏi vùng an toàn – không để trở nên hoàn hảo, mà để trở thành chính mình.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời