Bài thơ "Nhớ con sông quê hương" của nhà thơ Tế Hanh là một tác phẩm tiêu biểu viết về quê hương, đặc biệt là hình ảnh con sông quê. Bài thơ được sáng tác năm 1956, in trong tập Hoa Niên, là sự kết tinh của niềm thương nhớ quê hương mãnh liệt của nhà thơ khi xa quê. Đoạn thơ trên nằm ở khổ đầu tiên của bài thơ, thể hiện nỗi nhớ nhung da diết của tác giả dành cho con sông quê hương.
Con sông quê hương là nơi lưu giữ những kỉ niệm tuổi thơ của tác giả. Đó là nơi có nước gương trong soi tóc những hàng tre, là nơi có tiếng chim kêu gọi nhau về xây tổ, là nơi có những buổi trưa hè bơi lội tắm mát, là nơi có những con cá, con cua, con ốc,... Tất cả những hình ảnh đó đã trở thành một phần kí ức tuổi thơ của tác giả, luôn khắc sâu trong tâm trí của ông.
Hình ảnh người mẹ cũng được tác giả nhắc đến trong đoạn thơ. Người mẹ ấy xuất hiện trong khung cảnh lao động, cần cù, chịu khó. Mẹ gánh nước tưới rau, nuôi dưỡng cây cỏ, góp phần tạo nên màu xanh tươi tốt cho quê hương. Hình ảnh người mẹ ấy chính là biểu tượng cho vẻ đẹp tần tảo, đảm đang của người phụ nữ Việt Nam.
Tuy nhiên, chiến tranh đã cướp đi tất cả. Con sông quê hương giờ đây chỉ còn là một dòng sông chết, khô cạn, trơ đáy. Cảnh vật ven bờ cũng trở nên hoang tàn, xơ xác. Dòng sông quê hương vốn là một biểu tượng của sự sống, của sự trù phú, nay lại trở thành một dòng sông chết, khiến cho tác giả vô cùng đau xót.
Nỗi nhớ quê hương của Tế Hanh được thể hiện qua những hình ảnh cụ thể, sinh động. Đó là nỗi nhớ da diết về con sông quê hương, về những kỉ niệm tuổi thơ, về người mẹ tần tảo, chịu khó. Nỗi nhớ ấy càng thêm da diết khi tác giả phải xa quê hương, sống trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt.
Đoạn thơ trên đã thể hiện được tình yêu quê hương tha thiết của nhà thơ Tế Hanh. Qua đó, chúng ta cũng thấy được ý nghĩa to lớn của quê hương đối với mỗi người. Quê hương là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi lưu giữ những kỉ niệm tuổi thơ, là nơi chứa đựng những tình cảm thiêng liêng nhất. Mỗi người cần phải biết trân trọng và gìn giữ quê hương của mình.