Bài thơ "Hơi Ấm Ổ Rơm" của Nguyễn Duy mang đến cho độc giả những cảm xúc sâu sắc về tình yêu thương, sự sẻ chia và lòng nhân ái trong cuộc sống. Tác phẩm này không chỉ là một bức tranh sinh động về cuộc sống nông thôn Việt Nam mà còn là một thông điệp ý nghĩa về giá trị con người.
Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ giản dị nhưng đầy sức gợi hình để miêu tả khung cảnh làng quê thanh bình, yên ả. Hình ảnh "ngôi nhà tranh nhỏ bé", "ổ rơm vàng rực rỡ", "lửa hồng bập bùng" tạo nên một không gian ấm cúng, thân thuộc, nơi con người tìm thấy sự an toàn và hạnh phúc.
Nhân vật chính trong bài thơ là một người mẹ nghèo khổ, đơn chiếc, phải vất vả nuôi con trong hoàn cảnh khó khăn. Tuy nhiên, bà vẫn luôn giữ được tấm lòng bao dung, vị tha, sẵn sàng giúp đỡ mọi người xung quanh. Hành động "bà mở rộng vòng tay", "ôm ấp đứa trẻ vào lòng" thể hiện tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ dành cho con cái và cả những đứa trẻ khác.
Tình huống bất ngờ xảy ra khi có một cơn bão lớn ập đến, khiến ngôi nhà bị sập, ổ rơm bị cháy rụi. Nhưng điều đáng ngạc nhiên là thay vì hoảng loạn, lo lắng, người mẹ lại bình tĩnh, lạc quan, thậm chí còn mỉm cười trước tai họa. Bà tin rằng tình yêu thương sẽ chiến thắng tất cả, và nụ cười của bà như một ngọn lửa hồng sưởi ấm tâm hồn những đứa trẻ.
Câu thơ cuối cùng "Nụ cười của bà/ Như ánh nắng ban mai/ Sưởi ấm lòng cháu" là một hình ảnh ẩn dụ đẹp đẽ, thể hiện sức mạnh tinh thần to lớn của tình yêu thương. Nụ cười của bà không chỉ sưởi ấm trái tim những đứa trẻ mà còn lan tỏa niềm vui, hy vọng đến tất cả mọi người xung quanh.
Bài thơ "Hơi Ấm Ổ Rơm" không chỉ ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn cao quý của người phụ nữ Việt Nam mà còn khẳng định vai trò quan trọng của gia đình, cộng đồng trong việc xây dựng một xã hội tốt đẹp. Tình yêu thương, sự sẻ chia, lòng nhân ái là những giá trị cốt lõi cần được gìn giữ và phát huy trong mỗi con người.
câu 1. Bài thơ "đồng chiêm" được viết theo thể thơ tự do.
câu 2. Nhân vật trữ tình trong đoạn trích trên chính là tác giả, thể hiện qua việc sử dụng đại từ "tôi" để xưng hô với nhân vật khác (bà mẹ). Đoạn trích miêu tả cảnh tượng một người con trai trở về thăm mẹ sau nhiều năm xa cách, và được mẹ đón tiếp bằng sự ấm áp, yêu thương. Nhân vật trữ tình ở đây có thể hiểu là tâm trạng của tác giả khi nhớ lại những kỷ niệm đẹp đẽ về mẹ, về quê hương, về tuổi thơ.
câu 3. Trong câu thơ "Rơm vàng bọc tôi như kén bọc tằm, Rơm vàng bọc tôi như kén bọc tằm", tác giả đã sử dụng biện pháp so sánh ngang bằng với các cặp so sánh: "rơm vàng - kén bọc tằm". Biện pháp này giúp tạo nên hình ảnh ẩn dụ đẹp đẽ và giàu sức gợi về tình mẫu tử thiêng liêng.
* Hình ảnh ẩn dụ: Rơm vàng tượng trưng cho sự bao bọc, che chở, ấm áp của người mẹ dành cho con cái. Kén bọc tằm cũng mang ý nghĩa tương tự, thể hiện sự bảo vệ, nâng niu, chăm sóc mà người mẹ dành cho đứa con bé bỏng.
* Hiệu quả nghệ thuật:
* Gợi hình: Hình ảnh rơm vàng, kén bọc tằm rất cụ thể, dễ hình dung, giúp người đọc cảm nhận rõ ràng sự ấm áp, an toàn mà người mẹ muốn mang đến cho con.
* Gợi cảm: Câu thơ thể hiện tình cảm yêu thương, sự hy sinh thầm lặng của người mẹ dành cho con. Đồng thời, nó còn khơi gợi lòng biết ơn sâu sắc đối với công lao to lớn của cha mẹ.
Biện pháp so sánh không chỉ làm tăng tính biểu cảm cho câu thơ mà còn góp phần khẳng định giá trị cao quý của tình mẫu tử, một chủ đề bất diệt trong văn học.
câu 4. Bài thơ "Hạt Gạo Làng Ta" của Trần Đăng Khoa thể hiện tình cảm sâu sắc và lòng biết ơn đối với quê hương, đất nước và con người Việt Nam. Tác giả đã sử dụng hình ảnh hạt gạo để nói lên sự vất vả, gian khổ của người nông dân trong việc sản xuất ra hạt gạo - nguồn lương thực chính của đất nước. Hạt gạo không chỉ là thức ăn mà còn là biểu tượng cho sự sống, sức mạnh và tinh thần kiên cường của người Việt Nam.
Tác giả đã miêu tả chi tiết về quá trình trồng lúa từ khi gieo mạ đến khi thu hoạch, qua đó thể hiện sự cần cù, chịu khó của người nông dân. Những câu thơ như "Rơm vàng bọc tôi như kén bọc tằm" hay "Tôi lớn lên bằng cơm gạo mới/ Bằng những trưa tháng sáu/ Nước như ai nấu/ Chết cả cá cờ" đã khắc họa rõ nét cuộc sống lao động vất vả nhưng đầy ý nghĩa của người nông dân.
Tình cảm của tác giả dành cho hạt gạo cũng chính là tình cảm dành cho quê hương, đất nước. Qua những dòng thơ, tác giả muốn khẳng định vai trò quan trọng của hạt gạo trong đời sống của người dân Việt Nam, đồng thời ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của người nông dân Việt Nam.
Ngoài ra, bài thơ còn thể hiện sự trân trọng đối với thiên nhiên, đặc biệt là đất đai. Đất đai được ví như mẹ, là nơi sinh ra và nuôi dưỡng cây lúa, tạo nên hạt gạo quý giá. Điều này cho thấy tác giả có cái nhìn sâu sắc về mối quan hệ giữa con người và tự nhiên.
Tóm lại, bài thơ "Hạt Gạo Làng Ta" không chỉ là một bức tranh sinh động về cuộc sống lao động của người nông dân mà còn là lời ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, phẩm chất cao quý của con người Việt Nam. Tình cảm của tác giả dành cho hạt gạo, cho quê hương, đất nước thật chân thành và đáng trân trọng.
câu 5. Bài học sâu sắc nhất mà em rút ra từ bài thơ "Cái ấm" của Nguyễn Duy là sự trân trọng và biết ơn đối với những điều giản dị, bình thường trong cuộc sống. Bài thơ đã khắc họa hình ảnh chiếc ấm - một vật dụng quen thuộc, gần gũi nhưng lại ẩn chứa nhiều giá trị tinh thần to lớn. Chiếc ấm không chỉ là vật dụng để pha trà, giữ nhiệt độ nước mà còn là nơi lưu giữ những kỷ niệm, tình cảm của con người. Nó là biểu tượng cho sự gắn bó, thân thiết giữa con người với nhau. Qua đó, tác giả muốn nhắn nhủ chúng ta hãy biết trân trọng những điều nhỏ bé, bình dị trong cuộc sống bởi nó chính là nền tảng tạo nên hạnh phúc. Hãy biết nâng niu, gìn giữ những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Đó cũng chính là cách để chúng ta xây dựng một xã hội văn minh, giàu đẹp hơn.