Vĩ dụ 1: Đặt một vật AB có độ lớn 6 cm, vuông góc với trục chính, cách thấu kính 24 cm. Đấu B của vật nằm trên trục chính, Cho biết tiêu cự của thấu kính là 8 cm, Bằng cách vẽ sơ đồ tỉ lệ, hãy xác định...

Để giải bài toán này, ta có các dữ liệu như sau: - Độ lớn vật AB = 6 cm - Vật cách thấu kính: \(d = 24\) cm - Tiêu cự thấu kính: \(f = 8\) cm - Vật AB vuông góc với trục chính, điểm B nằm trên trục chính --- **Bước 1: Xác định vị trí ảnh bằng công thức thấu kính** Công thức thấu kính: \[ \frac{1}{f} = \frac{1}{d} + \frac{1}{d'} \] Trong đó: - \(d\) là khoảng cách từ vật đến thấu kính - \(d'\) là khoảng cách từ ảnh đến thấu kính Thay số: \[ \frac{1}{8} = \frac{1}{24} + \frac{1}{d'} \] \[ \frac{1}{d'} = \frac{1}{8} - \frac{1}{24} = \frac{3 - 1}{24} = \frac{2}{24} = \frac{1}{12} \] Vậy: \[ d' = 12 \text{ cm} \] --- **Bước 2: Tính độ lớn ảnh** Độ phóng đại của ảnh là: \[ k = \frac{d'}{d} = \frac{12}{24} = 0,5 \] --- **Bước 3: Xác định chiều và độ lớn ảnh** - Vì \(k = 0,5\) (dương) nên ảnh cùng chiều với vật. - Chiều cao ảnh: \[ A'B' = k \times AB = 0,5 \times 6 = 3 \text{ cm} \] --- **Bước 4: Vẽ sơ đồ tỉ lệ** - Vật AB cách thấu kính 24 cm, chiều cao 6 cm - Ảnh A'B' cách thấu kính 12 cm, chiều cao 3 cm, cùng chiều với vật --- **Kết luận:** - Ảnh nằm cách thấu kính 12 cm, trên cùng phía với vật (phía đối diện vật) - Độ lớn ảnh bằng 3 cm, cùng chiều với vật (ảnh thật, nhỏ hơn vật 2 lần)