Trình bày cấu tạo ngoài của ếch đồng thích nghi với đời sống ở nước và ở cạn? Ý nghĩa của sự thích nghi đó là gì?

Cấu tạo ngoài của ếch đồng (Rana spp.) thể hiện rõ những đặc trưng giúp chúng vừa sống được dưới nước, vừa sinh hoạt được trên cạn: 1. Hình dáng chung, da và phủ bì - Thân dẹp hai bên, thuôn về phía sau, giảm lực cản khi bơi. - Da mỏng, trần, không có vảy, giàu mạch máu và tế bào tiết nhớt. Chất nhờn do da tiết ra giúp: • Giữ ẩm, hạn chế mất nước khi lên bờ. • Duy trì độ ẩm để trao đổi khí qua da (hô hấp da) khi dưới nước hoặc khi ẩn náu. - Màu sắc da thường xám, nâu xanh hoặc vàng nhạt, có vân, hoa văn giúp ngụy trang trong bùn lầy, cỏ dại. 2. Đầu, mắt, mũi, miệng - Đầu rộng, dẹp, nối liền với thân, không có cổ rõ rệt. - Mắt lồi, mang mí mắt trên, mí mắt dưới và màng ngấn (màng thứ ba) giúp bảo vệ, làm sạch mắt khi ở dưới nước. - Lỗ mũi (lỗ mũi sau) nằm trên đỉnh đầu, đóng–mở được, cho phép ếch thở khi chỉ lộ mắt và mũi trên mặt nước. - Miệng rộng, lưỡi dính mặt dưới hàm trước, có thể gập ra trước để liếm bắt côn trùng. 3. Chi trước và chi sau - Chi trước ngắn, 4 ngón không màng: chịu lực khi tiếp đất, giúp ếch nâng mình, leo cỏ và đỡ va chạm khi nhảy. - Chi sau rất phát triển, cơ bắp khỏe, dài hơn thân, 5 ngón có màng bơi kéo dài giữa các ngón: • Màng bơi giúp tăng diện tích chân sau, đẩy nước tốt khi bơi. • Cơ chân khỏe hỗ trợ nhảy xa trên cạn để chạy trốn kẻ thù và săn mồi. 4. Màng nhĩ ngoài - Màng nhĩ (vùng tròn phía sau mắt) thu nhận sóng âm, giúp ếch nghe được tiếng kêu của đồng loại và âm thanh chung quanh cả trên cạn lẫn dưới nước. Ý nghĩa của những thích nghi trên - Cho phép ếch vừa bơi lội linh hoạt, vừa trườn bò và nhảy nhanh trên cạn; từ đó mở rộng môi trường kiếm ăn, tránh kẻ thù và tìm nơi giao phối. - Hô hấp kép: qua da và qua phổi — thích nghi với việc lặn dưới nước và hoạt động trên cạn. - Ngụy trang tốt nhờ màu sắc da và tư thế nằm áp dưới mặt nước hay trong đám lá khô. - Mắt, mũi và tai được bố trí thuận lợi để quan sát, thở, nghe ngay cả khi ếch nổi mình chỉ lộ một phần đầu trên mặt nước. Tóm lại, các đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồng là kết quả của quá trình tiến hoá, giúp chúng khai thác đồng thời hai môi trường sống—nước và cạn—tối ưu hóa việc hô hấp, sinh sản, săn mồi và tránh kẻ thù.