Ngày xửa ngày xưa, tại một làng quê yên bình, có hai anh em sinh đôi tên là Tân và Lang. Họ có ngoại hình giống hệt nhau, khiến cho ngay cả người thân cũng khó phân biệt. Cha của họ là một người đàn ông cao lớn, mạnh mẽ, được vua Hùng triệu về Phong Châu để ban thưởng và đặt tên là Cao. Từ đó, gia đình họ mang họ "Cao".
Hai anh em lớn lên, cha mẹ qua đời, để lại cho họ một cuộc sống đầy đủ nhưng cũng đầy trách nhiệm. Cả hai đều rất quý trọng nhau, luôn gắn bó keo sơn, không bao giờ xa cách. Tuy nhiên, khi trưởng thành, Tân và Lang mỗi người có một ước mơ riêng. Tân muốn tiếp tục học hành, trau dồi kiến thức, trong khi Lang lại mong muốn được trải nghiệm cuộc sống, khám phá thế giới xung quanh.
Một ngày nọ, Tân gặp một đạo sĩ họ Lưu, người nổi tiếng với tài năng và đức độ. Anh xin phép được theo học đạo sĩ, hy vọng sẽ học được nhiều điều bổ ích. Đạo sĩ đồng ý nhận Tân làm đệ tử, và Lang cũng muốn được học cùng anh. Tuy nhiên, đạo sĩ chỉ nhận Tân làm học trò, khiến Lang cảm thấy buồn bã và ghen tị.
Lang không thể chấp nhận việc anh mình được ưu ái hơn, nên anh quyết định rời khỏi nhà, đi tìm cơ hội học hỏi khác. Anh đi mãi, vượt qua nhiều vùng đất, cuối cùng dừng chân tại một ngôi làng nhỏ ven sông. Tại đây, anh gặp một cô gái xinh đẹp, hiền dịu, tên là Cô Gái. Hai người nhanh chóng nảy sinh tình cảm và kết hôn với nhau.
Trong thời gian sống hạnh phúc bên Cô Gái, Lang không hề biết rằng anh trai mình đang gặp nạn. Một ngày nọ, Tân và Cô Gái đi thăm ruộng, nhưng do sơ suất, Tân bị ngã xuống sông và chết đuối. Cô Gái đau đớn vô cùng, nhưng không biết làm gì hơn ngoài việc báo tin cho gia đình.
Khi nghe tin anh trai mất, Lang vô cùng bàng hoàng và đau khổ. Anh vội vàng quay trở về nhà, mang theo nỗi buồn sâu thẳm. Khi đến nơi, anh thấy cha mẹ đã qua đời, và căn nhà trống vắng. Nỗi đau càng thêm nặng nề khi anh biết rằng anh trai mình đã ra đi mãi mãi.
Lang không thể chấp nhận sự thật phũ phàng này. Anh quyết định bỏ nhà ra đi, tìm kiếm anh trai. Anh đi mãi, đi mãi, cuối cùng đến một bờ sông rộng lớn. Anh ngồi xuống bên bờ sông, ôm mặt khóc than cho số phận của mình. Nước mắt của anh rơi xuống dòng sông, tạo thành những giọt nước long lanh, lấp lánh dưới ánh nắng mặt trời.
Sau khi khóc xong, Lang đứng dậy, ngẩng cao đầu nhìn về phía trước. Anh quyết tâm sẽ tiếp tục tìm kiếm anh trai, dù phải đi đến bất cứ đâu. Và rồi, một điều kỳ diệu xảy ra. Trước mắt anh, xuất hiện một cây cổ thụ khổng lồ, cành lá sum suê, tỏa bóng mát rượi. Trên cây, có một chú chim nhỏ đang đậu, hót líu lo. Chú chim nói:
- "Ta là chim Phượng Hoàng, chúa tể của bầu trời. Ta biết ngươi đang tìm kiếm anh trai của mình. Hãy theo ta, ta sẽ đưa ngươi đến nơi anh trai ngươi đang ở."
Lang không chần chừ, lập tức leo lên lưng chim Phượng Hoàng. Chim bay vút lên trời cao, vượt qua những dãy núi trùng điệp, những cánh rừng bạt ngàn, những dòng sông uốn lượn. Cuối cùng, chim hạ cánh xuống một hòn đảo hoang vu, cách xa đất liền.
Trên hòn đảo, có một ngôi nhà nhỏ bằng gỗ, lợp mái tranh đơn sơ. Bên trong nhà, có một người đàn ông đang ngồi trầm ngâm, vẻ mặt buồn bã. Khi nhìn thấy Lang, người đàn ông chạy ra đón anh, ôm chầm lấy anh và khóc nức nở. Hai anh em ôm nhau thật lâu, rồi cùng nhau vào nhà, kể cho nhau nghe những chuyện đã xảy ra.
Lang nghe anh trai kể mà lòng tràn ngập niềm vui sướng. Anh biết rằng cuối cùng mình đã tìm thấy anh trai, và hai anh em lại được đoàn tụ. Hai anh em sống hạnh phúc bên nhau trên hòn đảo hoang vu, không còn phải chịu cảnh chia lìa nữa.
Từ đó, câu chuyện về hai anh em Tân và Lang lan truyền khắp nơi. Người ta ca ngợi tình yêu thương, sự hi sinh và lòng dũng cảm của hai anh em. Câu chuyện của họ trở thành biểu tượng cho tình cảm gia đình thiêng liêng, bất diệt.