- Mở đoạn: Tác phẩm "Nỗi buồn chiến tranh" của Bảo Ninh là một bức tranh chân thực về cuộc chiến tranh Việt Nam, đặc biệt là những hậu quả tàn khốc mà nó gây ra cho con người. Trong tác phẩm này, nhà văn tập trung khai thác nỗi đau, mất mát của con người sau chiến tranh, đồng thời cũng thể hiện khát vọng sống mãnh liệt của họ.
- Thân đoạn: Hình ảnh Kiên trong cơn mê sảng là minh chứng rõ nét nhất cho những tổn thương sâu sắc mà chiến tranh mang lại. Những kí ức kinh hoàng về trận đánh, về những người đồng đội đã hy sinh, về những mất mát, đau thương… cứ dồn dập ùa về, khiến Kiên như chìm đắm trong biển khổ. Cảnh tượng Kiên bị thương nặng, nằm bất động giữa rừng, đối mặt với cái chết cận kề càng làm nổi bật sự khắc nghiệt của chiến tranh. Tuy nhiên, chính trong hoàn cảnh tuyệt vọng ấy, Kiên đã đưa ra một lựa chọn đầy tính nhân văn: sống tiếp thay vì tự tử.
- Quyết định của Kiên không chỉ là sự lựa chọn giữa sống và chết, mà còn là sự lựa chọn giữa hi vọng và tuyệt vọng. Anh nhận ra rằng, dù có bao nhiêu khó khăn, thử thách, thì cuộc sống vẫn luôn đáng trân trọng. Kiên đã tìm lại bản thân mình qua ký ức, qua những kỉ niệm đẹp đẽ về quá khứ. Chính nhờ đó, anh đã vượt qua nỗi đau, tìm thấy niềm vui sống và tiếp tục hành trình của mình.
- Kết thúc tác phẩm, Kiên trở thành một người đàn ông trưởng thành, giàu lòng trắc ẩn. Anh hiểu rằng, dù phải trải qua bao nhiêu khó khăn, thử thách, thì cuộc sống vẫn luôn đáng trân trọng. Sự lựa chọn của Kiên không chỉ là sự sống mà còn là sự hồi sinh về tinh thần.
- Kết đoạn: Qua nhân vật Kiên, Bảo Ninh đã gửi gắm thông điệp về sức mạnh nội tâm của con người. Dù phải trải qua bao nhiêu khó khăn, thử thách, thì chúng ta vẫn luôn có khả năng vượt qua và tìm thấy niềm vui sống. Sự lựa chọn của Kiên không chỉ là sự sống mà còn là sự hồi sinh về tinh thần, là minh chứng cho khát vọng sống mãnh liệt của con người.