Viết bài văn phân tích tối thiểu 700 chữ

Nam Cao là cây bút hiện thực xuất sắc của văn học Việt Nam thời kì 1930 – 1945. Nghệ thuật tự sự đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong sáng tác của Nam Cao. Ở đó, ta thấy được một ngòi bút hiện thực, luôn hướng đến những vấn đề mang tầm vĩ mô: vấn đề nhân sinh, vấn đề nhân cách, vấn đề nhân phẩm,... Truyện ngắn Chí Phèo là một ví dụ tiêu biểu cho nghệ thuật tự sự của Nam Cao.

Trước hết, nghệ thuật tự sự của Nam Cao thể hiện ở chỗ ông rất thành công trong việc xây dựng nhân vật. Nhân vật trong truyện ngắn Chí Phèo là những nhân vật điển hình, đại diện cho những kiểu người có trong xã hội đương thời. Chí Phèo là điển hình cho những thanh niên nông dân lương thiện bị đẩy vào con đường lưu manh, côn đồ, bị tha hóa về nhân cách. Bá Kiến là một điển hình cho tầng lớp thống trị gian ác, mưu mô trong xã hội thực dân nửa phong kiến. Ngoài ra, còn có những nhân vật như Thị Nở, bà cô thị Nở,… cũng là những điển hình cho những kiểu người trong xã hội. Việc xây dựng nhân vật đã giúp Nam Cao khắc họa chân thực bức tranh xã hội lúc bấy giờ.

Không chỉ thành công trong việc xây dựng nhân vật, Nam Cao còn rất thành công trong việc miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật. Tâm lí nhân vật Chí Phèo sau đêm ở vườn chuối với Thị Nở được Nam Cao miêu tả rất chân thực và sinh động. Sau cơn say dài bất tận, lần đầu tiên Chí Phèo tỉnh rượu, hắn cảm nhận được những âm thanh của cuộc sống: “Tiếng chim hót ngoài kia vui vẻ quá”, “tiếng anh thuyền chài gõ mái chèo đuổi cá”, tiếng trò chuyện của những người buôn bán ở chợ… Những âm thanh ấy đã gợi nhắc Chí Phèo về những ngày tháng tuổi trẻ của mình khi ấy. Hắn ao ước có một gia đình nho nhỏ, chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải. Chúng lại bỏ một con lợn nuôi để làm vốn liếng. Khá giả thì mua dăm ba sào ruộng làm. Ý nghĩ ấy đã khiến Chí Phèo thèm khát ngấu nghiến, say sưa với nó mà không hề biết rằng bước chân của hắn đã đưa hắn đến trước cánh cửa của cơn ác mộng.

Diễn biến tâm lí của Chí Phèo còn được thể hiện ở thái độ của hắn với Bá Kiến. Lần đầu tiên sau nhiều năm sống kiếp người bò, hắn biết sợ. Hắn sợ bởi Bá Kiến thề rằng sẽ cho hắn “bớt khổ”. Hắn càng sợ hơn khi bà cô của thị Nở cũng nói như vậy. Hắn sợ vì lâu nay không ai cho không hắn cái gì, muốn có hắn phải đe dọa, dọa nạt, áp chế… Hắn càng thấm thía hơn tội ác của kẻ đã cướp đi linh hồn và hình hài người của hắn. Vậy nên, hành động đâm chết Bá Kiến của Chí Phèo là một hành động tất yếu. Hành động này cho thấy sự thức tỉnh của người nông dân sau khi đã bị cướp đi cả nhân hình lẫn nhân tính.

Bên cạnh nghệ thuật xây dựng nhân vật và miêu tả tâm lí nhân vật, nghệ thuật trần thuật cũng góp phần tạo nên thành công cho truyện ngắn Chí Phèo. Trần thuật trong truyện ngắn Chí Phèo rất linh hoạt, tự nhiên, phóng túng, theo dòng tâm lí nhân vật. Ngôi kể trong truyện cũng thay đổi linh hoạt từ ngôi thứ 3 sang ngôi thứ nhất, từ điểm nhìn bên ngoài sang điểm nhìn bên trong. Nhờ vậy, tác phẩm đã khắc họa sâu sắc thế giới nội tâm của nhân vật.

Ngoài ra, ngôn ngữ trong tác phẩm là một nét đặc sắc không thể không kể đến. Ngôn ngữ trong tác phẩm vừa là phương tiện để xây dựng nhân vật vừa là phương tiện để Nam Cao thể hiện tài năng bậc thầy của mình. Ngôn ngữ trong Chí Phèo rất giàu trí tuệ; mang tính đa nghĩa, đa thanh; đậm chất trữ tình.

Với nghệ thuật tự sự đặc sắc, truyện ngắn Chí Phèo đã trở thành một kiệt tác bất hủ có một không hai trong nền văn học Việt Nam hiện đại. Tác phẩm là lời tố cáo đanh thép của Nam Cao về xã hội đương thời thối nát, tàn bạo, đồng thời là lời kêu cứu khẩn thiết: Hãy cứu lấy con người, hãy yêu thương con người, hãy để cho mọi con người được sống cuộc sống con người.