1. Nêu tên và vai trò chính của các hệ cơ quan trong cơ thể? 2. Phân biệt giữa cơ quan và hệ cơ quan.

1. Tên và vai trò chính của các hệ cơ quan trong cơ thể người Dưới đây là 11 hệ cơ quan chủ yếu cùng chức năng cơ bản của mỗi hệ: 1. Hệ Tuần Hoàn (Máu – Tim – Mạch máu) - Vận chuyển oxy, chất dinh dưỡng đến mọi tế bào; - Thu nhận CO₂ và chất thải để đưa về phổi, thận, gan thải ra ngoài. 2. Hệ Hô Hấp (Phổi – Đường thở) - Trao đổi khí: cung cấp O₂ cho máu, thải CO₂ ra khỏi cơ thể; - Giúp điều hòa pH máu qua giữ cân bằng CO₂/HCO₃⁻. 3. Hệ Tiêu Hóa (Miệng – Thực quản – Dạ dày – Ruột – Gan – Tuyến tụy…) - Tiêu hóa, phân giải thức ăn thành chất dinh dưỡng (đường, axit amin, acid béo…); - Hấp thu chất dinh dưỡng vào máu; - Đóng vai trò trong thải độc (gan, ruột kết). 4. Hệ Thần Kinh (Não – Tủy sống – Dây thần kinh) - Điều khiển và phối hợp mọi hoạt động ý thức và vô thức; - Tiếp nhận và xử lý tín hiệu từ môi trường; - Vận hành cơ, tuyến, nội tiết. 5. Hệ Nội Tiết (Tuyến yên, giáp, thượng thận, tụy, buồng trứng, tinh hoàn…) - Tiết hormone điều hòa chuyển hóa, tăng trưởng, sinh sản, cân bằng nội môi; - Phối hợp chặt chẽ với hệ thần kinh để duy trì ổn định hoạt động cơ thể. 6. Hệ Cơ Xương Khớp (Xương – Sụn – Khớp – Cơ) - Chức năng nâng đỡ, bảo vệ cơ quan nội tạng; - Là nơi dự trữ canxi, phospho; - Phối hợp vận động cơ thể. 7. Hệ Bài Tiết – Thận (Thận – Niệu quản – Bàng quang – Niệu đạo) - Lọc máu, loại bỏ chất thải hòa tan (ure, creatinin…); - Điều chỉnh nước, điện giải, pH; - Sản xuất hormone (erythropoietin…). 8. Hệ Miễn Dịch – Bạch Huyết (Tủy xương – Lách – Hạch bạch huyết – Tuyến ức – Mô lympho) - Nhận diện, tiêu diệt tác nhân lạ (vi khuẩn, virus, nấm…); - Tạo kháng thể, trí nhớ miễn dịch. 9. Hệ Sinh Dục (Buồng trứng – Tử cung – Âm đạo; tinh hoàn – ống dẫn tinh – dương vật) - Sản xuất giao tử (trứng, tinh trùng); - Điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, mang thai, sinh sản. 10. Hệ Da – Lông – Móng (Integumentary system) - Bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân vật lý, vi sinh; - Điều hòa nhiệt độ, cảm giác (tiếp nhận kích thích bên ngoài); - Tham gia tổng hợp vitamin D. 11. Hệ Vận Động (gồm các cơ, gân, dây chằng…) - Phối hợp với hệ xương khớp để di chuyển; - Duy trì tư thế, sức mạnh và sự linh hoạt của cơ thể. 2. Phân biệt “cơ quan” và “hệ cơ quan” - Cơ quan (organ): là tổ chức gồm nhiều loại mô phối hợp với nhau thực hiện một hoặc một số chức năng nhất định. Ví dụ: tim, gan, phổi, thận… - Hệ cơ quan (organ system): là tập hợp nhiều cơ quan có cấu tạo khác nhau nhưng phối hợp chặt chẽ để thực hiện một chức năng sinh lý tổng thể. Ví dụ: hệ tuần hoàn gồm tim, mạch máu; hệ tiêu hóa gồm miệng, dạ dày, ruột, gan, tụy… Tóm lại, “cơ quan” là đơn vị cấu trúc – chức năng cơ bản; còn “hệ cơ quan” là tổ hợp của nhiều cơ quan cùng tương tác để bảo đảm hoạt động lớn của cơ thể.