tóm tắt Lệ Nương truyện của Nguyễn Dữ

Lệ Nương là con gái quan Trung sứ, tính tình thùy mị nết na, tư dung tốt đẹp. Nàng được vua tuyển vào cung làm cung nữ và được phong làm Lệ Nương. Một lần, nàng cùng các cung nữ khác đi chơi ở điện Hàm Nguyên. Trong lúc mọi người đang vui đùa, Lệ Nương nhìn thấy một chàng thư sinh khôi ngô tuấn tú nên đem lòng cảm mến. Sau đó, nàng đã nhờ một cung nữ tên là Kim Phượng dò la tin tức về chàng trai ấy.
Kim Phượng tìm hiểu và biết được rằng chàng trai ấy tên là Trần Nhân Tông, hiện đang là Hoàng đế của Đại Việt. Lệ Nương nghe vậy, càng thêm si mê và mong muốn được gặp gỡ chàng.
Một hôm, Lệ Nương cùng các cung nữ khác đi dạo trong vườn thượng uyển. Bỗng nhiên, nàng nhìn thấy một bông hoa sen trắng đang nở rộ trên mặt hồ. Lệ Nương liền chạy đến bên cạnh bông hoa, ngắm nghía và hít hà mùi hương thơm ngát của nó.
Bất ngờ, Lệ Nương bị một cơn gió mạnh thổi qua, khiến nàng ngã xuống hồ. Lúc tỉnh dậy, Lệ Nương phát hiện ra mình đang nằm trong một căn phòng sang trọng. Nàng nhìn quanh thì thấy có rất nhiều cung nữ đang đứng hầu hạ.
Lệ Nương vội vàng hỏi thăm thì mới biết rằng mình đã được cứu sống bởi hoàng hậu và được đưa vào cung.
Lệ Nương vô cùng mừng rỡ khi biết mình vẫn còn sống. Tuy nhiên, nàng cũng rất lo lắng vì không biết phải làm thế nào để trở về với gia đình.
Trong lúc Lệ Nương đang băn khoăn suy nghĩ, thì bỗng nhiên có một vị thái giám bước vào phòng. Vị thái giám giới thiệu với Lệ Nương rằng nàng đã được hoàng hậu nhận làm con nuôi và sẽ được gả cho Thái tử Trần Khâm.
Lệ Nương nghe vậy, vô cùng sửng sốt. Nàng không thể ngờ rằng mình lại được gả cho Thái tử. Nhưng sau khi suy nghĩ kỹ lưỡng, Lệ Nương quyết định chấp nhận cuộc hôn nhân này.
Ngày cưới của Lệ Nương và Thái tử diễn ra rất long trọng. Lệ Nương mặc một chiếc áo dài màu đỏ, đầu đội mũ miện vàng, trông vô cùng xinh đẹp.
Sau khi kết hôn, Lệ Nương sống rất hạnh phúc bên cạnh Thái tử. Hai người có với nhau hai người con trai là Trần Anh Tông và Trần Minh Tông.
Tuy nhiên, hạnh phúc của Lệ Nương chẳng kéo dài được bao lâu. Năm 1293, Thái tử Trần Khâm lên ngôi vua, lấy hiệu là Trần Anh Tông. Lệ Nương được phong làm Hoàng hậu.
Năm 1308, Trần Anh Tông băng hà. Con trai cả của ông là Trần Minh Tông lên ngôi vua. Lệ Nương được phong làm Thái hậu.
Năm 1329, Trần Minh Tông băng hà. Con trai thứ hai của ông là Trần Hiến Tông lên ngôi vua. Lệ Nương được phong làm Thái hoàng thái hậu.
Năm 1341, Trần Hiến Tông băng hà. Con trai út của ông là Trần Dụ Tông lên ngôi vua. Lệ Nương được phong làm Thái bà thái hậu.
Năm 1369, Trần Dụ Tông băng hà. Con trai trưởng của ông là Trần Duệ Tông lên ngôi vua. Lệ Nương được phong làm Thái bà thái hậu.
Năm 1372, Trần Duệ Tông băng hà. Con trai thứ hai của ông là Trần Phế Đế lên ngôi vua. Lệ Nương được phong làm Thái bà thái hậu.
Năm 1377, Trần Phế Đế băng hà. Con trai út của ông là Trần Ngỗi lên ngôi vua. Lệ Nương được phong làm Thái bà thái hậu.
Năm 1388, Trần Ngỗi băng hà. Con trai trưởng của ông là Trần Thuận Tông lên ngôi vua. Lệ Nương được phong làm Thái bà thái hậu.
Năm 1398, Trần Thuận Tông băng hà. Con trai trưởng của ông là Trần Thiếu Đế lên ngôi vua. Lệ Nương được phong làm Thái bà thái hậu.
Năm 1400, nhà Hồ lật đổ triều đại nhà Trần. Lệ Nương bị bắt giam và sau đó bị giết chết.