câu 1. Đoạn trích sử dụng ngôi kể thứ nhất, tức là tác giả Kim Lân trực tiếp kể lại câu chuyện từ góc nhìn của nhân vật Tư. Điều này giúp tạo cảm giác chân thực và gần gũi với người đọc, khiến họ dễ dàng đồng cảm với nỗi đau và sự bất công mà nhân vật chính phải trải qua. Ngôi kể thứ nhất cũng góp phần thể hiện rõ ràng suy nghĩ, cảm xúc và quan điểm của nhân vật Tư, tạo nên chiều sâu cho câu chuyện.
câu 2. Những chi tiết thể hiện tâm trạng đau đớn, bất lực vì đói của Tư dù cảnh chiều rất đẹp là:
- Tiếng bát vỡ: Tiếng bát vỡ vang lên giữa sự yên tĩnh của buổi chiều tà tạo nên một cảm giác buồn bã, u uất. Nó phản ánh nỗi đau đớn, bất lực của Tư trước hoàn cảnh nghèo đói, thiếu thốn.
- Bức tranh thiên nhiên: Bức tranh thiên nhiên với những gam màu trầm buồn, ảm đạm càng làm tăng thêm nỗi sầu muộn của nhân vật. Ánh nắng nhạt dần, gió thổi xào xạc, lá cây lay động, bầu trời tối sầm… tất cả tạo nên một khung cảnh u tịch, gợi lên sự bế tắc, tuyệt vọng của Tư.
- Hình ảnh người phụ nữ: Hình ảnh người phụ nữ vo gạo, bốc khói, gợi lên sự vất vả, lam lũ của người phụ nữ Việt Nam xưa. Sự đối lập giữa hình ảnh người phụ nữ chăm chỉ, cần mẫn với cảnh ngộ bi đát của Tư khiến cho nỗi đau của nhân vật trở nên sâu sắc hơn.
- Nước mắt trào ra: Nước mắt trào ra là biểu hiện rõ ràng nhất cho nỗi đau đớn, bất lực của Tư. Nó thể hiện sự tuyệt vọng, bế tắc của nhân vật trước hoàn cảnh nghèo đói, thiếu thốn.
Phản ánh:
Bài tập này giúp học sinh rèn luyện kỹ năng phân tích tác phẩm văn học, đặc biệt là khả năng nhận biết và phân tích các chi tiết nghệ thuật. Việc sử dụng phương pháp tiếp cận thay thế giúp học sinh hiểu sâu hơn về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, từ đó nâng cao khả năng cảm thụ văn học.
câu 3: Đoạn trích "Đứa con người vợ lẽ" của Kim Lân sử dụng điểm nhìn bên trong để thể hiện nội tâm phức tạp của nhân vật Tư. Tác giả đặt người đọc vào vị trí của Tư, giúp chúng ta cảm nhận sâu sắc nỗi đau, sự bất lực và khát vọng hạnh phúc của anh.
* Nỗi đau: Tư là con trai của người vợ lẽ, luôn bị đối xử bất công và khinh thường bởi gia đình giàu có. Anh phải chứng kiến cảnh mẹ mình bị ngược đãi, bị bỏ rơi và phải sống trong cảnh nghèo khổ. Nỗi đau ấy khiến anh trở nên cay đắng, uất hận và đôi khi muốn phản kháng.
* Sự bất lực: Dù rất muốn thay đổi số phận, nhưng Tư lại bị giới hạn bởi hoàn cảnh và địa vị xã hội. Anh không thể đấu tranh trực tiếp với quyền uy của gia đình, cũng không thể tìm kiếm cơ hội để cải thiện cuộc sống. Sự bất lực này khiến anh trở nên chán nản, tuyệt vọng và thậm chí có lúc muốn buông xuôi.
* Khát vọng hạnh phúc: Tuy nhiên, ẩn sâu trong tâm hồn Tư vẫn là khát vọng mãnh liệt về hạnh phúc và tự do. Anh khao khát được sống một cuộc đời bình dị, được yêu thương và được tôn trọng. Khát vọng ấy càng trở nên mãnh liệt khi anh chứng kiến cảnh tượng ấm áp của gia đình hàng xóm.
Tác giả Kim Lân đã khéo léo sử dụng điểm nhìn bên trong để khắc họa chân dung tâm lý của Tư, tạo nên một hình ảnh đầy bi kịch và xúc động về số phận của người con trai người vợ lẽ trong xã hội phong kiến. Đồng thời, tác phẩm cũng gợi lên những suy ngẫm về giá trị con người và khát vọng tự do trong cuộc sống.
câu 4. Hình ảnh bát phở trong đoạn trích có ý nghĩa sâu sắc về sự đối lập giữa khát vọng và thực tế. Bát phở tượng trưng cho ước mơ, hy vọng và khao khát của Tư, nhưng nó cũng phản ánh sự thật nghiệt ngã về hoàn cảnh nghèo khó, bất công và phân biệt giai cấp trong xã hội thời bấy giờ. Hình ảnh này thể hiện rõ ràng nỗi đau, sự tuyệt vọng và sự đấu tranh nội tâm của nhân vật chính trước những thử thách cuộc đời.
câu 5. Đoạn trích "Đứa con người vợ lẽ" của Kim Lân đã khắc họa thành công hình ảnh nhân vật Tư - một người con trai của người vợ lẽ trong xã hội phong kiến xưa. Qua đó, tác giả thể hiện sự cảm thương sâu sắc đối với số phận bất hạnh của những người phụ nữ và trẻ em trong hoàn cảnh ấy.
Tư là con trai của bà Cả - vợ lẽ của cha anh. Vì vậy, ngay từ khi sinh ra, anh đã bị coi thường, khinh rẻ bởi chính người cha ruột thịt của mình. Anh lớn lên trong cảnh nghèo khó, thiếu thốn tình thương của cha mẹ. Cha anh mất sớm, mẹ anh cũng bỏ đi biệt xứ, để lại anh một mình bơ vơ giữa dòng đời. Từ nhỏ, anh đã phải tự lực cánh sinh, kiếm sống bằng đủ mọi nghề. Cuộc sống vất vả, gian nan khiến anh trở nên chai sạn, ít nói, ít cười.
Tuy nhiên, ẩn sâu bên trong vẻ ngoài lạnh lùng, cứng cỏi ấy là một trái tim ấm áp, giàu lòng yêu thương. Khi gặp Thân - một cô gái hiền lành, tốt bụng, anh đã nảy sinh tình cảm với cô. Tình yêu của hai người bắt nguồn từ sự đồng cảm, sẻ chia. Họ cùng chung một hoàn cảnh, cùng phải chịu đựng những thiệt thòi, bất hạnh do chế độ đa thê gây ra. Chính điều đó đã gắn kết họ lại với nhau, tạo nên một mối quan hệ bền chặt, thắm thiết.
Tình yêu của Tư và Thân là một tình yêu chân thành, giản dị nhưng rất đẹp đẽ. Nó là minh chứng cho sức mạnh của tình yêu, có thể vượt qua mọi rào cản, mọi định kiến. Tuy nhiên, tình yêu của họ cũng gặp phải nhiều trắc trở, thử thách. Cuối cùng, họ đã không thể đến được với nhau. Cái chết của Thân là một bi kịch đau đớn, khiến người đọc không khỏi xót xa, thương cảm.
Qua nhân vật Tư, tác giả Kim Lân đã gửi gắm thông điệp về sự bất công, tàn bạo của chế độ đa thê. Đồng thời, tác phẩm cũng ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của những người phụ nữ, những đứa trẻ trong hoàn cảnh ấy. Họ là những người giàu lòng yêu thương, vị tha, luôn biết trân trọng những gì mình đang có.
câu 6. Đoạn trích "Đứa con người vợ lẽ" của Kim Lân đã khắc họa thành công hình ảnh nhân vật Tư - một người con trai của người vợ lẽ trong xã hội phong kiến xưa. Qua đó, tác giả đã thể hiện rõ nét sự đồng cảm, sẻ chia trong cuộc sống.
Tư là con trai của người vợ lẽ, do đó anh luôn bị đối xử bất công, thậm chí là bị khinh thường bởi chính cha ruột của mình. Anh phải sống trong cảnh nghèo khổ, thiếu thốn, phải làm việc vất vả để kiếm sống. Tuy nhiên, dù gặp nhiều khó khăn, Tư vẫn luôn giữ vững tinh thần lạc quan, yêu đời. Anh luôn giúp đỡ mọi người xung quanh, sẵn sàng sẻ chia những gì mình có với những người kém may mắn hơn.
Sự đồng cảm, sẻ chia của Tư được thể hiện rõ nhất qua hành động của anh khi chứng kiến cảnh tượng một bà cụ già đang đói khát. Khi thấy bà cụ đứng bên đường, anh đã chạy đến hỏi han, an ủi và tặng bà cụ một ít tiền. Hành động này thể hiện tấm lòng nhân ái, bao dung của Tư đối với những người gặp khó khăn.
Sự đồng cảm, sẻ chia của Tư cũng được thể hiện qua thái độ của anh đối với người bạn thân Thân. Dù bị cha ruột khinh thường, nhưng Tư vẫn luôn trân trọng và yêu quý Thân. Anh hiểu rằng Thân cũng là nạn nhân của chế độ phong kiến, và anh luôn cố gắng giúp đỡ Thân vượt qua những khó khăn trong cuộc sống.
Qua nhân vật Tư, tác giả Kim Lân đã gửi gắm thông điệp về tầm quan trọng của sự đồng cảm, sẻ chia trong cuộc sống. Những hành động nhỏ bé, giản dị nhưng đầy ý nghĩa của Tư đã góp phần lan tỏa những điều tốt đẹp trong xã hội.