anh/chị hãy viết bài văn nghị luận khoảng 600 chữ so sánh, đánh giá hai đoạn trích trong tác phẩm truyện ngắn Dì Hảo(Nam Cao ) Mùa Lạc (Nguyễn Khải)

So sánh và Đánh giá Hai Đoạn trích tiêu biểu trong "Dì Hảo" (Nam Cao) và "Mùa lạc" (Nguyễn Khải)
Nam Cao và Nguyễn Khải là hai cây bút lớn của văn học Việt Nam, đại diện cho hai giai đoạn lịch sử và hai khuynh hướng hiện thực khác nhau. Truyện ngắn "Dì Hảo" và "Mùa lạc" mang đến hai lát cắt hoàn toàn tương phản về cuộc sống và con người, được thể hiện rõ nét qua các đoạn trích tiêu biểu trong tác phẩm. So sánh hai đoạn trích này giúp ta thấy rõ sự chuyển dịch trong quan niệm nghệ thuật và cảm hứng sáng tạo của văn học Việt Nam.

1. Nội dung và Cảm hứng Chủ đạo
Nếu đoạn trích trong "Dì Hảo" thường tập trung vào những bi kịch cá nhân, sự giày vò nội tâm và thân phận nhỏ bé, đáng thương của con người trong xã hội cũ, thì đoạn trích trong "Mùa lạc" lại ngợi ca tinh thần lạc quan, sức sống tập thể và sự đổi thay tích cực trong công cuộc xây dựng cuộc sống mới.

Trong "Dì Hảo", cảm hứng chủ đạo là sự phê phán hiện thực và trăn trở về nhân phẩm. Dì Hảo là nạn nhân của miếng cơm manh áo, bị tha hóa và bị xã hội khinh rẻ. Đoạn trích khắc họa rõ nét sự nghèo đói cùng cực và sự bất lực, tuyệt vọng của người phụ nữ trước gánh nặng mưu sinh. Đây là tiếng kêu cứu cho những kiếp người bị vùi dập, đúng với chủ nghĩa hiện thực phê phán của Nam Cao.

Ngược lại, đoạn trích "Mùa lạc" lại thấm đẫm cảm hứng lãng mạn cách mạng và niềm tin vào tương lai. Tác phẩm đưa người đọc đến nông trường, nơi những con người cũ (người nghèo, người thất bại) đang tìm thấy ý nghĩa cuộc đời qua lao động tập thể. Cảnh "mùa lạc" không chỉ là khung cảnh thiên nhiên mà còn là biểu tượng cho sự hồi sinh, no ấm và hy vọng của một giai đoạn lịch sử mới.

2. Nghệ thuật Xây dựng Hình tượng và Giọng văn
Sự khác biệt về nội dung dẫn đến sự khác biệt sâu sắc trong giọng văn và cách xây dựng hình tượng nhân vật:

Nam Cao sử dụng giọng văn lạnh lùng, khách quan nhưng ẩn chứa nỗi xót xa, day dứt. Ông đi sâu vào tâm lý nhân vật, dùng ngôn ngữ giản dị nhưng sắc lạnh để phơi bày hiện thực:

Hình tượng: Nhân vật trong "Dì Hảo" là những cá thể cô độc, mang nỗi đau riêng. Họ là những con người vật vã giữa sự sống và cái chết, giữa giữ gìn nhân phẩm và sự khuất phục. Lời văn của Nam Cao thường là những lời độc thoại nội tâm hoặc những câu hỏi tu từ đầy ám ảnh.

Nguyễn Khải, ngược lại, sử dụng giọng văn sôi nổi, hào sảng và giàu chất sử thi. Ông nhìn nhận con người trong mối quan hệ với tập thể và công cuộc đổi mới:

Hình tượng: Nhân vật trong "Mùa lạc" là những con người mới, tràn đầy nhiệt huyết. Họ được xây dựng như những người chủ động, làm chủ cuộc sống. Ngôn ngữ của Nguyễn Khải giàu hình ảnh tươi sáng, tràn đầy sức sống, ca ngợi sự thay đổi lớn lao của đất nước và con người. Ông tạo ra sự đối lập giữa quá khứ đau khổ và hiện tại hạnh phúc, qua đó khẳng định giá trị của cách mạng.

3. Đánh giá
Hai đoạn trích, đại diện cho hai phong cách, đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử của mình:

"Dì Hảo" (Nam Cao): Là tiếng chuông cảnh tỉnh về sự tàn nhẫn của xã hội cũ đối với người lao động. Giá trị của tác phẩm nằm ở tính nhân đạo sâu sắc, ở sự phân tích triết lý về bi kịch tha hóa và đói nghèo.

"Mùa lạc" (Nguyễn Khải): Là sự phản ánh niềm tin, niềm tự hào của con người Việt Nam trong giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội. Giá trị của tác phẩm nằm ở sự khẳng định sức mạnh tập thể, niềm lạc quan và sự chuyển mình của đất nước.

Tóm lại, nếu Nam Cao nhìn cuộc đời bằng con mắt "sống mòn" và "đau khổ", thì Nguyễn Khải lại nhìn đời bằng con mắt "hồi sinh" và "hy vọng". Cả hai đoạn trích đều là những trang văn chân thực, giúp người đọc hiểu sâu sắc hơn về hành trình phát triển và những thay đổi lớn lao của văn học hiện đại Việt Nam.