Viết bài văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học thơ Song thất lục bát bài đêm khuya tự tình với sông Hương

Bài thơ "Đò Lèn" của Nguyễn Duy là một tác phẩm mang đậm chất trữ tình, thể hiện tình cảm sâu nặng của tác giả đối với quê hương, đặc biệt là người bà ngoại. Bài thơ được viết theo thể thơ truyền thống, với những hình ảnh giản dị, mộc mạc nhưng lại chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc.

Nguyễn Duy là một nhà thơ nổi tiếng với phong cách sáng tác độc đáo, mang đậm dấu ấn cá nhân. Thơ ông thường mang màu sắc triết lí, suy tư về cuộc sống, về con người, về những giá trị truyền thống. Bài thơ "Đò Lèn" được sáng tác vào năm 1983, trong một lần tác giả trở về thăm quê hương Thanh Hóa. Bài thơ là dòng hồi tưởng của tác giả về tuổi thơ gắn bó với bà ngoại, với những kỉ niệm đẹp đẽ, bình dị.

Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là những kí ức tuổi thơ, những kỉ niệm đẹp đẽ, hồn nhiên của tác giả về bà ngoại. Đó là những ngày tháng rong ruổi trên cánh đồng, bờ đê, là những trò chơi dân gian, là những buổi chiều tà ngắm hoàng hôn. Những kỉ niệm ấy đã in sâu vào tâm trí tác giả, trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc đời ông.

Tuổi thơ của Nguyễn Duy là một tuổi thơ hồn nhiên, tinh nghịch. Ông thường cùng bạn bè đi câu cá, bắt chim sẻ, đi hái nhãn ở chùa Trần, lên đền Cây Thị, xem lễ đền Sòng. Những hoạt động này đều là những hoạt động quen thuộc của trẻ em nông thôn Việt Nam. Tuy nhiên, điều đặc biệt là trong những hoạt động ấy, luôn có bóng dáng của bà ngoại. Bà ngoại là người đã đưa tác giả đi khắp nơi, trải nghiệm những điều thú vị của tuổi thơ.

Bà ngoại là người phụ nữ tần tảo, lam lũ, cả đời vất vả lo toan cho con cháu. Trong kí ức của tác giả, bà ngoại là người luôn dành trọn tình yêu thương cho cháu. Bà ngoại thường xuyên đưa cháu đi chơi, kể cho cháu nghe những câu chuyện cổ tích, dạy cháu những bài học làm người. Tình yêu thương của bà ngoại đã nuôi dưỡng tâm hồn tác giả, giúp ông trưởng thành và trở thành một người có ích cho xã hội.

Tuy nhiên, tuổi thơ hồn nhiên, vui tươi ấy cũng ẩn chứa một nỗi buồn man mác. Đó là nỗi buồn khi tác giả nhận ra rằng mình đã lớn khôn, không còn được bé bỏng, ngây thơ như xưa nữa. Tác giả đã phải rời xa bà ngoại để đi học, đi chiến đấu, để rồi khi trở về, bà ngoại đã không còn nữa. Nỗi buồn ấy càng thêm da diết khi tác giả nhìn thấy những kỉ vật của bà ngoại, những đồ vật mà bà ngoại đã từng sử dụng.

Trong khổ thơ cuối cùng, tác giả đã bộc bạch nỗi lòng của mình:

"Bây giờ bà đã đi xa
Có bao nhiêu vàng bạc châu báu
Cũng chẳng bằng một nhành hoa
Bà cho tôi thuở ấu thơ".

Tác giả đã so sánh "vàng bạc châu báu" với "một nhành hoa", thể hiện sự trân trọng, biết ơn của mình đối với bà ngoại. Nhành hoa ấy là biểu tượng của tình yêu thương, sự chăm sóc của bà ngoại dành cho tác giả. Nó là món quà vô giá mà tác giả sẽ mãi mãi gìn giữ trong tâm hồn mình.

Bài thơ "Đò Lèn" là một bài thơ hay, giàu cảm xúc. Bằng giọng thơ nhẹ nhàng, tha thiết, tác giả đã khắc họa thành công hình ảnh người bà ngoại tần tảo, lam lũ, hết lòng yêu thương cháu. Bài thơ cũng gợi lên những suy ngẫm về tình cảm gia đình, về những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng thể thơ truyền thống, với những hình ảnh giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống. Cách sử dụng ngôn ngữ của tác giả cũng rất tinh tế, giàu sức gợi, khiến người đọc dễ dàng đồng cảm và rung động trước tình cảm của tác giả.