Tác phẩm "Chiếc lược ngà" của nhà văn Nguyễn Quang Sáng đã để lại cho tôi nhiều ấn tượng sâu sắc. Câu chuyện xoay quanh tình cha con giữa ông Sáu và bé Thu trong bối cảnh chiến tranh ác liệt. Ông Sáu xa nhà đi kháng chiến khi đứa con gái đầu lòng mới tròn một tuổi. Tám năm sau, ông có dịp trở về thăm nhà, gặp con nhưng thật trớ trêu là bé Thu không nhận ra ba vì vết sẹo trên mặt làm ba em không giống với người ba trong bức ảnh mà em biết. Những ngày ở nhà, dù được bố rất yêu thương, chăm sóc nhưng bé Thu vẫn không chịu gọi một tiếng "ba". Đến giây phút cuối cùng, trước khi ông Sáu lên đường, bé Thu mới thét lên tiếng "ba" như một tiếng xé lòng. Sau này, khi ông Sáu hi sinh, Thu lớn lên tiếp tục công cuộc kháng chiến của dân tộc và trở thành cô giao liên dũng cảm.
Câu chuyện được kể lại qua lời kể của bác Ba, người chứng kiến toàn bộ câu chuyện và cũng là người thân thiết với gia đình anh Sáu. Với ngôi kể này, câu chuyện vừa được kể lại một cách khách quan, chân thực, vừa làm tăng tính thuyết phục, hấp dẫn với người đọc. Đồng thời, nó cũng giúp khắc họa rõ nét hình ảnh, tâm lí của nhân vật từ đó gửi gắm những giá trị nhân văn sâu sắc.
Trước hết, tác phẩm đã xây dựng thành công hình ảnh người cha - anh Sáu. Anh Sáu là một người cha yêu thương con tha thiết. Vì đất nước, anh Sáu phải tạm biệt người vợ trẻ và đứa con đầu lòng chưa tròn một tuổi để lên đường kháng chiến. Chính vì vậy, mỗi lần về thăm nhà, anh Sáu đều vô cùng hạnh phúc, mong chờ được gặp con, được nghe con gọi một tiếng "ba". Khi về phép, nhìn thấy con, anh Sáu vội "vụt chạy ra", "xô chiếc ghế đẩu". Hành động ấy thể hiện sự vồ vập, háo hức của người cha. Trong ba ngày phép ngắn ngủi, anh dành trọn thời gian cho con, dù rất muốn ôm con nhưng sợ con hoảng sợ nên đành "ngồi xuống bên cạnh, nhẹ nhàng khua khe khẽ". Mỗi lần bé Thu không nghe lời, anh đều đánh con. Điều đó xuất phát từ tình yêu thương sâu sắc của anh đối với con. Không chỉ vậy, anh còn là một người chồng hết mực yêu thương vợ. Khi về thăm nhà, biết vợ đang mong ngóng mình, anh Sáu liền "lấy cây lược ra nhìn ngắm rồi mài lên tóc cho cây lược thêm bỏng, thêm mượt". Cây lược chải tóc cho con chính là minh chứng cho tình yêu thương, nhớ nhung của anh đối với con. Đặc biệt, tình yêu thương ấy còn được thể hiện ngay cả khi anh hi sinh. Trước lúc nhắm mắt xuôi tay, anh chỉ còn kịp trao lại cây lược cho người bạn thân với ánh mắt trìu mến. Ánh mắt ấy như thấu tỏ mọi tâm tư, tình cảm, yêu thương, mong nhớ của anh đối với người con nơi quê nhà.
Bên cạnh đó, tác phẩm còn khắc họa thành công hình ảnh bé Thu - một cô bé bướng bỉnh, gan góc nhưng lại giàu tình cảm. Từ nhỏ, Thu đã phải sống trong hoàn cảnh đất nước chiến tranh, người cha thường xuyên phải xa nhà đi kháng chiến, Thu ở nhà với mẹ, thèm khát tình yêu thương của cha. Khi ông Sáu về phép, Thu đã tỏ ra vô cùng lạnh lùng, ngang ngạnh, ương bướng. Nghe mẹ nói đưa cha về, Thu nghĩ đó là người lạ nên không tin và tỏ thái độ thờ ơ, lạnh nhạt. Suốt ba ngày, Thu không chịu gọi cha một tiếng "ba". Thậm chí, khi mẹ bảo gọi cha vào ăn cơm hay lấy cho cha cái lược, Thu cũng chỉ nói trổng. Thu còn bỏ bữa, lặng lẽ bỏ đi sang nhà bà ngoại khi "bị lâm vào thế bí" khiến cha phải kêu lên "Sao mày cứng đầu quá vậy hả?". Sự ương bướng của Thu khiến người đọc không khỏi ngạc nhiên, bất ngờ và càng bất ngờ hơn khi Thu cất tiếng gọi "ba" - tiếng gọi mà nó giấu kín bao lâu nay, tiếng gọi vang lên từ tận trong tim, từ trái tim của một đứa trẻ thơ ngây thơ, đáng yêu. Tiếng gọi ấy đã khiến người cha xúc động "vứt chiếc khăn trên tay, bước dài đến bên con rồi run run nắm lấy vai con". Như vậy, Thu là một cô bé ngang ngạnh, bướng bỉnh nhưng lại giàu tình cảm.
Ngoài ra, tác phẩm còn gây ấn tượng bởi nghệ thuật xây dựng tình huống truyện bất ngờ, éo le, đầy thử thách, đồng thời tạo cơ hội để bộc lộ tính cách nhân vật. Ngôn ngữ truyện mang đậm chất địa phương Nam Bộ. Các nhân vật trong truyện đều có cá tính riêng, đặc biệt là nhân vật bé Thu. Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sắc sảo, đặc biệt tài tình trong việc diễn tả tâm lí trẻ em. Giọng văn giản dị, mộc mạc, gần gũi với ngôn ngữ Nam Bộ.
Qua câu chuyện, tác giả đã thể hiện chủ đề của tác phẩm: Ca ngợi tình phụ tử thiêng liêng, cao đẹp và sâu nặng trong hoàn cảnh chiến tranh éo le, nghiệt ngã. Qua đó, khẳng định những mất mát to lớn mà chiến tranh đã gây ra cho con người Việt Nam.