Bài Ôn tập chủ đề 3 trang 50, 51 SGK Công nghệ 11 Cánh diều

Trình bày khái niệm về phương pháp gia công cơ khí.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức mục I trang 29 SGK để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Phương pháp gia công cơ khí là cách thức con người sử dụng sức lao động, máy móc tác động vào vật liệu cơ khí làm thay đổi hình dạng, kích thước, trạng thái hoặc tính chất của vật liệu để tạo ra các sản phẩm.

 Trình bày tóm tắt các nội dung cơ bản của phương pháp đúc, rèn và hàn.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức mục I, II, III Bài 7 trang 31 SGK để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

-Đúc là phương pháp gia công bằng cách nấu chảy nguyên liệu đầu vào thành trạng thái lỏng, sau đó rót vào khuôn có hình dạng và kích thước như sản phẩm. Sau khi nguyên liệu đầu vào đông đặc, ta thu được sản phẩm là vật đúc có hình dạng giống lòng khuôn dúc và kích thước phù hợp với yêu cầu thiết kế. Phương pháp đúc thường sử dụng để gia công các sản phẩm có hình dạng và kết cấu phức tạp.

-Rèn là phương pháp gia công kim loại bằng cách sử dụng ngoại lực tác dụng lên phôi để làm biến dạnh phôi về hình dáng và kết cấu mong muốn. Đặc điểm cơ bản của các sản phẩm được gia công bằng phương pháp rèn là : có yêu cầu về cơ tính cao, để chế tạo phôi cho gia công cắt gọt, ...

-Hàn là phương pháp gia công ghép nối các phần tử (thường là kim loại) lại với nhau thành một khối thống nhất, bằng cách sử dụng nguồn nhiệt để nung nóng vùng cần nối đến trạng thái nóng chảy, sau khi vật liệu tại vị trí hàn kết tinh tạo thành mối hàn sẽ gắn các phần tử với nhau. Đặc điểm cơ bản của các sản phẩm được gia công bằng phương pháp hàn: có kết cấu dạng hộp, dạng khung hoặc sản phẩm có yêu cầu độ kín.

Trình bày tóm tắt các nội dung cơ bản của phương pháp tiện, phay và khoan.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức mục I, II, III trang 35 SGK để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

*Phương pháp tiện

- Tiện là phương pháp gia công cắt gọt mà quá trình bóc tách vật liệu trên phôi được thực hiện nhờ sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn (I) của phối với chuyển động tịnh tiến (II) của dụng cụ cắt

- Có thời gian gia công ngắn, dễ thao tác và độ chính xác gia công cao. Tuy nhiên, phương pháp tiện cũng có hạn chế là quá trình mòn của dụng cụ cắt diễn ra nhanh, khả năng tiết kiệm vật liệu thấp, khả năng tạo hình bị hạn chế,....

- Thiết bị và dụng cụ cắt thường sử dụng là máy tiện và dao tiện.

- Một số dạng bề mặt có thể được tạo hình bằng phương pháp tiện: mặ đầu, mặt trụ, mặt côn, mặt ren, mặt tròn xoay,...

*Phương pháp phay

- Quá trình bóc tách vật liệu trên phôi của phương pháp phay được thực hiện nhờ sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn (I) của dụng cụ cắt với chuyển động tịnh tiến (II) của phối. Tuy nhiên, khác với phương pháp tiện, dụng cụ cắt sẽ chuyển động tròn, còn phôi được gá chặt trên bàn máy và dịch chuyển tịnh tiến theo bàn máy.

- Thiết bị và dụng cụ cắt thường sử dụng là máy phay và dao phay.

- Dao phay thường có nhiều lưỡi cắt trên một dao (hỉnh 8.8) nên lưỡi cắt bị mòn ít hơn, tuổi thọ của dao phay cao hơn so với dao tiện. Phương pháp phay cũng tồn tại một số hạn chế như: năng suất thấp, tạo rung động mạnh, khó gia công chi tiết mỏng....

- Một số dạng bề mặt có thể tạo hình được bằng phương pháp phay: Mặt phẳng, rãnh mang cá, rãnh thang bán nguyệt, rãnh phay,...

*Phương pháp khoan

- Khoan là phương pháp gia công cắt gọt được sử dụng để gia công lỗ trên các sản phẩm. Quá trình bóc tách vật liệu của phương pháp khoan thường được thực hiện nhờ sự phối hợp giữa chuyển động quay tròn (1) với chuyển động tịnh tiến (II). Thông thường, cả hai chuyển động đều là chuyển động của mũi khoan còn phôi sẽ đứng yên.

- Các lỗ khoan có chất lượng bề mặt gia công thấp nên phương pháp khoan thưởng sử dụng để gia công các sản phẩm có yêu cầu kĩ thuật không cao hoặc sử dụng để gia công phá. Ưu điểm của phương pháp khoan là năng suất cao và gia công được lỗ trên phôi đặc mà các phương pháp gia công cắt gọt khác bị hạn chế.

- Phương pháp khoan có thể thực hiện trên nhiều máy công cụ như: máy khoan, máy tiện, máy phay.... với dụng cụ cắt là các mũi khoan.

- Khoan thường được sử dụng để gia công lỗ thông suốt hoặc không thông suốt trên sản phẩm.

Quan sát các hình O3.1 và chỉ ra hình ảnh nào mô tả quá trình gia công tiện mặt đầu, tiền mặt trụ trong và tiện vát mép?

Phương pháp giải:

 Quan sát hình 3.1 để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a) Gia công tiện mặt đầu

b) Gia công tiện vát mép

c) Gia công tiện mặt trụ trong

Trong các phương pháp gia công dưới đây, hãy cho biết phương pháp nào là phương pháp gia công không phoi, phương pháp gia công cắt gọt.

Phương pháp giải:

Quan sát hình vẽ để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Phương pháp gia công không phoi: Phương pháp rèn tự do, Phương pháp đúc trong khuôn kim loại, Phương pháp hàn hồ quang

Phương pháp gia công cắt gọt: Phương pháp tiện, Phương pháp khoan, Phương pháp phay.

Sắp xếp các bước sau theo thứ tự thực hiện khi gia công một chi tiết đơn giản.

Phương pháp giải:

 Vận dụng kiến thức mục I trang 41 SGK để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

c) – b) – e) – d) – a)