Bức tranh của em gái tôi - Tạ Duy Anh (Cánh Diều)

1. Tiểu sử

- Tạ Duy Anh tên khai sinh là Tạ Việt Đãng, sinh ngày 9 tháng 9 năm 1959, quê ông ở thôn Cổ Hiền, xã Hoàng Diệu, huyện Chương Mỹ, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội)

- Ông từng làm cán bộ giám sát chất lượng bêtông ở nhà máy thủy điện Hòa Bình, trung sĩ bộ binh ở Lào Cai. Sau đó theo học trường viết văn Nguyễn Du, đỗ đầu và được giữ lại làm giảng viên

- Ông trở thành thành viên của Hội nhà văn Việt Nam từ năm 1993. Hiện nay ông là Biên tập viên của Hội nhà văn Việt Nam

2. Sự nghiệp văn học

- Ông là cây bút trẻ trong thời kỳ đổi mới

- Tác phẩm: Bến thời gian, Bố cục hoàn hảo, Ngày hội cuối cùng, Đi tìm nhân vật (tiểu thuyết), Dưới bàn tay vô hình,... 

- Giải thưởng

+ Giải Nhất truyện ngắn nông thôn Báo Văn nghệ, Báo Nông nghiệp và Đài tiếng nói Việt Nam tổ chức

+ Giải C cuộc thi truyện ngắn năm 1989-1990 của tạp chí Văn nghệ quân đội với tác phẩm Xưa kia chị đẹp nhất làng

+ Giải nhì cuộc thi viết "Tương lai vẫy gọi" của báo Thiếu niên tiền phong cho truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi.

+ Hai giải thưởng của Nhà xuất bản Kim Đồng cho hai tập truyện Quả trứng vàng và Vó ngựa trở về.

+ Giải thưởng văn học Thủ đô 2012 cho tập truyện ngắn Lãng du

1. Tìm hiểu chung

a. Xuất xứ

Truyện ngắn in trong Bức tranh của em gái tôi, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2008.

b. Bố cục

- Đoạn 1: (Từ đầu … đến "phát huy tài năng"): Tâm trạng người anh trước khi tài năng của Kiều Phương được phát hiện.

- Đoạn 2 (Tiếp theo … đến "cùng đi nhận giải"): Tâm trạng người anh khi tài năng của Kiều Phương được phát hiện.

- Đoạn 3 (Còn lại): Tâm trạng người anh khi đứng trước bức tranh đạt giải của em gái mình

c. Tóm tắt

Truyện Bức tranh của em gái tôi kể về hai nhân vật là bé Phương – thường được gọi là Mèo và người anh trai. Cô bé có sở thích vẽ tranh nên thường bí mật pha chế màu và vẽ. Khi mọi người phát hiện ra Kiều Phương có tài năng hội họa thì người anh tỏ ra ghen tị và xa lánh em. Cậu thất vọng vì mình không có tài năng gì và cảm thấy cả nhà đang lãng quên, hắt hủi mình. Kiều Phương đạt giải nhất tại trại thi vẽ tranh quốc tế với bức vẽ “Anh trai tôi”, lúc này người anh mới nhận ra tấm lòng nhân hậu của em và hối lỗi về bản thân mình.

d. Thể loại: truyện ngắn

2. Giá trị nội dung và nghệ thuật

a. Giá trị nội dung

Qua câu chuyện về người anh và cô em gái có tài năng hội họa, truyện “Bức tranh của em gái tôi” cho thấy: Tình cảm trong sáng, hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình.

b. Giá trị nghệ thuật

- Ngôi kể thứ nhất tự nhiên, chân thật.

- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sắc sảo

Sơ đồ tư duy truyện ngắn "Bức tranh của em gái tôi":