Giải phần I Viết báo cáo nghiên cứu về một vấn đề văn hóa dân gian - CTST

Bài báo cáo nghiên cứu về vấn đề gì? Câu hỏi nghiên cứu là gì?

Phương pháp giải:

- Nêu ra vấn đề mà bài báo cáo nghiên cứu.

- Nêu ra câu hỏi nghiên cứu.

Lời giải chi tiết:

- Bài báo cáo nghiên cứu về phương thức câu đố và hát đố trong dân gian về tự nhiên của các dân tộc miền núi phía Bắc.

- Câu hỏi nghiên cứu: câu đố, hát đố dân gian về tự nhiên của các dân tộc miền núi phía Bắc có đặc điểm gì về phương thức biểu đạt.

Tóm tắt ý chính của bài báo cáo. Từ đó, bạn hãy nhận xét về bố cục của bài báo cáo.

Phương pháp giải:

- Tóm tắt ý chính của bài báo cáo.

- Nêu ra nhận xét về bố cục của bài báo cáo.

Lời giải chi tiết:

1. Cơ sở lí luận: Khai niệm về câu đố, hát đố dân gian, phương thức biểu đạt. Ý nghĩa về việc tìm hiểu phương thức biểu đạt câu đố, hát đố dân gian về tự nhiên của một số dân tộc miền núi phía Bắc.

2. Câu đố khám phá hiện thực bằng trực giác và liên tưởng: Nhờ cách chuyển nghĩa độc đáo, có cơ sở trực giác và liên tưởng, những câu đố dân gian của một số dân tộc miền núi phía Bắc đã giúp người đọc khám phá được đặc điểm của tự nhiên qua cách nhìn, cảm nhận của tác giả.

3. Hát đố – lối biểu đạt đồng hành lí trí và cảm xúc: Hát đố có phương thức biểu đạt gắn liền với các hình thức đối đáp giao duyên, thử tài của nhân dân. Do vậy thường chọn lối biểu đạt giàu lí trí, sáng tạo nhằm tạo bầu không khí hòa hợp.

4. Kết luận: Sự độc đáo, thú vị trong phương thức biểu đạt của câu đố, hát đố về tự nhiên của một số dân tộc miền núi phía Bắc.

Nội dung chính của phần Tóm tắt và Kết luận là gì?

Phương pháp giải:

-Đọc kĩ phần Tóm tắt - Kết luận

- Nêu nội dung chính của phần Tóm tắt – Kết luận.

Lời giải chi tiết:

- Phần Tóm tắt: nêu ra bối cảnh, câu hỏi, phương pháp nghiên cứu.

- Phần Kết luận: Khái quát kết quả nghiên cứu, trả lời câu hỏi nghiên cứu đặt ra ở đầu bài.

Bài báo cáo đã sử dụng hai thao tác nghiên cứu là thao tác tổng hợp lí thuyết; thao tác phân tích và tổng hợp. Hai thao tác này được thể hiện như thế nào trong bài báo cáo trên?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ hai bài báo cáo

- Nêu cách thể hiện của thao tác tổng hợp lý thuyết; thao tác phân tích và tổng hợp trong bài báo cáo trên.

Lời giải chi tiết:

- Phương pháp tổng hợp lý thuyết: đọc các tài liệu nghiên cứu để tổng hợp khái quát khái niệm câu đố dân gian, hất đổ dân gian, phương thức biểu đạt, thể hiện trong mục 1 của bài báo cáo.

- Phương pháp phân tích và tổng hợp: phân tích những câu đố, hát đố dân gian của một số dân tộc miền núi phía Bắc → khái quát, tổng hợp những phương thức biểu đạt đặc trưng của các hình thức diễn xướng dân gian này → nhận xét, đánh giá về giá trị biểu đạt và thẩm mĩ của chúng. Phương pháp này thể hiện chủ yếu ở mục 2 và mục 3 của bài báo cáo.

Bạn hãy nhận xét về cách sử dụng cước chú và phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ trong bài báo cáo trên.

Phương pháp giải:

Nhận xét về cách sử dụng cước chú và phương tiện gia tiếp phi ngôn ngữ trong bài báo cáo 

Lời giải chi tiết:

Các cước chú và phương tiện phi giao tiếp ngôn ngữ sử dụng liên kết với nội dung của bài báo cáo; góp phần bổ sung thông tin để làm rõ nội dung kết quả nghiên cứu.

Từ bài báo cáo, bạn hãy nêu cú pháp trình bày và cách thức sắp xếp tài liệu tham khảo.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ bài báo cáo trên.

- Nêu ra cú pháp trình bày và cách thức sắp xếp tài liệu tham khảo.

Lời giải chi tiết:

- Cú pháp trình bày các tài liệu tham khảo như tên sách, tên tác giả, nơi xuất bản.

- Các tài liệu tham khảo như tài liệu các quyển sách giấy được xuất bản được sắp xếp theo tên tác giả.

Bạn hãy tóm tắt quy trình viết bài báo cáo kết quả nghiên cứu văn học dân gian theo mẫu sau:

Quy trình viết

Thao tác cần làm

Điều cần lưu ý

Bước 1: Chuẩn bị

Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý

Bước 3: Viết bài

Bước 4: Xem lại và chỉnh sửa, rút kinh nghiệm

Phương pháp giải:

Tóm tắt quy trình viết báo cáo kết quả nghiên cứu văn hóa dân gian.

Lời giải chi tiết:

Quy trình viết

Thao tác cần làm

Điều cần lưu ý

Bước 1: Chuẩn bị

- Xác định đề tài, mục đích, đối tượng người đọc.

- Lập danh mục tài liệu tham khảo

- Chọn đối tượng người đọc một cách phù hợp.

- Đảm bảo trình bày trình bày tài liệu tham khảo đúng cách.

Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý

- Tìm ý dựa vào kết quả nghiên cứu.

- Sắp xếp các ý tìm được theo trình tự hợp lý.

- Lập dàn ý bài báo cáo.

- Tìm ý dựa vào tài liệu tham khảo.

- Dàn ý một bài báo cáo kết quả nghiên cứu gồm: Nhan đề, tóm tắt, cơ sở lí thuyết, nội dung, kết luận, tài liệu tham khảo.

- Lập luận điểm, đề mục khi trình bày nội dung kết quả nghiên cứu → đảm báo tính liên kết các luận điểm, đề mục với nhau.

Bước 3: Viết bài

Từ bước 2 lập dàn ý, viết bài báo cáo hoàn chỉnh.

- Ngôn ngữ khách quan, phù hợp với bài báo cáo khoa học.

Sử dụng lớp từ ngữ chung, không dùng từ địa phương, biệt ngữ xã hội, sử dụng thuật ngữ một cách chính xác, thống nhất.

- Nhan đề ngắn gọn, súc tích nêu được vấn đề chung của bài báo cáo, có chứa từ khóa của đề bài.

- Phần tóm tắt nêu được một số nội dung: bối cảnh, mục đích, cách tiếp cận, kết quả nghiên cứu.

- Sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ để hỗ trợ bài báo cáo.

Bước 4: Xem lại và chỉnh sửa, rút kinh nghiệm

- Sau khi viết xong cần đọc lại và chỉnh sửa bài báo cáo nếu thiếu xót.

- Ghi lại những kinh nghiêm rút ra khi làm bài báo cáo.

- Sau khi chỉnh sửa, công bố bài báo cáo nhận phản hồi nếu sai tiếp tục chỉnh sửa bài báo cáo hoàn thiện.

Thực hiện dựa vào bảng điểm bài báo cáo kết quả nghiên cứu một vấn đề văn hóa dân gian trong SGK.

Từ kết quả nghiên cứu vấn đề văn học dân gian bạn đã thu nhận được, hãy tìm ý và lập dàn ý cho bài báo cáo, chia sẻ với các thành viên trong lớp để cùng góp ý, chỉnh sửa. Khi chia sẻ, tập trung góp ý tính logic của các luận điểm/ đề mục.

Phương pháp giải:

- Tìm ý, lập dàn ý cho bài báo cáo.

- Thảo luận với các thành viên tron lớp góp ý, tập trung vào tính logic của các luận điểm, đề mục.

Lời giải chi tiết:

* Lập dàn ý:

- Mở bài: Xác định được vấn đề của bài báo cáo

- Thân bài:

+ Xác lập các luận điểm chính

+ Tìm ra các luận cứ, các dẫn chứng minh họa cho các luận điểm

+ Đưa ra ví dụ minh họa.

- Kết bài: 

+Khái quát được vấn đề cần báo.

+Đưa đề mục cho bài báo cáo.

Viết phần Tóm tắt cho bài báo cáo, sau đó trao đổi với các thành viên khác trong lớp để cùng góp ý, chỉnh sửa.

Phương pháp giải:

- Viết phầm Tóm tắt của bài báo cáo.

- Trao đổi với các thành viên khác để góp ý, chỉnh sửa.

Lời giải chi tiết:

Tập trung vào luyện tập kĩ năng viết phần Tóm tắt bằng cách trả lời các câu hỏi:

- Hiện tượng này dẫn đến vấn đề nào?

- Hoàn cảnh nào tác động đến vấn đề nghiên cứu?

- Bạn nghiên cứu vấn đề này nhầm mục đích gì? Đề tài mang lại những kiến thức nào mới mẻ?

- Bạn đã sử dụng phương pháp nào để nghiên cứu nó?

- Kết quả nhận được sau khi làm là gì?