Mục lý thuyết (Phần học theo SGK) - Trang 137

I - Axit

1. Khái niệm

- Ba axit mà em biết: HCl, H₂SO₄, H₂CO₃

- Nhận xét thành phần phân tử các axit: đều có 1 hay nhiều nguyên tử  H

Kết luận: Phân tử axit gồm có một hay nhiều nguyên tử hiđro liên kết với gốc axit, các nguyên tử hiđro này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại.

2. Công thức hóa học

Công thức hóa học của axit gồm một hay nhiều nguyên tử H và gốc axit

3. Phân loại

Dựa vào thành phần phân tử, axit được chia thành 2 loại: Axit không có oxi (HCl, H₂S,...) và axit có oxi (H₂SO₄, HNO₃, H₃PO₄, H₂SO₃,...)

4. Tên gọi

a) Axit không có oxi:  axit + tên phi kim + hiđric

Thí dụ: HCl: axit clohiđric; H₂S: axit sunfuhiđric

Gốc axit tương ứng: - Cl: clorua; =S: sunfua

b) Axit có oxi:

* Axit có nhiều nguyên tử oxi: axit + tên của phi kim + ic

Thí dụ:

HNO₃: axit nitric; H₂SO₄: axit sunfuric; H₃PO₄: axit photphoric

Gốc axit tương ứng: -NO₃: nitrat; =SO₄: sunfat; ≡PO₄: photphat

* Axit có ít nguyên tử oxi: axit + tên phi kim + ơ

Thí dụ: H₂SO₃: axit sunfurơ; =SO₃: sunfit

II. Bazơ

1. Khái niệm

- Ba bazơ mà em biết: NaOH; Ca(OH)₂; Cu(OH)₂

- Nhận xét thành phần phân tử các bazơ: đều chứa 1 hay nhiều nhóm OH

Kết luận: Phân tử bazơ có một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hiđroxit (-OH)

2. Công thức hóa học

Công thức hóa học của bazơ gồm một nguyên tử kim loại M và một hay nhiều nhóm hiđroxit –OH.

3. Tên gọi

Tên kim loại (kèm theo hóa trị nếu kim loại có nhiều hóa trị) + hiđroxit

Thí dụ: NaOH: Natri hiđroxit

KOH: Kali hiđroxit

Cu(OH)₂: Đồng (II) hiđroxit

Fe(OH)₃: Sắt (III) hiđroxit

4. Phân loại

Các bazơ được chia thành 2 loại tùy theo tính tan của chúng trong nước:

a) Bazơ tan được trong nước gọi là kiềm

Thí dụ: NaOH, KOH, Ca(OH)₂, Ba(OH)₂

b) Bazơ không tan trong nước

Thí dụ: Cu(OH)₂, Mg(OH)₂, Fe(OH)₃

III – Muối

1. Khái niệm

- Các muối thường gặp: NaCl, CuSO₄, NaNO₃, NaHCO₃

- Nhận xét thành phần phân tử của muối: có nguyên tử kim loại và gốc axit

Kết luận: Phân tử muối gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc axit

2. Công thức hóa học

Công thức hóa học của muối gồm kim loại và gốc axit

Thí dụ: Na₂CO₃; NaHCO₃

Gốc axit tương ứng là =CO₃ và –HCO₃

3. Tên gọi

Muối: tên kim loại (kèm hóa trị nếu kim loại có nhiều hóa trị) + tên gốc axit

Thí dụ:

Na₂SO₄: Natri sunfat

Na₂SO₃: Natri sunfit

ZnCl₂: Kẽm clorua

Fe(NO₃)₃: Sắt (III) nitrat

4. Phân loại

Theo thành phần, muối được chia ra hai loại:

a) Muối trung hòa: là muối mà trong gốc axit không có nguyên tử hiđro có thể thay thế bằng nguyên tử kim loại

Thí dụ: Na₂SO₄, Na₂CO₃, CaCO₃

b) Muối axit: Là muối mà trong đó gốc axit còn nguyên tử H chưa được thay thế bằng nguyên tử kim loại.

Thí dụ: NaHCO₃, NaHSO₄, Ca(HCO₃)₂